Chiny przyjęły nowelizację i tak już rygorystycznej ustawy o tajemnicy państwowej, poszerzając zakres rodzajów informacji, które byłyby uznawane za zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego w drugiej co do wielkości gospodarce świata.

Zmiany zwiększają ryzyko dla zagranicznych przedsiębiorców działających w kraju. W ciągu ostatniego roku Chiny atakowały konsultantów i kadrę kierowniczą w sprawach szpiegowskich w ramach wysiłków mających na celu ograniczenie rozpowszechniania informacji poszukiwanych przez inwestorów i firmy zagraniczne.

Nowelizacje ustawy o tajemnicy państwowej, które zostały przyjęte we wtorek przez najwyższy organ ustawodawczy Chin i wejdą w życie w maju, obejmują nową koncepcję prawną zwaną „tajemnicą pracy”. Definiuje się ją jako informację, która nie stanowi oficjalnej tajemnicy państwowej, ale zgodnie z tekstem ustawy „powoduje określone niekorzystne skutki w przypadku wycieku”.

„Prawo jest niejasne, a definicja tajemnicy państwowej tak szeroka, że ​​może obejmować wszystko, co uzna za stosowne państwo-partia” – stwierdziła Diana Choyleva, główna ekonomistka w Enodo Economics, londyńskiej firmie badawczej specjalizującej się w Chinach. „To także jeszcze bardziej skomplikuje życie zagranicznym firmom i ich pracownikom mającym siedzibę w Chinach”.

Pani Choyleva powiedziała, że ​​wiele firm znajdzie się w pułapce „paraliżu” w oczekiwaniu na to, jak Chiny zastosują nowe przepisy.

Jest to najnowszy przykład wzmożonej czujności kraju w zakresie bezpieczeństwa państwa pod przywództwem Xi Jinpinga. W ciągu ostatnich kilku lat Chiny stopniowo wzmacniały swoje przepisy dotyczące bezpieczeństwa narodowego i udostępniania danych, ostrzegając jednocześnie przed ryzykiem wynikającym ze szpiegostwa pod przykrywką biznesu.

Jednak zaostrzenie chińskiego prawa dotyczącego bezpieczeństwa narodowego wstrząsnęło wieloma zagranicznymi przedsiębiorstwami i inwestorami. Wiele zmian opiera się na niejasnych i ekspansywnych kryteriach określających, co stanowiłoby ryzyko dla bezpieczeństwa narodowego, co stwarza ryzyko arbitralnego stosowania przepisów.

Represje zwiększyły wyzwania związane z inwestowaniem w Chinach w czasie, gdy bezpośrednie inwestycje zagraniczne w tym kraju spadły do ​​najniższego poziomu od trzech dekad, a firmy coraz bardziej nie chcą znosić kompromisów związanych z prowadzeniem działalności w Chinach w imię gospodarki, która już nie istnieje. rośnie skokowo.

Jens Eskelund, prezes Izby Handlowej Unii Europejskiej w Chinach, zauważył, że zmiany w ustawie o tajemnicy państwowej weszły tydzień po tym, jak rząd tego kraju, Rada Państwa, stwierdziła, że ​​jednym z priorytetów roku jest przyciągnięcie większej liczby inwestycji zagranicznych poprzez wzmocnienie zaufania inwestorów.

„Wydaje się, że zakres kwestii uznawanych za „wrażliwe” stale się poszerza, co utrudnia firmom dostęp do informacji niezbędnych do podejmowania decyzji inwestycyjnych związanych z ich działalnością w Chinach” – stwierdził w pisemnym oświadczeniu.

Ustawa o tajemnicy państwowej została po raz pierwszy uchwalona w 1988 r., a następnie zmieniona w 2010 r., kiedy Chiny nałożyły surowsze wymagania na firmy internetowe i telekomunikacyjne, aby współpracowały z policją, funkcjonariuszami bezpieczeństwa państwa i prokuratorami w dochodzeniach w sprawie wycieków tajemnic państwowych.

Rządząca Partia Komunistyczna w Chinach uznała, że ​​prawo wymaga aktualizacji ze względu na postęp nauki i technologii, który stworzył „nowe problemy i wyzwania” w zakresie zachowania poufności, powiedział mediom państwowym urzędnik Krajowej Administracji ds. Ochrony Tajemnicy Państwowej.

W zeszłym roku Chiny zrewidowały także swoje prawo dotyczące kontrwywiadu, rozszerzając definicję tego, co można interpretować jako szpiegostwo. Stanowiło ono, że udostępnianie „dokumentów, danych, materiałów i przedmiotów” można uznać za szpiegostwo, jeżeli informacje mają „wpływ na bezpieczeństwo narodowe i interesy narodowe”.

Seria zmian prawnych zbiega się z większą kontrolą przedsiębiorstw w całej gospodarce. Chińscy dyrektorzy w sektorze finansowym są celem szeroko zakrojonych kampanii antykorupcyjnych. Władze rządowe w zeszłym roku zaatakowały firmy konsultingowe i doradcze mające powiązania zagraniczne, przeprowadzając serię nalotów, zatrzymań i aresztowań w ramach egzekwowania przepisów o kontrwywiadu.

Ponadto Pekin zatrzymywał zagranicznych urzędników i oskarżał ich o szpiegostwo, jednocześnie szeroko wykorzystując swoje uprawnienia, aby uniemożliwiać innym opuszczanie kraju. W styczniu Ministerstwo Spraw Zagranicznych Chin poinformowało, że brytyjski konsultant, który zniknął z pola widzenia w 2018 r., został skazany w 2022 r. na pięć lat więzienia za „kupowanie i nielegalne dostarczanie danych wywiadowczych organizacji lub osobie spoza Chin”.

Chiny starały się edukować swoich obywateli na temat zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego występujących w gospodarce za pomocą serii komiksów przygotowywanych przez chińskie Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego. Ministerstwo stwierdziło, że serial internetowy opiera się na rzeczywistych dochodzeniach szpiegowskich.

W najnowszej odsłonie opublikowanej w tym tygodniu specjalny śledczy agencji udaje się pod przykrywką, aby zinfiltrować firmę konsultingową w Chinach i zdobyć dowody na to, że firma ta nielegalnie kontaktowała się z ekspertami z wrażliwych branż. Śledczy ściga „grubą rybę”, zagranicznego szpiega o imieniu „Jason”, który należy do sieci współpracowników właściciela firmy. W ostatniej scenie śledczy znajduje listę ekspertów w firmowym pokoju z dokumentami, ale zostaje odkryty przez kolegę.

Komiks nie identyfikuje firmy jako zagranicznej ani krajowej. W zeszłym roku chińskie władze dokonały nalotu na biura firmy konsultingowej Capvision Partners, która oferowała usługę kojarzenia partnerów, umożliwiającą łączenie klientów poszukujących informacji z grupą „ekspertów” z różnych branż.