Czy kiedykolwiek podjąłeś decyzję, która z perspektywy czasu wydawała Ci się irracjonalna? Nowe badanie przeprowadzone na myszach, które może mieć wpływ na ludzi, sugeruje, że niektóre decyzje są do pewnego stopnia poza ich kontrolą. Myszy są raczej zaprogramowane do ich tworzenia.

„To badanie mówi nam, że zwierzęta są ograniczone w podejmowaniu decyzji” – mówi dr Christopher Gregg, neurobiolog z University of Utah Health i główny autor badania, które niedawno opublikowano w iScience. „Ich genetyka popycha ich w jedną lub drugą stronę”.

Gregg i jego zespół badawczy zaczęli badać proces podejmowania decyzji po tym, jak zauważyli, że myszy wielokrotnie podejmowały coś, co wydawało się irracjonalne. Po znalezieniu skrytki z ukrytymi nasionami, zamiast pozostać w miejscu, aby je zjeść, myszy wracały do ​​miejsca, w którym znajdowało się jedzenie poprzedniego dnia. Tylko tego dnia pierwotna lokalizacja była pusta.

Wyglądało to tak, jakby myszy zastanawiały się, czy w pierwszej lokalizacji naprawdę nie było jedzenia. Jakby myśleli, że coś przegapili”.

dr Christopher Gregg, neurobiolog, University of Utah Health

Dla Gregga i współautorów badania takie zachowanie nie miało sensu. Zwierzęta skończyły jeść mniej z powodu czasu spędzanego na ciągłym powrocie do pustej grządki. Jeśli takie zachowanie powoduje, że myszy jedzą mniej na wolności, może to oznaczać kłopoty, wyjaśnia Gregg, ponieważ brak wystarczającej ilości kalorii może być szkodliwy dla myszy.

Prawdziwe zaskoczenie pojawiło się po odkryciu, że myszy pozbawione określonego genu nie „zastanawiały się”, dokąd się udać, a zamiast tego były bardziej skłonne do pozostania i zjedzenia znalezionego pożywienia. W rezultacie spożywali ogólnie więcej kalorii. Był to pierwszy dowód, jaki odkryli naukowcy, że geny mogą wpływać na podejmowanie decyzji, nawet tych, które nie wydają się logiczne, przynajmniej dla człowieka. W tym przypadku gen Arc okazał się ważny dla zmuszenia myszy do kontynuowania poszukiwania pożywienia, nawet jeśli nie wydawało się to konieczne.

„Wszyscy mamy jasne poczucie, jak to jest zgadywać coś po raz drugi, ale kto by pomyślał, że ten typ zachowania może być tak głęboko dotknięty przez jeden gen?” mówi dr Cornelia Stacher-Hörndli, neurobiolog i współautorka. „To rodzi pytanie, czy inne błędy poznawcze są pod kontrolą genetyczną?”

Dekodowanie zachowania

Dla ludzkiego oka życie myszy wydaje się całkiem proste. Umieszczeni w naturalistycznej scenerii w laboratorium Gregga opuszczali dom, badali otoczenie, szukali pożywienia, trochę jedli i zatrzymywali się w międzyczasie w domu. Ale widok wyglądał zupełnie inaczej po tym, jak algorytm uczenia maszynowego zdekonstruował ich podróże.

Niestandardowy program stworzony przez Gregga i współautora badania, Jareda Emery’ego, przeanalizował 1609 wypraw żerujących i zobaczył, że myszy powtarzały w kółko 24 sekwencje zachowań. Gdy myszy szukały pożywienia, łączyły sekwencje jak klocki, przeplatając je spontanicznymi zachowaniami, aby stworzyć bardziej złożone wzorce zachowań. Jednym z nich było zachowanie polegające na zgadywaniu. „Do pewnego stopnia można przewidywać przyszłość” — zauważa Gregg.

Ta przyszłość zmieniła się dla myszy pozbawionych genu, Arc. Sześć z 24 sekwencji zachowań zostało zmienionych i razem te różnice spowodowały zwarcie w zachowaniu polegającym na zgadywaniu. Poprzednie badania wykazały, że Arc bierze udział w uczeniu się i zapamiętywaniu. Ale ogólnie analiza wykazała, że ​​pamięć myszy – i ich inne zachowania – były w dużej mierze nienaruszone. Wynika z tego, że wpływ na te sześć zachowań był specyficzny.

„Jednym z intrygujących pomysłów jest to, że zwierzęta ewoluowały, aby podejmować takie decyzje, ponieważ były one w jakiś sposób korzystne na wolności” – mówi Gregg. Wyjaśnia jedną możliwość: kiedy myszy chodzą tam iz powrotem, aby ocenić poprzednie miejsca pożywienia, pomaga im to stworzyć mentalną mapę. A to może pomóc im szybciej znaleźć jedzenie następnym razem. „Genetycznie kontrolowane uprzedzenia poznawcze mogą pozwolić na skuteczne podejmowanie decyzji podczas żerowania” – mówi.

Pozostaje pytanie, czy istnieje biologiczna podstawa dla innych rodzajów błędów poznawczych? Czy geny mogą kierować podejmowaniem decyzji u ludzi? Więcej badań pokaże. „Wierzę, że te badania mają fundamentalne znaczenie dla nowej dziedziny, którą nazywamy„ genetyką decyzji ”- mówi Stacher-Hörndli.