(Bloomberg) – W 2021 r. odległe miasto węglowe w północno-wschodnich Chinach zostało zmuszone do poddania się bezprecedensowej restrukturyzacji finansowej. Jej zmagania od tego czasu są złowieszczym znakiem dla prezydenta Xi Jinpinga, ponieważ inne mocno zadłużone gminy wyglądają na gotowe do pójścia w jego ślady.

Najczęściej czytane z Bloomberga

Hegang, blisko milionowe miasto niedaleko granicy z Rosją, miało zadłużenie ponad dwukrotnie większe niż dochody fiskalne, kiedy trafiło na pierwsze strony gazet prawie 18 miesięcy temu. To był pierwszy raz, kiedy administracja miejska podjęła oficjalne nadzwyczajne kroki, odkąd Rada Stanu przedstawiła w 2016 r. zasady dotyczące tego, jak samorządy lokalne, od hrabstw po prowincje, powinny radzić sobie z ryzykiem zadłużenia.

Mieszkańcy Hegang odczuwają teraz ciężar ograniczeń fiskalnych. Podczas niedawnej wizyty w mieście miejscowi skarżyli się na brak ogrzewania w pomieszczeniach podczas mroźnych zimowych temperatur, a taksówkarze powiedzieli, że są karani mandatami drogowymi. Nauczyciele szkół publicznych martwili się plotkami o zwolnieniach, a sprzątaczki uliczne znosiły dwumiesięczne opóźnienia w otrzymywaniu pensji.

Przed największym szpitalem w mieście sanitariuszka w średnim wieku, ubrana w zielony fartuch i maskę, powiedziała, że ​​jej pracodawcy jednostronnie zmienili jej umowę o pracę z rządowej placówki medycznej na zewnętrznego dostawcę, zmniejszając świadczenia, takie jak płatne nadgodziny za pracę w święta. Jej miesięczna pensja w wysokości 1600 juanów (228 USD) była opóźniana o ponad 10 dni każdego miesiąca od końca zeszłego roku.

„Jestem zaniepokojona sytuacją” – powiedziała kobieta, która poprosiła o zachowanie anonimowości, aby swobodnie rozmawiać o swoich warunkach pracy, pchając wózek inwalidzki załadowany spłaszczonymi kartonami do zewnętrznego punktu recyklingu. „Wszystko jest takie drogie. Ledwo wytrzymuję trzy posiłki dziennie.

Kontynuacja historii

Hegang to tylko wierzchołek góry lodowej problemu zadłużenia samorządów lokalnych, który sprawia, że ​​inwestorzy są coraz bardziej nerwowi i który grozi, że w nadchodzących latach stanie się przeszkodą dla drugiej co do wielkości gospodarki świata. Goldman Sachs Group Inc. szacuje, że całkowity dług publiczny Chin wynosi około 23 bilionów dolarów, co obejmuje ukryte pożyczki tysięcy firm finansujących utworzonych przez prowincje i miasta.

Podczas gdy prawdopodobieństwo niewypłacalności władz miejskich w Chinach jest stosunkowo niskie, biorąc pod uwagę dorozumianą gwarancję Pekinu dotyczącą zadłużenia, większym zmartwieniem jest to, że samorządy będą musiały dokonać bolesnych cięć w wydatkach lub przekierować pieniądze z projektów pobudzających wzrost, aby nadal spłacać swoje zadłużenie. Stawką dla Xi jest jego ambicja podwojenia poziomu dochodów do 2035 r. przy jednoczesnym zmniejszeniu przepaści między bogatymi a biednymi, co jest kluczowe dla stabilności społecznej, ponieważ chce on rządzić partią komunistyczną potencjalnie przez następną dekadę lub dłużej.

„Wiele miast stanie się podobnych do Hegang za kilka lat” — powiedział Houze Song, ekonomista z amerykańskiego think tanku MacroPolo, zauważając, że starzejąca się i kurcząca się populacja Chin oznacza, że ​​wiele miast nie ma siły roboczej, aby utrzymać szybszy wzrost gospodarczy i podatki przychód.

„Rząd centralny może być w stanie utrzymać stabilność sytuacji w krótkim okresie, prosząc banki o rolowanie długu samorządów lokalnych” – powiedział Song. Dodał, że bez przedłużenia pożyczki „rzeczywistość jest taka, że ​​ponad dwie trzecie miejscowości nie będzie w stanie spłacić swojego zadłużenia na czas”.

W prowincji Heilongjiang, gdzie znajduje się Hegang, inwestorzy obligacyjni już obawiają się ryzyka. Wyjątkowa siedmioletnia obligacja prowincji miała średnią rentowność 3,53%, o 18,8 punktu bazowego wyższą niż średnia krajowa, co plasuje ją w pierwszej czwórce najdroższych.

Restrukturyzację fiskalną można uruchomić na dwa sposoby: jeśli odsetki od obligacji gminy przekroczą 10% jej wydatków lub jeśli lokalni liderzy uznają to za konieczne. Firma Yuekai Securities Co. z siedzibą w Chinach oszacowała, że ​​aż 17 miast zapłaciło odsetki od obligacji w wysokości ponad 7% wydatków budżetowych w 2020 r., co oznacza, że ​​są bliskie przekroczenia tego progu 10%. Miasta znajdują się głównie w biedniejszych prowincjach, takich jak Liaoning na północnym wschodzie i Mongolia Wewnętrzna na północy.

W przeciwieństwie do restrukturyzacji zadłużenia korporacyjnego lub bankructwa gminy w USA, restrukturyzacja fiskalna w Chinach nie oznacza, że ​​wierzyciele muszą ponosić straty z tego, co im się należy.

Problemy widać też w innych miastach. Shangqiu, 7,7-milionowe miasto w centralnej prowincji Henan w Chinach, trafiło ostatnio na pierwsze strony gazet po tym, jak prawie zamknęło jedyne połączenie autobusowe. W Wuhan i Guangzhou proponowane cięcia świadczeń medycznych dla emerytów wywołały rzadkie protesty uliczne na początku tego roku. Urzędnicy służby cywilnej w bogatych miastach, takich jak Szanghaj, podobno mają obniżone wynagrodzenia. W prowincji Guizhou urzędnicy błagali Pekin o pomoc.

Pekin od lat naciska na samorządy lokalne, aby ograniczyły ryzyko związane z zadłużeniem, zwłaszcza „ukrytym” – odnoszącym się do długu zaciąganego przez finansowanie pojazdów w imieniu gmin, ale który nie pojawia się w bilansach miejscowości. Minister finansów Liu Kun i inni urzędnicy starali się złagodzić obawy opinii publicznej, mówiąc, że finanse samorządów lokalnych są ogólnie „stabilne”.

„Problem zadłużenia samorządów lokalnych rozprzestrzenia się po całym kraju” – powiedział Jean Oi, profesor politologii na Uniwersytecie Stanforda, który specjalizuje się w reformach fiskalnych w Chinach. „Podczas gdy bogate obszary przybrzeżne będą miały więcej możliwości spłaty zadłużenia i więcej zasobów do wykorzystania, mniej rozwinięte miejsca, takie jak Hegang, będą znacznie bardziej ograniczone w tym, co mogą zrobić”.

Upadek Heganga

Hegang przez lata borykał się z malejącymi dochodami z upadającego przemysłu węglowego i utratą podatników, ponieważ populacja miasta skurczyła się o 16% w ciągu dekady do 2020 r. Potem nadeszły podwójne ciosy pandemii i represje ze strony Pekinu na rynku nieruchomości: Urzędnicy nagle stanął w obliczu ogromnego rachunku za przeprowadzenie surowej polityki Covid Xi polegającej na masowych testach i kwarantannach, gdy dochody spadły ze sprzedaży gruntów, głównego źródła dochodów dla samorządów lokalnych.

W 2020 roku Hegang powiedział, że nie jest w stanie spłacić odsetek i kwoty głównej swojego zadłużenia w wysokości 5,57 miliarda juanów z powodu braku funduszy. Według danych z oficjalnych źródeł i doniesień medialnych, do 2021 r. całkowite zadłużenie miasta — w tym ze źródeł pozabilansowych — wzrosło do prawie 30 miliardów juanów, czyli około 230% całkowitego dochodu fiskalnego.

Hegang poczynił pewne postępy w ograniczaniu wskaźnika zadłużenia do 209% do 2022 r., ale jego wysiłki zmierzające do wyjścia z dziury fiskalnej pokazują, że nie ma łatwego rozwiązania dla Xi i jego zespołu ekonomicznego.

Ogólny dochód miasta, który pochodzi głównie z podatków, miał wzrosnąć o 9% w 2022 r., częściowo z powodu rosnących cen węgla, co może się już nie powtórzyć. I chociaż grzywny i dochody ze sprzedaży aktywów państwowych miały wzrosnąć o 10%, stanowi to tylko ułamek tego, czego Hegang potrzebuje do swojego budżetu. Według dostępnych oficjalnych danych około połowa dochodów miasta w ubiegłym roku pochodziła z transferów od samorządu województwa. Hegang nie opublikował budżetu na 2023 rok.

Lokalni urzędnicy reklamują turystykę i nowe gałęzie przemysłu, takie jak wydobycie grafitu, jako generatory dochodów, aby zmniejszyć zależność miasta od węgla. Ale grafit – minerał używany we wszystkim, od ołówków po akumulatory do pojazdów elektrycznych – to stosunkowo niewielka branża, reprezentująca zaledwie jedną szóstą sektora węglowego miasta w 2020 r. I chociaż władze promują Hegang jako miejsce letnich wakacji z trzema narodowymi parkami leśnymi i rezerwat przyrody mokradeł, jego odległe położenie i zimowe temperatury nawet do -20 ° C (-4 ° F) ograniczają jego atrakcyjność jako całorocznej atrakcji turystycznej.

W corocznym rządowym raporcie roboczym przedstawionym w marcu burmistrz Hegang, Wang Xingzhu, przyznał, że „wschodzące gałęzie przemysłu nie stanowią silnego wsparcia” dla gospodarki, podczas gdy „tradycyjne gałęzie przemysłu pilnie potrzebują modernizacji i transformacji”. Mimo to uderzył optymistycznym tonem, mówiąc, że gmina próbowała zmniejszyć część zadłużenia pozabilansowego i „płynnie przeszła szczytowy okres spłaty zadłużenia”.

Jedną z potencjalnych atrakcji dla Heganga są niskie ceny nieruchomości, szczególnie wśród pokolenia młodych ludzi, którzy „leżą płasko”, rozczarowanych wysokim stresem i kosztami życia w mega-miastach Chin. Hegang szczyci się najniższymi cenami domów wśród chińskich miast, co jest efektem ubocznym kurczącej się populacji w połączeniu z nadmierną podażą.

Diya, 33-letni piosenkarz i nauczyciel muzyki, który poprosił o podanie swojego pseudonimu scenicznego, przeniósł się do Hegang dwa lata temu z Szanghaju – miejsca, jak powiedział, gdzie „nawet jeśli staram się jak mogę i pracuję 24 godziny na dobę dnia nie będę w stanie zarobić wystarczająco dużo pieniędzy, aby stać się bogatym lub mieć dom”. Teraz może sobie pozwolić na posiadanie trzech nieruchomości w mieście, w tym swojego obecnego domu, 50-metrowego mieszkania na trzecim piętrze za 40 000 juanów – około 1% kosztów podobnej wielkości lokalu w Szanghaju.

„Wszyscy moi koledzy, przyjaciele i krewni śmiali się ze mnie, gdy dowiedzieli się, że przeprowadzam się do Hegang, ponieważ to oznacza zejście na niższe miejsce” – powiedział. „Ale Hegang to miejsce, w którym nie potrzeba dużo pieniędzy ani ambicji, aby dobrze żyć. To dla mnie jak schronienie”.

Dawni mieszkańcy miasta po prostu próbują przeżyć.

Każdego dnia grupa starzejących się górników, ubranych w zniszczone wojskowe kurtki, zbiera się od świtu na poboczu drogi w Hegang. Z łopatami w dłoniach, mają nadzieję, że znajdą pracę na cały dzień załadunku węgla na ciężarówki i pociągi. Jedna z nich, Zhang, powiedziała, że ​​w dobry dzień może zarobić 100 juanów, czyli około 15 dolarów. Częściej jednak udaje jej się dostać zaledwie 10 lub 20 juanów za „wyczerpującą” pracę.

„Nie mamy dotacji ani emerytury” – powiedziała 66-letnia Zhang, która poprosiła o identyfikację po nazwisku. „Nie przejdę na emeryturę, chyba że fizycznie nie będę już w stanie pracować”.

— Z raportami Columa Murphy’ego i Yujing Liu

–Z pomocą Jing Zhao.

Najczęściej czytane z Bloomberg Businessweek

©2023 Bloomberg LP