Biznes

Ceny paliw w Polsce i na świecie. Czy rzeczywiście tankujemy taniej niż inni?

oen.pl

  • 19 stycznia, 2023
  • 7 min read
Ceny paliw w Polsce i na świecie. Czy rzeczywiście tankujemy taniej niż inni?


Od niespełna roku sytuację na światowych rynkach paliw trudno uznać za normalną – agresja Rosji na Ukrainę spowodowała olbrzymią destabilizację i wzrost cen. Po początkowym szoku i gigantycznych podwyżkach w pierwszej połowie roku, w drugim półroczu światowe ceny ropy zaczęły spadać, pod koniec 2022 r. baryłka ropy kosztowała już mniej-więcej tyle, na ile wyceniano ją pod koniec 2021 r.

Na polskich stacjach benzynowych wpływ spadających cen ropy na światowych rynkach widać było jednak słabo albo wcale. Ale też polski rynek paliw jest specyficzny – największym graczem, który rozdaje karty, jest PKN Orlen, czyli koncern, którego największym udziałowcem jest Skarb Państwa, i na którego działania olbrzymi wpływ mają politycy rządzących partii. Oczywiście, przedstawiciele Orlenu twierdzą, że koncern, z którego pochodzi większość paliw sprzedawanych również na stacjach innych marek, wcale decydującego wpływu na ceny nie ma. Tymczasem w 2022 r. zdarzały się sytuacje, kiedy na stacjach Orlenu ceny detaliczne paliw były niższe niż… ceny hurtowe, po których w Orlenie zaopatrywali się operatorzy innych sieci.

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo

Tarcza antyinflacyjna – kto płaci mniej, a kto więcej?

Co do samej „tarczy antyinflacyjnej”, to zdania co do jej skuteczności w ograniczaniu inflacji były mocno podzielone. Skorzystali z niej nabywcy detaliczni, ale już nie przedsiębiorcy, którzy mogą odliczać VAT od paliwa – bo VAT do odliczenia był niższy, a wraz z obniżką opodatkowania wzrosła cena netto paliw. I tak politycy rządowi i przedstawiciele zależnych od rządu koncernów zachwalali, że paliwo mamy znacznie tańsze niż w innych krajach Europy, a politycy opozycyjni twierdzili, że paliwo w Polsce należy do najdroższych – i też mieli rację, tyle że mówili o cenach hurtowych i cenach netto. Oczywiście to, że przedsiębiorcy muszą płacić za paliwo więcej i tak dotyka pozostałych odbiorców – usługi i towary drożeją. Państwo z jednej strony niby obniżyło podatki, ale z drugiej strony państwowe firmy paliwowe zadbały o to, żeby wpływy ze sprzedaży paliw aż tak bardzo nie spadły, mocno podwyższając ceny netto. Propagandowy majstersztyk! Rządzący mogą się pochwalić, że obniżyli podatki i utrzymali ceny paliw na relatywnie niskim poziomie. A o tym, że poziom ten mógłby być spokojnie jeszcze niższy, nikt nie musi pamiętać. A że przedsiębiorcy na obniżkach podatków nie skorzystali? Według dostępnych badań i tak nie są oni dominującą grupą w elektoracie.

Warto przeczytać!  Nowe zakazy dotkną dosłownie wszystkich aut. Oprócz tych dwunastu [LISTA]

Noworoczny cud na stacjach: podatki w górę, cena bez zmian

Niemniej jednak, wraz z początkiem roku – tak jak to zapowiadali przedstawiciele rządu i Orlenu, doszło do „cudu na stacjach” – mimo że wygasła jedna z tzw. rządowych tarcz i stawka podatku VAT na paliwa obniżona wcześniej do 8 proc. wróciła do pierwotnej wysokości 23 proc., wzrosły stawki opłaty paliwowej, a ceny detaliczne paliw nie drgnęły. Jak to możliwe? Choć przedstawiciele Orlenu zawsze podkreślali, że o cenach paliw decyduje rynek, to w ciągu sylwestrowo-noworocznego weekendu, kiedy giełdy i rynki były zamknięte, narodowy koncern paliwowy (choć teraz już woli być nazywany „multienergetycznym”) gwałtownie obniżył ceny, schodząc z marży. W tym kontekście zabawnie wyglądają oficjalne tłumaczenia na stronach Orlenu, które mają pokazywać, że m.in. mitem jest to, że Orlen decyduje o cenach paliw w Polsce i że z tytułu wyższych cen hurtowych miał dodatkowe zyski.

Pod koniec 2022 r. mieliśmy najdroższe paliwo w Europie?

Według danych Komisji Europejskiej z 26 grudnia, 1000 litrów benzyny 95 oktanowej kosztowało w Polsce netto równowartość 965,13 euro, co było wówczas najwyższą ceną w całej Uni Europejskiej! W tym samym czasie w Austrii 1000 litrów 95-tki wyceniono na 654,26 euro, w Bułgarii na 709,85 euro, w Niemczech na 813,57 euro, a na Malcie – zaledwie 586,21 euro. Podobnie wysokie ceny paliw netto obowiązywały tylko na „bratnich” Węgrzech (929,21 euro).

Polska cena netto benzyny bezołowiowej była o ponad 20 proc. wyższa od europejskiej średniej! Polscy przedsiębiorcy płacili za paliwo najwięcej w Europie! Na dzień 26 grudnia 2022 cena netto 1000 litrów oleju napędowego w Polsce wynosiła 1219,35 euro, przy średniej europejskiej na poziomie 996,42 euro. Tyle że przez obniżone opodatkowanie ceny paliw brutto w Polsce rzeczywiście były niższe od europejskiej średniej (dla benzyny 95 oktanów – 1409,48 euro za 1000 l, przy europejskiej średnie ważonej na poziomie 1637,59 euro, dla oleju napędowego: 1652,5 do 1722,55 euro).

Warto przeczytać!  Kolejne podwyżki płacy minimalnej to kłopoty dla firm, a co za tym idzie

Cena netto w dół, cena brutto bez zmian

Jak wyglądają te dane w 2023 r.? Na czym polega „noworoczny cud paliwowy”? Według zbieranych przez Komisję Europejską danych (stan na 9 stycznia 2023), cena netto 1000 litrów benzyny bezołowiowej w Polsce gwałtownie spadła (pierwszy raz od miesięcy) to teraz już tylko 775,4 euro (przypomnijmy: przed nowym rokiem było 996,42 euro/1000 litrów), czyli jest nieco niższa od europejskiej średniej (795,71 euro/1000 l), chociaż taniej jest m.in. na Słowacji, w Austrii, Czechach, Bułgarii, Słowenii, na Litwie, we Włoszech, w Rumunii.

Polska cena netto 1000 l oleju napędowego wynosi 1002,9 euro, co jest wartością zbliżoną do europejskiej średniej. Ceny brutto paliw w Polsce rzeczywiście nadal są wyraźnie niższe, niż wynosi europejska średnia (dla benzyny 95 okt.: 1399,48 euro/1000 l do 1674 euro, dla oleju napędowego 1635,04 do 1773 euro). W większości innych krajów europejskich ceny paliw – dziwnym trafem – w drugiej połowie 2022 r. były bardziej powiązane z notowaniami ropy na światowych rynkach. W Polsce można odnieść wrażenie, że na ceny paliw wpływ mają… notowania partii politycznych.

No ale przecież na Europie świat się nie kończy, poniżej zestawienie cen paliw w najróżniejszych krajach świata. Nie dajcie sobie wcisnąć, że w Polsce jest najtaniej na świecie – na tle cen europejskich te polskie nie wyglądają źle, ale w wielu krajach paliwa są znacznie tańsze niż w Polsce.

Ceny benzyny na świecie

Wenezuela

0,069

Libia

0,137

Iran 

0,233

Angola 

1,384

Algieria

1,471

Kuwejt

1,499

Egipt

1,583

Turkmenistan 

1,87

Nigeria 

1,945

Kazachstan

1,987

Malezja

2,064

Irak

2,236

Bahrain 

2,311

Boliwia

2,356

Kolumbia

2,485

Katar

2,513

Azerbejdżan

2,563

Arabia Saudyjska

2,702

Oman

2,704

Ekwador

2,762

Zjednoczone Emiraty Arabskie

3,167

Rosja

3,27

Tunezja

3,598

Afganistan

3,652

Pakistan

4,091

Argentyna

4,141

USA

4,166

Vietnam

4,24

Białoruś

4,242

Brazylia

4,304

Uzbekistan 

4,31

Taiwan

4,404

Haiti 

4,428

Liban

4,501

Maldiwy

4,518

Kamerun

4,528

Sudan 

4,673

Zimbabwe

4,705

Turcja

4,729

Korea Płd

4,763

Gruzja

4,989

Australia

5,113

Liberia 

5,188

Tanzania*

5,25

Chiny

5,265

Kanada*

5,41

Kuba

5,489

Japonia

5,558

Indie

5,567

Tailandia

5,723

Ukraina

6,005

Słowenia

6,054

Rumunia

6,099

Bulgaria

6,12

Cypr

6,435

Mongolia 

6,473

Czarnogóra

6,628

Chorwacja

6,675

Litwa

6,905

Serbia

7,011

Andora

7,074

Czechy

7,1

Albania 

7,149

Słowacja

7,159

Luxemburg

7,258

Irlandia

7,301

Austria

7,366

Łotwa

7,563

Węgry

7,604

Hiszpania

7,623

Portugalia

7,859

Wielka Brytania

7,965

Liechtenstein 

7,999

Estonia

8,174

Niemcy

8,212

Szwecja

8,306

Szwajcaria

8,362

Holandia

8,485

Włochy

8,522

Singapur

8,622

Francja

8,624

Belgia

8,63

Finlandia

8,687

Grecja

8,729

Syria 

8,901

Izrael

9,151

Monaco 

9,307

Dania

9,327

Norwegia

9,659

Islandia

9,804

Hong Kong

12,867
Warto przeczytać!  Co teraz po wczorajszej konfrontacji CPI w USA i Fed?

Ceny oleju napędowego na świecie

Iran 

0,047

Wenezuela

0,069

Libia

0,137

Arabia Saudyjska

0,87

Algieria

0,928

Egipt

1,068

Kuwejt

1,641

Turkmenistan 

1,683

Azerbejdżan

2,05

Malezja

2,165

Kolumbia

2,216

Kazachstan

2,251

Boliwia

2,343

Katar

2,453

Oman

2,919

Tunezja

3,142

Rosja

3,687

Zjednoczone Emiraty Arabskie

3,902

Tajwan

4,001

Wietnam

4,061

Gabon 

4,205

Białoruś

4,242

Pakistan

4,339

Afganistan

4,43

Kuba

4,574

Tailandia

4,635

Syria

4,644

Panama

4,647

Chiny

4,683

Argentyna

4,683

Indonezja

4,846

Japonia

4,847

Liban

4,852

Uzbekistan 

4,863

Sudan 

4,974

Indie

4,995

Korea płd.

5,158

USA

5,206

Turcja

5,368

Liberia 

5,404

Senegal 

5,432

Etiopia

5,465

Meksyk

5,512

Brazylia

5,526

Malta

5,688

Nepal

5,723

Peru

5,727

Australia

5,752

Botswana 

5,85

Guinea 

5,957

RPA

5,961

Nowa Zelandia

6,035

Maroco

6,14

Gruzja

6,184

Zambia

6,227

Macedonia

6,238

Kanada

6,311

Mongolia 

6,367

Chile

6,421

Ukraina

6,438

Urugwaj

6,473

Bułgaria

6,895

Czarnogóra

6,91

Bośnia & Hercegowina

6,955

Słowenia

6,971

Rumunia

7,25

Czechy

7,326

Cypr

7,394

Słowacja

7,573

Portugalia

7,573

Chorwacja

7,615

Luxemburg

7,747

Litwa

7,751

Nigeria 

7,769

Irlandia

7,851

Hiszpania

7,878

Łotwa

7,949

Albania 

8,038

Austria

8,179

Serbia

8,213

Węgry

8,303

Estonia

8,315

Holandia

8,339

Grecja

8,381

Singapur

8,434

Belgia

8,438

Niemcy

8,654

Liechtenstein 

8,662

Izrael

8,694

Włochy

8,757

Francja

8,928

Wielka Brytania

9,188

Dania

9,201

Finlandia

9,552

Szwajcaria

9,605

Norwegia

9,685

Islandia

10,082

Szwecja

10,228

Hong Kong

11,591

Na podstawie globalpetrolprices.com


Źródło

Poprzedni artykuł

Następny artykuł