Nowelizacja, przyjęta przez Sejm i która czeka na podpis prezydenta, zawiera zmiany w zakresie podatku od czynności cywilno-prawnych. Zgodnie z nimi PCC w wysokości 6 proc. ma objąć zakup co najmniej sześciu mieszkań w jednej inwestycji – w jednym budynku lub kilku budynkach tworzonych na jednej nieruchomości gruntowej.

Co ważne jednak, nabycie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym będzie zwolnione z podatku.

– Jeżeli ktoś obecnie szuka mieszkania na rynku wtórnym, także w ramach programu bezpieczny kredyt 2 proc., to jeśli wstrzyma się z zakupem przez kilka tygodni, będzie mógł zaoszczędzić w przypadku transakcji nawet kilkanaście tysięcy złotych – zapowiedział minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zmiany w PCC mają ukrócić hurtowe kupowanie mieszkań przez inwestorów. Długo nie trzeba szukać. Na przykład jesienią ubiegłego roku głośno było o historii, którą opisała wyborcza.pl. Wszystkie mieszkania na osiedlu przy ul. Bokserskiej na Mokotowie kupił hurtem fundusz, inwestujący w lokale na wynajem.

Rząd od wielu miesięcy obiecywał zmiany w tej kwestii.

– W najbliższym czasie rząd zajmie się przepisami dotyczącymi opodatkowania dodatkowych mieszkań – zapowiedział w styczniu premier Mateusz Morawiecki. – Nowe przepisy mają objąć głównie fundusze kupujące setki mieszkań, ale należy się też przyjrzeć osobom posiadającym 7-8 mieszkań – dodał.

Rząd przekonywał, że kupowanie hurtowo lokali oznacza dla przeciętnej rodziny, która szuka mieszkania, wyższe ceny i mniejszy wybór.

Eksperci podkreślają, że w Polsce struktura rynku nieruchomości jest zupełnie inna.

W tej chwili w całym kraju mamy zaledwie osiem tysięcy mieszkań zakupionych przez zagraniczne fundusze. Oczywiście powstają kolejne projekty, ale Polska jest prawie 40-milionowym krajem i ta liczba mieszkań ma niewielki wpływ na cały rynek – oceniał kilka miesięcy temu Marcin Jańczuk, ekspert agencji Metrohouse.

Marcin Drogomirecki, ekspert rynku nieruchomości serwisów Morizon.pl i Gratka.pl, już po tym, jak premier ogłosił, że rząd pracuje nad nowymi rozwiązaniami, przekonywał, że inwestorzy znajdą sposób, aby obejść nowe przepisy.

– Jak wiadomo, „Polak potrafi”. Inwestorzy będą więc kupować nieruchomości na żonę, córkę, syna czy teściową – mówi. Jego zdaniem prawnicy zagranicznych funduszy również znajdą sposób, aby zoptymalizować swoje koszty po wprowadzeniu nowych regulacji.

Od tego miesiąca można się ubiegać o kredyt hipoteczny w rządowym programie „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”, który umożliwia zakup pierwszego mieszkania z dopłatami od państwa. Zainteresowanie programem jest spore, w efekcie nagłe ożywienie popytu na mieszkania powoduje, że oferta w biurach sprzedaży się kurczy.

Deweloperzy nie są w stanie z dnia na dzień uruchamiać nowych inwestycji, nawet jeśli w ich biurach wrócił normalny ruch – przekonuje Bartosz Turek, główny analityk HREIT.

– Podaż mieszkań nie jest z gumy. Popyt, owszem, może szybko się odbudowywać, tak jak dziś, gdy banki na nowo odkręciły kurki z kredytami. Gdy jednak zmiany po stronie kupujących zachodzą szybko, to popyt łatwo może się spotkać ze ścianą – dodaje ekspert.

– Aby rozwiązać problemy mieszkaniowe w Polsce, trzeba przygotować kompleksowe i systemowe rozwiązania w większym stopniu po stronie podażowej niż popytowej. Potrzebne są programy w większym stopniu wspierające mieszkania na wynajem niż mieszkania na własność. Czyli nie ulgi, dopłaty, transfery, a działania zwiększające podaż gruntów, upraszczające i przyspieszające procedury zakupów gruntów, uzyskiwania pozwoleń na budowę – przekonuje w komentarzu dla money.pl dr Sławomir Dudek, główny ekonomista i prezes Instytutu Finansów Publicznych.

W samym tylko 2022 roku firmy budujące mieszkania na sprzedaż dostały pozwolenia na budowę 203 tysięcy mieszkań. To o około 88 tysięcy więcej niż mieszkań, których budowę deweloperzy w ubiegłym roku rozpoczęli. W bieżącym roku jest, póki co podobnie – pozwoleń jest więcej niż faktycznie zaczynanych budów. Do kwietnia deweloperzy dostali bowiem pozwolenia na ponad 48 tysięcy lokali, a faktycznie zaczęli budowę ponad 30 tysięcy – wylicza główny analityk HREIT.