CNN
—

Nagłówki gazet z Rosji w ostatnich tygodniach były ponure: śmierć lidera opozycji Aleksieja Nawalnego; sfałszowane wybory; oraz bezwzględny nacisk prezydenta Władimira Putina na dalsze kontynuowanie wojny z Ukrainą.

Teraz następuje kolejny szok dla systemu w postaci przerażającego morderstwa co najmniej 139 osób w ataku terrorystycznym w sali koncertowej pod Moskwą. Wydaje się, że wraz ze swoją brutalną oficjalną reakcją na atak Rosja przyjęła jeszcze ciemniejszy zwrot.

Chociaż do masakry przyznała się grupa terrorystyczna ISIS, publikując przerażający materiał filmowy z rzezi, Kreml zaciemniał sprawę. Putin najpierw zasugerował – w sposób mało prawdopodobny i bez dowodów – że Ukraina otworzyła „okno”, aby terroryści mogli uciec przez aktywną linię frontu. W poniedziałek oświadczył, że zbrodnię „popełnili radykalni islamiści”, ale ponownie zarzucił, że sprawcy planowali ucieczkę na Ukrainę. Kijów stanowczo zaprzecza zaangażowaniu i nazwał twierdzenia Kremla „absurdami”.

Tymczasem rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow odrzucił pytania dotyczące ostrzeżeń Stanów Zjednoczonych o ryzyku ataków terrorystycznych w Rosji. „Kremlowi nigdy nie dostarcza się informacji wywiadowczych” – powiedział w poniedziałkowej rozmowie z reporterami. „Dostarczane są kanałami od jednej agencji wywiadowczej do drugiej. Są to informacje wrażliwe, które nie są ujawniane.”

Pieskow dodał: „Obecnie nie ma żadnych kontaktów z ludźmi z Zachodu”.

Putin doszedł do władzy dzięki obietnicy, że będzie twardy wobec terrorystów: były funkcjonariusz KGB był stosunkowo politycznie nieznany, kiedy w 1999 r. obiecał „zmarnować” czeczeńskich separatystów.

Groźba ta nastąpiła po serii zamachów bombowych na mieszkania w Rosji, w których zginęły setki osób i wywołała tygodniową panikę w całym kraju. Putin spełnił swoją groźbę, dokonując inwazji na separatystyczną Czeczenię, co wyniosło go na pozycję twardziela w Rosji i wizerunek, który pomógłby mu zapewnić sobie niekwestionowaną władzę.

Druga wojna w Czeczenii była brutalną sprawą, a działacze na rzecz praw człowieka udokumentowali istnienie tak zwanych „obozów filtracyjnych”, w których cywile byli rutynowo poddawani poniżaniu, torturom, a czasem pozasądowym egzekucjom. Wojska rosyjskie powtórzyły tę praktykę w okupowanych częściach Ukrainy.

Brzydkie zachowanie rosyjskich sił bezpieczeństwa zarówno w Czeczenii, jak i na Ukrainie często pozostawało poza zasięgiem opinii publicznej, przynajmniej jeśli chodzi o narrację promowaną w oficjalnych rosyjskich mediach. Jednak po piątkowym ataku w Crocus City brutalność rosyjskich służb bezpieczeństwa wyszła na jaw.

Materiał wideo i zdjęcia, które pojawiły się w rosyjskich mediach społecznościowych, wydają się przedstawiać brutalne przesłuchanie kilku mężczyzn rzekomo biorących udział w ataku terrorystycznym. Na jednym z filmów widać, jak jeden z podejrzanych, Saidakrami Rachabalizoda, zostaje powalony twarzą na ziemię, a przesłuchujący odcina mu część ucha. Prokremlowski kanał Telegram opublikował nieruchome zdjęcie, które najwyraźniej przedstawiało porażenie prądem innego człowieka.

Odpowiedź na to? Otwarte przechwalanie się ze strony niektórych prominentnych osobistości powiązanych z Kremlem.

Margarita Simonyan, redaktor naczelna rosyjskiej państwowej sieci propagandowej RT, z aprobatą zamieściła w rosyjskim serwisie społecznościowym VK film, na którym widać, jak podejrzany o atak w Crocus City trzęsie się podczas przesłuchania przez przesłuchujących. W osobnym poście na portalu X Simonyan zamieścił wideo przedstawiające skutego w kajdanki podejrzanego wprowadzanego do sądu w pozycji pochylonej przez funkcjonariuszy bezpieczeństwa oraz wideo Rachabalizody stojącej w sądzie z zabandażowanym uchem.

„Nigdy się tego po sobie nie spodziewałem, ale kiedy widzę, jak przyprowadzani są do sądu, pochylają się, a nawet to [severed] uchu, nie czuję nic poza przyjemnością” – napisała.

Milczenie Kremla w tej sprawie jest wymowne – Pieskow odmówił komentarza zapytany o dowody stosowania przemocy wobec podejrzanych. Wysyła wiadomość do zwykłych Rosjan – i świata – że rosyjskie siły bezpieczeństwa państwa są zdolne do wszystkiego.

Dmitrij Miedwiediew, były prezydent Rosji i zastępca Putina podczas czteroletniego bezkrólewia, w swoich komentarzach na temat tragedii był charakterystycznie bojowy. „Każdy mnie pyta, co mam robić?” – poinformowała Miedwiediew, według rosyjskiej państwowej agencji informacyjnej TASS. „Zostali złapani. Brawo dla wszystkich, którzy ich złapali.

„Czy należy ich zabijać?” Miedwiediew kontynuował. „Zdecydowanie. I to się stanie. Ale jeszcze ważniejsze jest zabicie wszystkich zaangażowanych w tę sprawę. Wszyscy. Kto zapłacił, kto współczuł, kto pomógł. Zabić ich wszystkich.”

Miedwiediew nie jest już czołowym graczem politycznym, ale od czasu inwazji na Ukrainę na pełną skalę wyrósł na wiarygodny barometr nastrojów skrajnej prawicy w Rosji. I wydaje się, że tego rodzaju nastroje bojowe rosną. W Rosji nie obowiązuje kara śmierci, ale w oświadczeniu nadawanym na kanale państwowym Rossija-24 szef frakcji Jedna Rosja w izbie niższej parlamentu Władimir Wasiliew powiedział, że inni prawodawcy mogą rozważyć kwestię jej przywrócenia.

„Zadaje się obecnie wiele pytań na temat kary śmierci” – powiedział, według państwowej agencji informacyjnej RIA-Novosti. „Ten temat z pewnością zostanie głęboko, profesjonalnie i znacząco poruszony. I zostanie podjęta decyzja, która będzie odpowiadać nastrojom i oczekiwaniom naszego społeczeństwa.”

Nastroje szerszego społeczeństwa mogą być trudne do oszacowania, ale nastroje rosyjskiej klasy politycznej są już jasne. Jest to mściwe i wszystkie opcje są rozważane.