Obecnie w Biedronce masło pod marką własną 200g 82 proc., którego regularna cena wynosi 5,99 zł za opakowanie, można dostać za 4,79 zł, a w styczniowej promocji cena masła znanego producenta 200g 82 proc. tł., spadła z 7,99 zł do 4,95 zł (przy zakupie trzech sztuk).

W ubiegłym miesiącu w Topazie to samo masło kosztowało – również w ramach promocji – 3,99 zł. (…)

Tańsze masło promuje także sieć Lidl, która w ofercie obowiązującej do końca lutego obniżyła cenę Masła śmietankowego 200g 60 proc. pod marką własną z 5,99 zł do 4,99 zł a Masła ekstra 200 g 82 proc. z 5,99 zł do 5,79 zł. Tego typu przykłady można mnożyć. Z czego one wynikają?

Znaczące spadki cen masła widać przede wszystkim w hurcie. Według MRiRW, w ciągu ostatnich trzech miesięcy, do drugiej połowy stycznia 2023 r. ceny sprzedaży masła konfekcjonowanego zmalały o ok. 30 proc. Tym samym masło było najtańsze od października 2021 r. i tańsze o ok. 8 proc. r/r.

– Dostępne na koniec stycznia dane, odnoszące się do cen w sklepach, również wskazują na spadki, choć w znacząco mniejszej skali. Według GUS, w grudniu 2022 r. ceny detaliczne masła zmalały o 0,3 proc. miesiąc do miesiąca. Był to pierwszy spadek cen w ujęciu miesięcznym od marca 2021 r. – komentuje Mariusz Dziwulski, analityk sektorowy PKO Banku Polskiego.

Zwraca jednak przy tym uwagę, że ceny masła w relacji rocznej wciąż były znacząco, bo o 22 proc. wyższe.

Spadki cen masła w ostatnich kilku miesiącach są przede wszystkim konsekwencją odwrócenia sytuacji podażowej na rynku UE, która jest drugim producentem i eksporterem masła w skali świata.

Jak zauważa Mariusz Dziwulski, pierwsza połowa 2022 r. charakteryzowała się spadkami unijnej produkcji o ponad 2 proc. W drugiej połowie 2022 r. odnotowano już wzrost przekraczający 3 proc. r/r. Było to konsekwencją zwiększenia dostaw mleka u czołowych producentów.

– Na zmiany po stronie podaży nakłada się słabnący popyt. Silny wzrost cen masła w warunkach wysokiej inflacji i hamującej gospodarki mógł spowodować ograniczanie jego zakupów. Obecność na rynku bliskich substytutów masła sprawia, że konsumenci mogą łatwo kupić roślinne tłuszcze do smarowania czy też miksy tłuszczowe – wskazuje ekspert.

I dodaje: – Ponadto słabnąć może popyt w HoReCa z uwagi na ograniczanie wydatków konsumentów w tym sektorze, przy mijającym efekcie wzrostu popytu po zniesieniu pandemicznych restrykcji w pierwszej połowie 2022 r.

Czynnikiem oddziałującym w kierunku spadków cen masła są również obniżki cen olejów roślinnych, wykorzystywanych do produkcji tłuszczów do smarowania, a idąc dalej – spadków cen na rynku ropy.

Według Mariusza Dziwulskiego narastająca bariera popytu – presja na spadek siły nabywczej konsumentów – wciąż będzie oddziaływać w kierunku spadków cen masła w kolejnych miesiącach, podobnie jak odbijająca produkcja w UE.

– W przypadku cen konsumenckich najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest spadek dynamiki cen, ale nie jest pewne, czy będziemy obserwować spadki cen w relacji rocznej. Można oczekiwać, że zwiększy się eksport masła do Chin, które są drugim odbiorcą masła z UE, po odejściu tego kraju od polityki „zero covid”, choć wzrost produkcji mleka w Chinach studzi oczekiwania istotnych wysyłek – zaznacza analityk sektorowy PKO Banku Polskiego.

Podkreśla jednak, że czynnikiem niepewności jest wciąż sytuacja geopolityczna, która silnie oddziałuje na rynek olejów roślinnych.

Jak zauważa Grzegorz Rykaczewski, ekspert analiz sektora rolno-spożywczego z Departamentu Analiz Makroekonomicznych w Banku Pekao, „na hurtowych rynkach światowym oraz europejskim masło stopniowo taniało w drugiej połowie 2022 r. Ten trend był kontynuowany w styczniu. Średnia cena sprzedaży masła w zakładach przetwórczych w Unii Europejskiej pod koniec stycznia br. była niższa o 20 proc. niż dwa miesiące wcześniej. Spadkowi cen sprzyjała stabilna unijna produkcja przy niższym eksporcie na rynki krajów trzecich. Z kolei osłabienie notowań na rynkach hurtowych tworzyło przestrzeń do oferowania niższych cen masła konfekcjonowanego w handlu detalicznym”.

„Najbardziej aktualne pełne dane z rynku polskiego pochodzą z grudnia. We wskazanym miesiącu średnia cena sprzedaży masła w zakładach był niższa o 6 proc. niż w listopadzie. Z kolei na poziomie handlu detalicznego masło potaniało o 0,3 proc. w relacji miesięcznej” – wyjaśnia analityk.

Podkreśla przy tym, że „były to poziomy znacznie powyżej roku poprzedniego. I tak w grudniu 2022 r. masło w zakładach było droższe o 10 proc. w porównaniu do grudnia 2021 r. W przypadku ceny detalicznej dynamika roczna wyniosła 21,7 proc. Co ważne, wzrost cen masła, choć wysoki, i tak był niższy od dynamiki w przypadku tłuszczów roślinnych, która w grudniu wyniosła powyżej 35 proc. w relacji rocznej”.

Łukasz Rawa

Biznes INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

Zobacz również: