W niedawnym artykule opublikowanym w czasopiśmie Składniki odżywczeW badaniu kohortowym przeprowadzonym w Stanach Zjednoczonych naukowcy ocenili, w jaki sposób przyrost masy ciała w czasie ciąży (GWG) jest powiązany z zachowaniami żywieniowymi kobiet w ciąży i ich niebędących w ciąży partnerek.

Ich wyniki wskazują, że słaba powściągliwość poznawcza była powiązana z wyższym GWG, co sugeruje, że powściągliwe jedzenie przez pary może zmniejszyć GWG, a tym samym ryzyko makrosomii u noworodków, cięcia cesarskiego, stanu przedrzucawkowego i cukrzycy ciążowej (GDM).

Badanie: Zdrowe zachowania żywieniowe par przyczyniają się do mniejszego przyrostu masy ciała w czasie ciąży. Źródło zdjęcia: El Nariz / Shutterstock

Tło

Nadmiar GWG wiąże się ze zwiększonym ryzykiem makrosomii u niemowląt, stanu przedrzucawkowego, cięcia cesarskiego i GDM. Jest to również powiązane ze wskaźnikiem masy ciała (BMI) przed ciążą, a interwencje dietetyczne w czasie ciąży skutecznie zmniejszają GWG.

Chociaż ciąża często wiąże się z częstszym jedzeniem i podjadaniem, mniej wiadomo na temat tego, jakie zachowania żywieniowe mogą przyczyniać się do nadmiernego GWG. Nie badano także wpływu nawyków żywieniowych partnerki niebędącej w ciąży.

O badaniu

W tym badaniu badacze wysunęli teorię, że partnerka niebędąca w ciąży może wpływać na spożycie żywności w gospodarstwie domowym i zachęcać do zdrowych postaw i nawyków żywieniowych w czasie ciąży.

Postawili hipotezę, że zachowania pary będą najsilniej powiązane z GWG, a następnie same zachowania osoby w ciąży. Spodziewali się najsłabszego związku między zachowaniami osób niebędących w ciąży a GWG.

Do badania włączono kobiety w ciąży, które miały BMI od 18,5 do 35, miały więcej niż 21 lat, urodziły tylko jedno dziecko i albo planowały ciążę, albo były w wieku ciążowym poniżej 10 tygodni.

Wykluczono osoby leczone na niepłodność, cierpiące na istniejące schorzenia, przyjmujące leki takie jak insulina, które mogą wpływać na rozwój płodu, pijące alkohol lub palące papierosy w czasie ciąży.

Uwzględniono czynniki demograficzne, takie jak stan cywilny, wiek, pochodzenie etniczne i rasa, dochód indywidualny i poziom wykształcenia. Masę ciała ciężarnej i GWG mierzono w pierwszym i trzecim trymestrze ciąży, natomiast masę ciała partnerki mierzono raz. Do obliczenia BMI wykorzystano masę ciała i wzrost, natomiast GWG sklasyfikowano jako prawidłową, z nadwagą i otyłością.

Do oceny zachowań i postaw żywieniowych, takich jak odczuwany głód, rozhamowanie diety i ograniczenia poznawcze, wykorzystano inwentarz jedzenia. Wyższy wynik dla każdego z tych składników wskazywał na gorsze zachowania żywieniowe. Wynik pary obliczono jako średnią z dwóch indywidualnych wyników.

Składnik odczuwanego głodu, oceniany w przedziale od 0 do 14, ocenia, jak podatna jest dana osoba na uczucie głodu, podczas gdy rozhamowanie dietetyczne (0-18) ocenia skłonność do przejadania się smacznych potraw. Komponent powściągliwości poznawczej (0-21) bada zdolność danej osoby do ograniczania spożycia pokarmu w celu utrzymania wagi.

Podczas analizy danych zastosowano skorygowane ogólne modele liniowe w celu zbadania powiązań statystycznych i obliczono iloraz szans.

Wyniki

W badaniu wzięło udział 218 kobiet w ciąży (średnia wieku 30,3 lat) i 157 partnerek niebędących w ciąży (średnia wieku 31,4 lat). Średni BMI dla kobiet w ciąży wynosił 26,1, podczas gdy średni BMI partnerów wynosił 28,5. Partnerki niebędące w ciąży częściej były otyłe, zarabiały powyżej 40 000 dolarów i posiadały co najmniej wykształcenie wyższe.

Dla całej kohorty średnia GWG wyniosła 11,8 kg, a prawie połowa wykazywała nadmiar GWG. Tylko jedna na trzy ciężarne z prawidłową masą ciała doświadczyła nadmiaru GWG w porównaniu z 63% osób z nadwagą i 52,2% osób otyłych.

Prawie 57%, 86% i 89% uczestniczek w ciąży uzyskało niskie wyniki, odpowiednio, w zakresie składników powściągliwości poznawczej, rozhamowania dietetycznego i odczuwanego głodu. Osoby z prawidłową masą ciała częściej otrzymywały niskie wyniki. Partnerki niebędące w ciąży uzyskały średnio niższe wyniki niż ich partnerki, co wskazywało na zdrowsze nawyki żywieniowe.

Wyniki nieskorygowanych modeli wykazały, że wyższe wyniki dla każdego ze składników były powiązane z wyższym GWG. Zależność ta pozostała istotna dla wyniku w zakresie powściągliwości poznawczej po uwzględnieniu BMI we wczesnej ciąży i czynników demograficznych.

Nie stwierdzono istotnych powiązań pomiędzy wynikami partnerki niebędącej w ciąży a GWG. Jednakże stwierdzono istotny pozytywny związek pomiędzy wynikami pary w zakresie powściągliwości poznawczej a GWG. W szczególności, jeśli ograniczenie funkcji poznawczych wzrosło o jedną jednostkę, GWG wzrosło średnio o 0,23 kg; odkrycie to utrzymywało się po uwzględnieniu BMI i czynników demograficznych.

Wnioski

Wyniki tego badania wskazują, że spójne partnerstwa mogą sprzyjać lepszym zachowaniom żywieniowym i prowadzić do optymalnego GWG. Oznacza to, że zaangażowanie obojga partnerów w interwencje dietetyczne może prowadzić do lepszych wyników, niż gdyby interwencja skierowana była wyłącznie na osobę w ciąży.

Jedynym ograniczeniem tego badania jest to, że nie oceniano w nim spożycia diety ani spożycia energii, które można było przewidzieć na podstawie zachowań żywieniowych. W tej analizie nie uwzględniono również snu i aktywności fizycznej, które mogą przyczyniać się do GWG.