W rękach kobiet w 2022 roku było 32,5 proc. firm w Polsce – o 3 proc., mniej, niż rok wcześniej. W 2023 roku statystyki nie uległy znaczącej zmianie. W opinii ekspertów tendencja spadkowa to nie tylko efekt pandemii – część kobiet przed zakładaniem działalności powstrzymuje brak pewności siebie, co może wiązać się z tzw. nieświadomymi uprzedzeniami.

Według analizy danych z KRS, przeprowadzonej przez globalną wywiadownię gospodarczą Dun & Bradstreet – odsetek polskich firm prowadzonych przez kobiety wyniósł w roku ubiegłym 32,5 proc. Najbardziej aktywne biznesowo są mieszkanki województwa zachodniopomorskiego. Odsetek firm będących w 100 proc. własnością kobiet jest tam najwyższy w Polsce i w styczniu 2022 roku wynosił 35 proc. – o 4 proc. więcej, niż rok wcześniej.

Najniższy odsetek firm prowadzonych przez kobiety odnotowany został w województwie podlaskim. Tutaj liczba firm należących do kobiet spadła w minionym roku o 2 proc., stanowiąc obecnie 28 proc. wszystkich zarejestrowanych tam przedsiębiorstw.

Winna pandemia i…brak pewności siebie  

Jak wynika z raportu Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką, co piąta polska przedsiębiorczyni wskutek wybuchu pandemii COVID-19, zmuszona była zmienić profil działalności, a niemal 1/3 w ciągu ostatniego roku miała problemy z prowadzeniem działalności. To nie wszystko – 40 proc. polskich przedsiębiorczyń ma problem z wyceną swoich produktów i usług. 80 proc. badanych kobiet przyznało, że zaniżają swoje oczekiwania finansowe, a  3/4 z tej liczby uważa, że przyczyną takiego stanu rzeczy jest brak pewności siebie. Wśród kobiet, które nie prowadzą działalności, ale chciałyby to robić, to właśnie brak pewności siebie jest czynnikiem powstrzymującym ponad 16 proc. przed założeniem firmy.

Niepewność może po części wynikać z tzw. nieświadomych uprzedzeń. Olga Kozierowska, prezeska Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką, pomysłodawczyni konkursu Bizneswoman Roku, wskazuje na podświadome nastawienia i stereotypy:

 (…) sprawiają, że myśli, decyzje oraz zachowania, które mogą wydawać się obiektywne – wcale takie nie są. Jednym z takich uprzedzeń może być wciąż mocno obecne w naszej kulturze przekonanie, że kobiety nie są przedsiębiorcze i nie radzą sobie w biznesie, że ich naturalnym środowiskiem są dom i rodzina, i to na nich powinny się w życiu skupić. Nieświadome uprzedzenia, nie tylko zresztą te dotyczące płci, są w społeczeństwach tak silne, że przejmuje je nawet sztuczna inteligencja, wyłapując pewne niuanse i wzorce zachowań w wypowiedziach, na podstawie, których uczy się ludzkich zachowań.

Przychody firmy większe niż w ostatnich latach

Z innego raportu Fundacji Sukces Pisany Szminką pt. „Bizneswoman Roku: zarobki i motywacje polskich przedsiębiorczyń” wynika, że tym, co najbardziej motywuje Polki do założenia własnej firmy, jest elastyczność czasu i miejsca pracy. Na kolejnych miejscach znalazła się niezależność oraz rozwój osobisty. Połowa respondentek przyznała, że obecnie przychody ich firm są większe niż w poprzednich latach.

Potencjał kobiet niewykorzystany

Zawodowa aktywność kobiet w Polsce rośnie, niestety wciąż jest poniżej unijnej średniej. Wiele kobiet pozostaje poza rynkiem pracy, stanowiąc ogromny, niewykorzystany potencjał. Bez wątpienia potrzebne jest wsparcie kobiet na rynku pracy i wzrost świadomości dotyczącej równych szans, co pozwoli zbudować nowe możliwości rozwoju i wzajemnego wsparcia.