Opłata mocowa na rachunkach za prąd pojawiła się w styczniu 2021 roku. Opłata mocowa jest też nazywana opłatą za utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego.

„Wynika ona z przyjętej w 2017 roku ustawy o rynku mocy, która wprowadziła mechanizm wynagradzania wytwórców energii za gotowość dostarczania energii do sieci. Głównym uzasadnieniem wdrożenia nowych przepisów była potrzeba zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej” – wyjaśnił URE.

Czytaj także: Wzrost cen może wynieść nawet 70 procent

Opłatą zryczałtowaną objęci są wszyscy odbiorcy z grupy taryfowej G, w tym gospodarstwa domowe, oraz odbiorcy energii z grupy taryfowej C1, o mocy zamówionej do 16 kilowatów(kW).

W 2023 roku stawki opłaty mocowej wynoszą odpowiednio od 2,38 do 13,35 zł netto miesięcznie dla odbiorców ryczałtowych, a dla pozostałych 0,1024 zł za kWh. Opłata wzrośnie w 2024 roku.

Dla zużycia energii elektrycznej poniżej 500 kWh wyniesie 2,66 zł netto miesięcznie (obecnie 2,38 zł), od 500 kWh do 1200 kWh – 6,39 zł (obecnie 5,72 zł), od 1200 kWh do 2800 kWh – 10,64 zł (obecnie 9,54 zł), powyżej 2800 kWh – 14,90 zł (obecnie 13,35 zł).

Wysokość opłaty dla odbiorców innych niż ryczałtowi jest uzależniona od ilości energii zużytej przez nich w wybranych godzinach doby oraz indywidualnej krzywej poboru, czyli różnicy pomiędzy zużyciem energii w godzinach szczytowego zapotrzebowania, a zużyciem w pozostałych godzinach doby.

Ustawa wyróżnia cztery grupy odbiorców: grupę, dla której wielkość różnicy między ilością energii zużytą w dni robocze w wybranych godzinach doby i poza tymi godzinami wynosi mniej niż 5 proc., grupę, dla której ta różnica wynosi nie mniej niż 5 proc. i mniej niż 10 proc., kolejną, gdzie różnica wynosi nie mniej niż 10 proc. i mniej niż 15 proc. oraz grupę czwartą, gdzie wielkość różnicy wynosi nie mniej niż 15 proc.

„Dla pozostałych grup odbiorców stawka opłaty w przyszłym roku uzależniona będzie od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby (w dni robocze od 7.00 do 21.59) i wyniesie 0,1267 zł/kWh” – czytamy w komunikacie URE.

URE poinformował, że do końca 2027 roku będzie obowiązywał podział na odbiorców ryczałtowych, dla których wysokość opłaty mocowej jest uzależniona od rocznego poboru energii elektrycznej oraz pozostałych, dla których będzie ona uzależniona od poboru energii w godzinach ogłoszonych przez Prezesa URE jako godziny szczytowego zapotrzebowania.

Natomiast od 1 stycznia 2028 roku nie będzie już stawek ryczałtowych, a dla wszystkich odbiorców energii, włącznie z gospodarstwami domowymi, opłata mocowa będzie zależna od profilu zużycia (im stabilniejszy profil, tym niższa opłata).

Koszt rynku mocy w 2023 roku wyniósł około 5,3 mld zł. Wysokość obowiązków mocowych zakontraktowanych w aukcjach na 2024 rok wynosi około 6,1 mld zł.