Zachętą do skorzystania z dobrowolnego programu oszczędzania na przyszłą emeryturę – Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego, czyli IKZE – jest ulga podatkowa, na jaką oszczędzający co roku mogą się zdecydować, rozliczając PIT. Jednak po wprowadzeniu najnowszej wersji zmian podatkowych wynikających z Polskiego Ładu ulga ta nie każdemu będzie przysługiwać. Dla kogo IKZE nadal będzie opłacalne?

IKZE jako element III filaru systemu emerytalnego pozwala Polakom na samodzielne oszczędzanie na emeryturę. W ten sposób budowany jest kapitał, który jest inwestowany w odpowiedni, wybrany przez daną osobę sposób.

Dzięki IKZE przyszli emeryci mogą zwiększyć swój komfort finansowy na emeryturze, a do tego na bieżąco korzystać z pewnych przywilejów podatkowych. Kwoty wpłacane na IKZE w ramach ustalanego rokrocznie limitu można bowiem odliczyć od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, i to już od pierwszej wpłaty. A PIT podatnika może być składany na drukach właściwych dla skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, tj. na PIT-37, PIT-36, PIT-36L czy PIT-28.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Podatnik, który rozlicza zeznanie roczne PIT, może odliczyć wyłącznie sumę składek wpłaconych w danym roku podatkowym. Maksymalna kwota wpłaty z tytułu IKZE stanowi jednocześnie o maksymalnej kwocie odliczeń. To 1,2-krotność przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej lub 1,8-krotność takiej pensji dla osób samozatrudnionych. W 2022 roku limity odliczeń i jednocześnie wpłat na IKZE wynoszą:

• 7 106,40 zł w przypadku większości oszczędzających,
• 10 659,60 zł w przypadku osób samozatrudnionych.

Aby skorzystać z rozliczenia ulgi podatkowej na IKZE, rozliczenie PIT musi być złożone terminowo, a przy tym podatnik musi odpowiednio udokumentować dokonywane w danym roku wpłaty. Może przedstawić więc organowi podatkowemu np. potwierdzenia przelewów z banku.

Oszczędności, jakie uda Ci się zgromadzić na IKZE, są zwolnione z 19-procentowego podatku od zysków kapitałowych, inaczej podatku Belki. Konieczne jest przy tym spełnienie dwóch warunków:

• dokonania wypłaty z IKZE ratalnie lub jednorazowo po ukończeniu 65. roku życia przez oszczędzającego,
• dokonywania wpłat środków na konto IKZE przez co najmniej pięć lat przed dokonaniem wypłaty.

Liczne zmiany w Polskim Ładzie spowodowały modyfikację przepisów podatkowych. Między innymi wzrosła kwota wolna od podatku do zastosowania przez rozliczających się na zasadach ogólnych. W 2022 roku została podwyższona do 30 tys. zł.

Zmienia to kwestie rozliczenia wpłat na IKZE. Jeśli podatnik osiągnie roczne dochody opodatkowane skalą podatkową nieprzekraczające kwoty wolnej, czyli 30 tys. zł, to dokonanych w tym roku wpłat nie będzie mógł odliczyć od dochodu do opodatkowania.

Należy pamiętać również, że Polski Ład zmienił pierwszą stawkę progu podatkowego – zmniejszono ją z 17 do 12 proc. To także ma wpływ na opłacalność korzystania z IKZE, kiedy podatnik rozliczać się będzie w ramach pierwszego progu, czyli osiągnie dochody z przedziału od 30 do 120 tys. zł rocznie.

Jeśli podatnik dokona wypłaty z IKZE, a PIT będzie rozliczał z dochodami mieszczącymi się w pierwszym przedziale skali podatkowej, to jego zysk wynikający z odłożenia wycofania środków do czasu uzyskania 65. roku życia zmniejszy się z 7 do 2 punktów procentowych. Jeśli wypłaci pieniądze przed 65. urodzinami, zapłaci od nich 12 proc. podatku dochodowego, a w przeciwnym wypadku 10 proc. zryczałtowanej daniny.

Szymon Machniewski – ekspert z Totalmoney.pl