Chiny zakazują badań klinicznych nad edycją genomu linii zarodkowej jako „nieodpowiedzialnych”
„Dopiero gdy korzyści, ryzyko i alternatywne opcje zostaną w pełni zrozumiane i rozważone, gdy zostaną uwzględnione kwestie bezpieczeństwa i skuteczności, osiągnięty zostanie szeroki konsensus społeczny i przeprowadzona zostanie rygorystyczna ocena, można będzie rozważyć przeprowadzenie badań klinicznych przy zachowaniu ścisłego nadzoru” – dodano w wytycznych.
Kategorycznie zabrania się także stosowania badań nad edycją genomu na komórkach rozrodczych, zapłodnionych jajach lub ludzkich embrionach w celach reprodukcyjnych.
„Potencjalnie szkodliwe skutki i zagrożenia związane z edycją genomu linii zarodkowej są nadal nieprzewidywalne” – powiedział Zhai Xiaomei, członek Krajowej Komisji ds. Etyki Nauki i Technologii, cytowany przez Science and Technology Daily.
Zhai dodał, że choć do zrozumienia rozwoju ludzkiego zarodka i powiązanych z nim chorób konieczne jest przeprowadzenie badań podstawowych i przedklinicznych, to jednak kwestie etyczne mają również znaczenie.
Zdaniem Zhai, nawet jeśli edycja genów zostanie przeprowadzona na wczesnych ludzkich embrionach lub komórkach rozrodczych, to i tak nie będzie można wykorzystać zmodyfikowanych komórek w celach reprodukcyjnych.
00:57
Chiński naukowiec He Jiankui, zamieszany w genetycznie modyfikowane dzieci, został skazany na trzy lata więzienia
Chiński naukowiec He Jiankui, zamieszany w genetycznie modyfikowane dzieci, został skazany na trzy lata więzienia
Incydent ten skłonił Chiny do zaostrzenia przepisów dotyczących badań nad edycją genomu oraz do powołania w 2019 r. krajowej komisji etyki nauki i technologii.
W 2022 r. komitet wydał pierwsze w kraju kompleksowe wytyczne dotyczące wzmocnienia etycznego zarządzania w nauce i technologii, obejmujące monitorowanie ryzyka i karanie naruszeń.
Chiny wprowadziły również krajowe przepisy dotyczące oceny etycznej badań z zakresu nauk biologicznych i medycyny z udziałem ludzi.
W Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Australii, kilku krajach Europy Zachodniej i Korei Południowej obowiązują przepisy zakazujące badań nad technologią edycji genomu ludzkiego w celach reprodukcyjnych.
Stany Zjednoczone nie zabraniają tego typu badań, ale badaczom nie wolno wykorzystywać funduszy federalnych na powiązane z nimi eksperymenty.
„Badania nad edycją ludzkiego genomu obejmują zmiany w ludzkim materiale genetycznym, a ryzyko jest trudne do przewidzenia. Nie tylko ma to znaczenie dla godności i dobrostanu poszczególnych ludzi, ale może również wywołać szereg problemów etycznych, prawnych i społecznych oraz doprowadzić do znaczącego i dalekosiężnego wpływu na społeczeństwo ludzkie” – czytamy w wytycznych.
Wzywa również do zwrócenia szczególnej uwagi na ryzyko przypadkowych zmian w komórkach rozrodczych podczas badań klinicznych obejmujących edycję genomu komórek somatycznych – to znaczy dowolnej komórki ciała z wyjątkiem komórek rozrodczych. Konieczne jest również oszacowanie ryzyka mutacji dziedzicznej, dodają wytyczne.
