Według agencji Bloomberg, służby prawne Unii Europejskiej zgodnie stwierdziły, że unijne prawo zezwala na zainwestowanie zamrożonych rosyjskich aktywów i wykorzystanie ich, by pomóc Kijowowi. Urzędnicy muszą jednak najpierw poznać wielkość tych środków (zarówno banku centralnego, jak i innych rosyjskich aktywów państwowych). Wynika to z dokumentu przekazanego w tym tygodniu państwom członkowskim, których przywódcy spotkali się z ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim w Brukseli.

Znane są tylko szacunkowe wielkości. W oparciu o informacje podane przez Bank Rosji w raporcie z 2022 roku na temat zarządzania aktywami walutowymi i złotem urzędnicy wycenili skalę tych środków na około 258 mld dolarów. Tymczasem dotychczas kraje UE zgłosiły około 33,8 mld euro (36,4 mld dolarów) rosyjskich aktywów banku centralnego, które zostały zamrożone. Liczba ta podlega jednak cały czas ocenie.

– Rosja będzie musiała również zapłacić za zniszczenia, które spowodowała i przyczynić się do odbudowy Ukrainy – powiedziała w czwartek na konferencji prasowej przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. – Dlatego badamy z naszymi partnerami, jak wykorzystać majątek publiczny Rosji z korzyścią dla Ukrainy.

Wcześniej Ursula von der Leyen zdradziła, że myśli również o możliwości wykorzystania funduszy zgromadzonych przez rosyjskich oligarchów.

Dział prawny UE powiedział, że blok powinien współpracować z G-7 i międzynarodowymi partnerami, jeśli ma na celu zainwestowanie zamrożonych aktywów i wykorzystanie wpływów. Powiedział również, że finansowa przydatność takiego planu będzie zależała od kwoty posiadanej przez banki centralne UE i banki komercyjne.

Do tej pory raczej obawiano się, że nie ma jasnych podstaw prawnych, aby po prostu zająć rosyjskie aktywa bankowe i skierować je do Ukrainy.

Zamiast tego, jako pierwszy krok, UE rozważała połączenie aktywów na poziomie unijnym lub międzynarodowym w celu wygenerowania zysków, które mogłyby być wykorzystane do sfinansowania odbudowy Ukrainy – zadania, które według szacunków Banku Światowego może kosztować co najmniej 350 miliardów dolarów.

Niektórzy unijni prawnicy widzą w tym rozwiązanie, jednak władza wykonawcza UE jest bardziej ostrożna co do możliwości prawnych wykorzystania zamrożonych aktywów, jak również co do ogólnej złożoności tego przedsięwzięcia. Wygląda więc na to, że UE zadziała, jeżeli skala zamrożonych aktywów będzie warta takiego zaangażowania.

Opracował km