Nowe badanie pokazuje, że wydłużenie czasu siedzenia od dzieciństwa powoduje postępujące powiększenie serca. Jednak lekka aktywność fizyczna może zmniejszyć to ryzyko. Badanie przeprowadzono we współpracy z uniwersytetami w Bristolu, Exeter i Wschodniej Finlandii, a wyniki opublikowano w czasopiśmie „ Europejski dziennik kardiologii prewencyjnej.

Przerost lewej komory oznacza nadmierny wzrost masy i rozmiaru serca. Wiadomo, że u dorosłych zwiększa ryzyko zawału serca, udaru mózgu i przedwczesnej śmierci.

W niniejszym badaniu obserwowano 1682 dzieci z kohorty Dzieci lat 90. Uniwersytetu w Bristolu w wieku od 11 do 24 lat. Na początku badania spędzali średnio sześć godzin dziennie na siedzącym trybie życia, a w okresie wczesnej dorosłości liczba ta wzrosła do dziewięciu godzin dziennie. To wydłużenie czasu siedzenia było powiązane z postępującym powiększeniem serca, przyczyniając się do 40% całkowitego wzrostu masy serca w ciągu 7-letniego okresu wzrostu od okresu dojrzewania do wczesnej dorosłości. Siedzący tryb życia zwiększa masę serca niezależnie od otyłości lub podwyższonego ciśnienia krwi.

Wręcz przeciwnie, średnio trzy do czterech godzin dziennie lekkiej aktywności fizycznej (LPA) przez cały okres obserwacji zmniejszyło przyrost masy serca o 49%. Wyższy poziom LPA był również powiązany z lepszą pracą serca.

U osób uprawiających umiarkowaną lub energiczną aktywność fizyczną (MVPA) zaobserwowano oznaki nieznacznego zwiększenia objętości serca o 5%, co jest w dużej mierze zjawiskiem fizjologicznym.

Poprzednie badania na tej samej populacji powiązały nadmierny siedzący tryb życia ze zwiększonym stanem zapalnym, wysokim poziomem insuliny, otyłością tłuszczową, dyslipidemią i sztywnością tętnic. LPA okazała się skuteczną metodą zmniejszania szkodliwych skutków siedzącego trybu życia w dzieciństwie. Jednakże w żadnym badaniu na świecie nie sprawdzano wcześniej, czy długotrwałe narażenie na LPA od dzieciństwa może potencjalnie odwrócić wzrost masy serca. Dzieje się tak dlatego, że powtarzane badania echokardiograficzne serca w dużej populacji zdrowej młodzieży są rzadkie.

Obecne badanie jest największym i najdłuższym na świecie obserwacyjnym badaniem zachowań ruchowych mierzonym akcelerometrem i powtarzanym badaniem echokardiograficznym. Uczestnicy nosili akcelerometry w pasie w wieku 11, 15 i 24 lat przez 4–7 dni, a w wieku 17 i 24 lat wykonywali pomiary echokardiograficzne struktury i funkcji serca. W ich próbkach krwi na czczo wielokrotnie mierzono także poziom cholesterolu lipoprotein o małej gęstości, cholesterolu lipoprotein o dużej gęstości, trójglicerydów, glukozy, insuliny i białka C-reaktywnego o wysokiej czułości.

W analizach uwzględniono ciśnienie krwi, tętno, palenie tytoniu, status społeczno-ekonomiczny, historię chorób sercowo-naczyniowych w rodzinie, a także masę tłuszczową i masę beztłuszczową mierzoną metodą absorpcjometrii rentgenowskiej o podwójnej energii.

„Istnieje coraz więcej dowodów na to, że siedzący tryb życia w dzieciństwie stanowi zagrożenie dla zdrowia, które należy traktować poważnie. Musi nastąpić zmiana paradygmatu w postrzeganiu siedzącego trybu życia w dzieciństwie, ponieważ coraz więcej dowodów wskazuje na tykającą bombę zegarową” – mówi Andrew Agbaje, specjalista ds. lekarz i profesor nadzwyczajny (docent) epidemiologii klinicznej i zdrowia dzieci na Uniwersytecie Wschodniej Finlandii.

„LPA to skuteczne antidotum na siedzący tryb życia. Łatwo jest zgromadzić od trzech do czterech godzin LPA dziennie. Przykładami LPA są gry na świeżym powietrzu, zabawy na placu zabaw, spacery z psem, załatwianie spraw rodzicom, spacery i jazda rowerem do centrum handlowego lub do szkoły, na spacer po parku, zabawę w lesie, prace w ogrodzie, swobodną koszykówkę, piłkę nożną, unihokej, golf, frisbee itp. Możemy zachęcać dzieci i młodzież do codziennego udziału w LPA w celu poprawy zdrowia układu krążenia” – mówi Agbaje .