Badanie prowadzone przez naukowców z Centrum Onkologii Uniwersytetu Arizony w UArizona Health Sciences zidentyfikowało mechanizm biologiczny, który może prowadzić do skuteczniejszych metod leczenia raka piersi z przerzutami do mózgu.

Badając różnice metaboliczne między komórkami pierwotnego raka piersi a komórkami dającymi przerzuty do mózgu, ustalili, że w przypadku przerzutów do mózgu autofagia jest znacznie zwiększona. Autofagia to proces recyklingu komórkowego, który komórki nowotworowe mogą wykorzystać, aby utrzymać się przy życiu w obliczu stresujących warunków, takich jak te wywołane lekami przeciwnowotworowymi.

„Prognozy dla osób z przerzutami raka piersi do mózgu są wyjątkowo niekorzystne, a leczenie przerzutów raka piersi do mózgu pozostaje ogromnym wyzwaniem” – stwierdziła starsza autorka dr Jennifer Carew. „Udało nam się zakłócić zdolność komórek raka piersi do tworzenia przerzutów do mózgu poprzez upośledzenie szlaku autofagii”.

W badaniu opublikowanym w Medycyna kliniczna i translacyjnabadacze po raz pierwszy wykazali, że celowanie w kluczowy gen regulujący autofagię ATG7 znacznie zmniejsza zdolność komórek raka piersi do tworzenia przerzutów do mózgu w modelach mysich.

Mając na celu opracowanie strategii udostępnienia tego odkrycia pacjentom, zespół badawczy zbadał, czy hydroksychlorochina, lek zatwierdzony przez Agencję ds. Żywności i Leków, mogłaby być potencjalnie stosowana w leczeniu przerzutów raka piersi do mózgu. Hydroksychlorochina hamuje autofagię na późniejszym etapie szlaku i, co ważne, łatwo przenika przez barierę krew-mózg.

„Większość leków nie przenika skutecznie przez barierę krew-mózg i jest to jeden z głównych powodów, dla których przerzuty do mózgu są tak trudne w leczeniu” – powiedział Carew, profesor medycyny w UArizona College of Medicine w Tucson i członek programu onkologii klinicznej i translacyjnej UArizona Cancer Center.

Zespół badawczy połączył hydroksychlorochinę z lapatynibem, który został zatwierdzony przez FDA do leczenia raka piersi. Wykazali, że ta kombinacja leków skutecznie zmniejsza liczbę i wielkość przerzutów raka piersi do mózgu w modelach mysich.

Hydroksychlorochinę łączono z wieloma innymi lekami przeciwnowotworowymi we wczesnej fazie badań klinicznych, ale po raz pierwszy naukowcy badali jej skuteczność w połączeniu z lapatynibem w leczeniu raka piersi.

Carew powiedział, że zespół był zdumiony tym, jak znacząco udało im się zmniejszyć zdolność komórek raka piersi do tworzenia przerzutów do mózgu poprzez celowanie w jedną ścieżkę.

„Komórki nowotworowe niestety ewoluowały na tak wiele sposobów, że trudno jest nam zatrzymać ich wzrost lub zabić” – stwierdził Carew. „Zawsze jest to nieco zaskakujące, gdy widzisz, jak zmiana tylko jednej rzeczy może mieć wpływ”.

„Nasza grupa i inni wykazali, że aktywacja autofagii utrudnia zabijanie komórek nowotworowych wielu różnym typom terapii przeciwnowotworowych, co sprzyja lekooporności” – powiedział pierwszy autor dr Steffan Nawrocki, współdyrektor Centrum Onkologii Program onkologii klinicznej i translacyjnej oraz profesor w UArizona College of Medicine.

„Ponieważ hydroksychlorochina i lapatynib zostały już zatwierdzone przez FDA, możemy szybko wprowadzić tę kombinację leków do badań klinicznych z udziałem pacjentów z przerzutami raka piersi do mózgu”.

Przerzuty do mózgu są najczęstszymi nowotworami ośrodkowego układu nerwowego u dorosłych, przy czym 20–30% przypadków wynika z leczenia raka piersi u pacjentów z rakiem piersi, szczególnie u pacjentów z chorobą potrójnie ujemną i ze amplifikacją HER2.

Zarządzanie przerzutami raka piersi do mózgu jest wyzwaniem, ponieważ tylko 20% pacjentek z przerzutami raka piersi do mózgu przeżywa dłużej niż pięć lat.