U matek rodzących po raz pierwszy wymagających porodu wspomaganego podciśnieniem boczne nacięcie krocza (nacięcie pod kątem) tkanki pomiędzy otworem pochwy i odbytu o ponad połowę zmniejsza ryzyko położniczego uszkodzenia zwieracza odbytu, czyli ciężkiej postaci urazu krocza pomiędzy sromem a odbytem. Tak wynika z randomizowanego badania klinicznego prowadzonego przez naukowców z Karolinska Institutet i sztokholmskiego szpitala Danderyd, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie: BMJ’a.

Położnicze uszkodzenie zwieracza odbytu (OASI), które obejmuje mięśnie zwieracza odbytu, może prowadzić do nietrzymania odbytu z trudnościami w zatrzymywaniu gazów i kału. Może również powodować problemy seksualne i pogarszać jakość życia. Ta poważna postać urazu krocza dotyka około pięciu procent wszystkich matek w Szwecji, które rodziły po raz pierwszy drogami natury.

Kobiety rodzące po raz pierwszy i wymagające porodu instrumentalnego są najbardziej narażone na ryzyko wystąpienia OASI. Dlatego chcieliśmy ocenić, czy w tej grupie można zapobiec takim urazom, wykonując boczne nacięcie krocza (nacięcie krocza pod kątem), gdy główka dziecka jest ukoronowana”.

Sophia Brismar Wendel, profesor nadzwyczajny położnictwa i ginekologii na Wydziale Nauk Klinicznych Szpitala Danderyd, Karolinska Institutet oraz starszy konsultant na Oddziale Zdrowia Kobiet, Szpital Danderyd

Uczestniczki zostały zrekrutowane do badania EVA (nacięcie krocza przy porodzie wspomaganym próżniowo) w ośmiu szwedzkich szpitalach w latach 2017–2023. Ponad 6100 kobiet w ciąży spodziewających się pierwszego dziecka zgodziło się wziąć udział, jeśli poród wymagał asysty próżniowej. W sumie 702 kobiety z porodem wspomaganym podciśnieniem zostały losowo przydzielone do grupy, w której wykonano boczne nacięcie krocza lub nie nacięto nacięcia krocza.

Boczne nacięcie krocza zmniejszyło ryzyko OASI średnio o 53%. Wśród kobiet przydzielonych do zabiegu OASI wystąpiło u 6,1% w porównaniu z 13,1% w grupie porównawczej. Ponadto zabieg nie zwiększał ryzyka ciężkiej utraty krwi, negatywnych doświadczeń porodowych, przedłużonej hospitalizacji ani dodatkowych powikłań. Jednakże ryzyko powikłań związanych z raną, takich jak zakażenie rany i rozejście się rany, było zwiększone w grupie, w której wykonano nacięcie krocza.

„Nacięcie krocza jako interwencja medyczna budzi kontrowersje, ponieważ w przeszłości stosowano je również w przypadku normalnych porodów, czasami bez zgody kobiety” – mówi Sophia Brismar Wendel. „Stosowanie nacięcia krocza jest bardzo zróżnicowane w różnych krajach, a w Szwecji praktykujemy restrykcyjne stosowanie ze względu na brak dowodów. Jednak wyniki te mogą mieć wpływ na opiekę położniczą zarówno w Szwecji, jak i gdzie indziej”.

W badaniu zbierane są także dane na temat objawów zgłaszanych przez kobiety po roku i pięciu latach po porodzie. Wkrótce zostaną przeanalizowane wyniki rocznej obserwacji, które mogą dać odpowiedzi na temat różnic w objawach, takich jak nietrzymanie odbytu i funkcje seksualne.

„Może to pomóc lekarzom i kobietom w ciąży we wspólnym podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących stosowania profilaktycznego bocznego nacięcia krocza” – mówi Sophia Brismar Wendel.

Szpitale biorące udział w badaniu EVA to Szpital Uniwersytecki w Umeå, Szpital Falun, Szpital Uniwersytecki w Uppsali, Szpital Danderyd, Szpital South General (Söder) w Sztokholmie, Szpital Centralny w Växjö, Szpital Uniwersytecki Sahlgrenska – östra i Szpital Helsingborg. Badanie zostało sfinansowane głównie przez Szwedzką Radę ds. Badań Naukowych, Region Sztokholm i Regionalną Radę ds. Badań w Uppsala-örebro.