LEXINGTON, Ky. (16 czerwca 2023) — „Wiele osób z demencją nie ma choroby Alzheimera”. To stwierdzenie przyświeca naukowcom z Sanders-Brown Center on Aging na Uniwersytecie Kentucky w dążeniu do lepszego zdefiniowania innych przyczyn demencji.

„Demencja jest szerokim pojęciem i jest objawem rzeczy, które idą źle” – powiedział dr David Fardo, profesor i pełniący obowiązki przewodniczącego Wydziału Biostatystyki w brytyjskim Kolegium Zdrowia Publicznego. „Jeśli nazwiemy coś„ chorobą Alzheimera ”, czym nią nie jest, to jesteśmy w błędzie”.

Fardo i doktor medycyny Pete Nelson, profesor i dyrektor oddziału neuropatologii na Wydziale Patologii i Medycyny Laboratoryjnej w brytyjskim College of Medicine, są współbadaczami projektu skupiającego się na wpływie czynników genetycznych na demencję. Prace otrzymały ostatnio dofinansowanie z National Institute on Aging, które wyniesie ponad 1,7 miliona dolarów.

Nelson używa analogii zapalenia płuc i astmy, aby wyjaśnić, dlaczego ważne jest rozróżnienie między tym, co uważa się za chorobę Alzheimera, a tym, co może ją naśladować.

„Są to dwie różne choroby, które mogą mieć podobne objawy – mianowicie trudności w oddychaniu. Mimo podobnych objawów, mają one zupełnie inne przyczyny. Diagnozowanie każdej choroby podstawowej jest ważne, ponieważ zastosowanie niewłaściwej terapii (leczenie astmy, jeśli pacjent ma zapalenie płuc) może w rzeczywistości zaszkodzić pacjentowi” – ​​powiedział Nelson. „To samo dotyczy demencji: w grę mogą wchodzić różne podstawowe patologie. Jak możemy scharakteryzować mechanizmy chorobowe lub znaleźć skuteczne terapie, gdy patrzymy na mieszankę chorób powodowanych przez różne mechanizmy?

W 2019 roku Nelson i duża grupa międzynarodowych ekspertów, pracując razem, nazwali nową formę demencji, znaną obecnie jako encefalopatia TDP-43 związana z wiekiem z przewagą układu limbicznego (LATE). Fardo i Nelson pracują nad tym projektem, aby zrozumieć wpływy genetyczne na to, jak i dlaczego nieprawidłowe fałdowanie białek występuje w LATE, powodując demencję.

„Mamy nadzieję lepiej zdefiniować patologię, aby zlokalizować ryzyko genetyczne i poznać biologiczne mechanizmy, które je napędzają” – powiedział Fardo.

Dzięki wcześniejszej pracy z LATE naukowcy wiedzą, że objawy LATE naśladują chorobę Alzheimera, powodując utratę pamięci oraz problemy z myśleniem i rozumowaniem w podeszłym wieku. Stwierdzono jednak, że mózg dotknięty chorobą LATE wygląda inaczej niż mózg osoby z chorobą Alzheimera, a terapie, które mogą działać w przypadku jednego, prawdopodobnie nie będą działać w przypadku drugiego.

Nelson mówi, że skupienie badań na genetyce, miejmy nadzieję, pozwoli na lepszy wgląd w rokowania dla pacjenta. Mówi, że spojrzenie na genetykę pomoże również lepiej przyjrzeć się potencjalnym celom terapeutycznym choroby Alzheimera, a następnie także choroby innej niż choroba Alzheimera.

„Obecnie dysponujemy terapiami, które działają na około 35% przypadków choroby Alzheimera. Ta praca z otępieniem niezwiązanym z chorobą Alzheimera jest kluczem do ustalenia, kto i dlaczego te leki działają na ten odsetek pacjentów” – powiedział Nelson.

Ostatecznie, jeśli ta praca doprowadzi ich tam, gdzie się spodziewają, Nelson mówi, że będą w stanie urzeczywistnić spersonalizowaną medycynę w dziedzinie demencji.

„Pewnego dnia chcielibyśmy zobaczyć wymaz z policzka, który zawiera spersonalizowane prognozy i potencjalne metody leczenia” — powiedział Nelson. Naukowcy są przekonani, że będą w stanie opracować odpowiednią terapię dla pacjenta w oparciu o genetykę uzyskaną z wymazu.

Ta praca jest uzupełnieniem badań nad chorobą Alzheimera, a eksperci uważają, że dążenie do nie nazywania wszystkich demencji chorobą Alzheimera jest dużym krokiem naprzód w kierunku znalezienia lekarstwa. University of Kentucky ma wyjątkową pozycję do podejmowania tego typu prac, a Sanders-Brown nadal jest liderem w badaniach związanych z demencją.

„Dr. Nelson kierował międzynarodowymi wysiłkami na rzecz docenienia i zrozumienia LATE, a my współpracowaliśmy tutaj między neuropatologią, biostatystyką i genetyką statystyczną, aby poczynić wielkie postępy w tej dziedzinie” – powiedział Fardo. Jego zespół był jednym z pierwszych na świecie, który badał genetykę LATE.

Bliska współpraca między Fardo, biostatystką, a Nelsonem, neuropatologiem, pomaga nieco ułatwić zrozumienie i analizę tej bardzo skomplikowanej pracy.

Nelson potrafi zdiagnozować, jakie patologie mózgu miała osoba cierpiąca na demencję. Niektóre mózgi wykazują nagromadzenie blaszek amyloidowych i splątków białek tau charakterystycznych dla choroby Alzheimera. Inne mają pogrubione ściany w małych naczyniach krwionośnych, charakterystyczny znak stwardnienia tętnic mózgu, innej choroby związanej z zaburzeniami funkcji poznawczych. Nelson potrafi rozróżnić te i pół tuzina innych patologii, które mogą powodować demencję.

Fardo ma wiedzę statystyczną, aby szukać powiązań między tymi starannie postawionymi diagnozami a milionami wariantów genetycznych u tysięcy uczestników badań. Biostatystycy są szczególnie dobrze wyposażeni w rozplątywanie zawiłości, które niezmiennie pojawiają się w obserwacyjnych badaniach genetycznych. Na przykład u osobników może współwystępować wiele patologii lub pojedynczy gen/wariant genetyczny może być powiązany z wieloma patologiami.

Konkretna praca, która niedawno otrzymała finansowanie, będzie wykorzystywać niektóre dane z brytyjskiego Centrum Badań nad Chorobą Alzheimera (ADRC), w którym Nelson jest dyrektorem Centrum Neuropatologii. Dodatkowe dane będą pochodzić z innych ADRC – National Institute on Aging finansuje 33 ośrodki w całych Stanach Zjednoczonych – a także z innych konsorcjów badawczych zajmujących się demencją.

Pierwsza faza pięcioletniego projektu polega na monumentalnym zadaniu polegającym na opracowaniu ogromnych ilości złożonych danych z różnych źródeł. Zbieranie tych danych, przechowywanie ich i upewnianie się, że wszystkie zestawy danych są porównywalne. Drugi etap to poszukiwanie powiązań między czynnikami genetycznymi a patologiami związanymi z demencją, takimi jak LATE. Na koniec badacze wykorzystają swoje odkrycia genetyczne i nowe metody statystyczne do scharakteryzowania szlaków fizjologicznych związanych z postępem choroby.

W Wielkiej Brytanii współbadacz dr Yuriko Katsumata, adiunkt w dziedzinie biostatystyki, opracowuje nowe sposoby badania genetycznych danych epidemiologicznych. Współbadaczem jest także dr Mark Ebbert, adiunkt informatyki biomedycznej na Wydziale Chorób Wewnętrznych College of Medicine. Specjalnością Ebberta jest badanie obszarów ludzkiego genomu, które historycznie były trudne do zbadania. Wreszcie, wiele prac nad ścieżką będzie kierowanych przez dr Kristel Van Steen, współbadacza z Uniwersytetu w Liége w Belgii.

Biorąc to wszystko pod uwagę, Fardo podsumował cel tego wszystkiego: „Mam nadzieję, że doprowadzi to do znalezienia metod leczenia i sposobów zapobiegania”.

Podobne wspólne badania przeprowadzone przez Fardo i Nelsona zaowocowały trwającym badaniem klinicznym testującym nowy lek terapeutyczny dostępny w brytyjskim ADRC dla wolontariuszy badawczych tutaj. Rozpoczęli ten nowy projekt z dużą pewnością, że przyszłe odkrycia będą równie owocne.

Badania przedstawione w tej publikacji były wspierane przez National Institute on Aging of the National Institutes of Health pod numerami nagród RF1AG082339, R01AG061111 i P30AG072946. Treść jest wyłączną odpowiedzialnością autora i niekoniecznie odzwierciedla oficjalne poglądy National Institutes of Health.