Ministerstwo Finansów poinformowało, że wydatki budżetu państwa w 2023 roku wyniosły 659,7 mld zł, co stanowi 95,1 proc. planu. Wydatki były wyższe o około 142,3 mld zł (27,5 proc.) w stosunku do okresu rok wcześniej. W 2022 roku było to 517,4 mld zł, 99,1 proc. planu.

„W 2023 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 105,4 mld zł tj. 96,4 proc. planu; Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 99,7 mld zł tj. 100,0 proc. planu; Obrona Narodowa – w wysokości 97,1 mld zł tj. 100,0 proc. planu; Obsługa Długu Skarbu Państwa – w wysokości 61,7 mld zł tj. 99,5 proc. planu – w nowelizacji budżetu plan został obniżony z 66 mld zł do 62 mld zł; Budżety Wojewodów – w wysokości 43,4 mld zł tj. 97,5 proc. planu” – czytamy w komunikacie MF.

Z drugiej strony najwyższe oszczędności w stosunku do planu na 2023 roku – w łącznej kwocie około 33,7 mld zł – odnotowano w zakresie rezerw celowych (18,7 mld zł) i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (4 mld zł).

W ubiegłym roku dochody budżetu państwa wyniosły 574,1 mld zł i były wyższe o 69,3 mld zł (13,7 proc.) w porównaniu do 2022 roku. Oznacza to, że zanotowano deficyt w wysokości prawie 85,6 mld zł (93 proc. planu). Zgodnie z nowelizacją ustawy budżetowej na 2023 rok deficyt miał nie przekroczyć 92 mld zł.

Do tych danych odniósł się w mediach społecznościowych Konrad Krasuski, korespondent Bloomberga. „Deficyt budżetu w 2023 r. był nominalnie najwyższy w historii, przekroczył wynik niedoboru w roku pandemii. Wykonanie deficytu po wzroście w samym grudniu o 43 mld zł sięgnęło 93 proc. planu, to najwyższy odsetek od… 2003 r.” – napisał Krasuski w serwisie X (dawniej Twitter).

Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 506,9 mld zł i były wyższe w stosunku do roku 2022 o około 41,4 mld zł, czyli 8,9 proc. Dochody z podatku VAT sięgnęły 244,3 mld zł i były wyższe o około 13,9 mld zł (6,0 proc.) niż rok wcześniej.

„Niestety mamy fatalne dane w zakresie podatku VAT w 2023” – ocenił Sławomir Dudek, prezes i główny ekonomista Instytutu Finansów Publicznych. Zwrócił przy tym uwagę, że dane są gorsze od prognoz Ministerstwa Finansów.

„Resort Finansów @MF_GOV_PL korygował w dół 4-krotnie prognozę VAT. Z 286,3 mld zł do 254 mld zł. Ostatniej korekty dokonano już pod wodzą nowej koalicji w grudniu. Wykonanie całego 2023 okazało się jednak o 10 mld zł gorsze od ostatniej prognozy. Końcówka roku musiała być słaba” – napisał były dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów.

W ocenie Dudka „to bardzo słaby punkt wyjściowy na ten rok”. „Mamy więc duży problem ze stroną dochodową budżetu w tym roku. Główny silnik dochodów budżetowych leci na oparach, prognoza budżetowa VAT na ten rok (2024) była optymistyczna, teraz jest hyper-optymistyczna. Aby zrealizować prognozę VAT na 2024, VAT musi wzrosnąć o 72 mld zł (!!!), tj. o prawie 30 proc.” – napisał ekonomista.

Tymczasem w jego ocenie jest „ryzyko mniejszych dochodów” o nawet 30 mld zł.

Ponadto z danych MF wynika, że dochody z podatku akcyzowego wyniosły 84,8 mld zł i były wyższe o około 5 mld zł (6,3 proc.) rok do roku. Dochody z podatku PIT poszły w górę o około 23,6 mld zł (34,6 proc.) i wyniosły 91,7 mld zł. Z kolei dochody z podatku CIT wyniosły 67,9 mld zł i były niższe o około 2,3 mld zł (3,2 proc.).

Resort podał, że dochody niepodatkowe sięgnęły 63,8 mld zł i były wyższe o około 27 mld zł (73,4 proc.) w porównaniu do 2022 roku.

„Dużo wyższe wpływy niepodatkowe w 2023 r. w porównaniu do 2022 r. wynikają głównie z wpłat z tytułu aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. W 2022 r. dochody uzyskane ze sprzedaży w drodze aukcji uprawnień do emisji podlegały przekazaniu do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych” – napisano w komunikacie MF.

Zgodnie z danymi ministerstwa w 2023 roku wpłata środków do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 wyniosła 5 mld zł. „Wpłata nastąpiła na wniosek Ministra Klimatu i Środowiska i zabezpieczyła potrzeby wynikające z ustaw przyjętych w 2022 i w trakcie 2023 roku wchodzących w skład tzw. tarczy energetycznej, służące – zgodnie ze stanowiskiem Ministra Klimatu i Środowiska, między innymi przeciwdziałaniu skutkom gospodarczym pandemii COVID-19. Wpłata miała na celu umożliwienie sfinansowania wniosków złożonych w miesiącach listopad-grudzień. Wpłata z budżetu państwa do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w 2022 r. wynosiła 11,7 mld zł” – wyjaśniono.