DEkady rolnictwa przemysłowego spowodowały szkody środowiskowe i społeczne na całym świecie. Gleby uległy pogorszeniu, a gatunki roślin i zwierząt zanikają. Krajobrazy są zdegradowane, a drobni rolnicy borykają się z trudnościami. Nic dziwnego, że szukamy bardziej zrównoważonych i sprawiedliwych sposobów uprawy żywności i błonnika.

Rolnictwo regeneracyjne to jedna z alternatyw, która budzi duże zainteresowanie, zwłaszcza w bogatych, rozwiniętych przemysłowo krajach.

Termin „rolnictwo regeneracyjne” powstał w latach 70. XX wieku. Ogólnie rozumie się, że oznacza to rolnictwo, które poprawia, a nie degraduje krajobraz i procesy ekologiczne, takie jak obieg wody, składników odżywczych i węgla.

Obecnie rolnictwo regeneracyjne jest silnie promowane przez międzynarodowe firmy spożywcze, grupy rzeczników i niektóre części społeczności rolniczej. A dokument Netflix Kiss the Ground przedstawia celebrytów promujących ruch rolnictwa regeneracyjnego.

Ale jak pokazują nasze nowe badania, rolnictwo regeneracyjne może nie być transformacją, której potrzebuje nasz globalny system żywnościowy.

Rolnictwo musi się zmienić

Około 20-40% globalnej powierzchni lądowej jest zdegradowane. Rolnictwo spowodowało 80% globalnego wylesiania w ostatnich dziesięcioleciach i odpowiada za 70% zużycia słodkiej wody. Jest to największy czynnik utraty różnorodności biologicznej na lądzie i znacząco przyczynia się do emisji gazów cieplarnianych.

Globalne korporacje, takie jak Nestlé, PepsiCo, Cargill i Bayer dominują w systemie żywnościowym. Około 70% światowego rynku agrochemikaliów należy do zaledwie czterech firm, a 90% światowego handlu zbożem jest zdominowane przez cztery firmy. To daje tym korporacjom ogromną władzę.

Wielu drobnych rolników ma trudności z konkurowaniem na światowych rynkach – zwłaszcza w biedniejszych, mniej rozwiniętych krajach Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej. Aby nadążyć, ci rolnicy często zadłużają się, aby kupić chemikalia i drogie maszyny w celu zwiększenia produkcji.

Co to jest rolnictwo regeneracyjne?

Proponuje się rolnictwo regeneracyjne jako bardziej zrównoważoną alternatywę dla rolnictwa przemysłowego. Może obejmować praktyki takie jak:

• integracja żywego inwentarza z systemami upraw w celu uzupełnienia gleby i obniżenia kosztów paszy dla zwierząt i nawozów
• pozostawienie gleby nienaruszonej i pokrytej roślinami w celu zatrzymania węgla, wilgoci i składników odżywczych oraz ograniczenia erozji
• regularne przemieszczanie zwierząt gospodarskich między wybiegami, aby pastwiska miały szansę na regenerację
• mniej syntetycznych chemikaliów w rolnictwie.

Ale czy rolnictwo regeneracyjne może zmienić globalny system żywnościowy? Nasze badanie dotyczyło tego pytania.

Wyniki naszych badań

Zbadaliśmy genezę i obecny status rolnictwa regeneracyjnego. Następnie porównaliśmy to z innymi podejściami do zrównoważonego rolnictwa: rolnictwem ekologicznym, rolnictwem konserwującym, zrównoważoną intensyfikacją i agroekologią.

Odkryliśmy, że rolnictwo regeneracyjne ma wiele podobieństw z pierwszymi trzema ruchami wymienionymi powyżej. Co najważniejsze, wywodzi się z bogatej, rozwiniętej przemysłowo Globalnej Północy, przede wszystkim z Ameryki Północnej, Australii, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii.

Oznacza to, że ruch często nie docenia rdzennych praktyk, z których czerpie. Zwykle pomija również potrzeby rolników z Globalnego Południa i szerszą nierówność władzy w systemie żywnościowym.

Podobnie jak niektóre inne ruchy, rolnictwo regeneracyjne jest coraz częściej akceptowane przez korporacje. Na przykład Nestlé zamierza do 2030 roku pozyskiwać 50% swoich kluczowych składników z rolnictwa regeneracyjnego.

Istnieją obawy, że firmy mogą wykorzystywać rolnictwo regeneracyjne do „zieleniania” swojego wizerunku. Na przykład eksperci ostrzegają, że korporacje mogą używać tego terminu do przepakowywania istniejących zobowiązań, zamiast do znacznego ulepszania swoich systemów.

Rolnictwo regeneracyjne pomaga poprawić zdrowotność upraw i roślin! Do 2030 roku 50% naszych kluczowych składników będzie pozyskiwanych w bardziej zrównoważony sposób dzięki rolnictwu regeneracyjnemu ?? Czytaj więcej: #EUGreenDeal #EUFarmtoFork pic.twitter.com/S0NjX3R4L6

— Nestlé Europe (@NestleEU) 11 lutego 2021 r

Agroekologia: inna ścieżka

Odkryliśmy również, że rolnictwo regeneracyjne grozi marginalizacją innego obiecującego ruchu zrównoważonego rolnictwa: agroekologii.

Agroekologia łączy agronomię (nauki rolnicze) i ekologię, a także ma na celu zajęcie się niesprawiedliwością i nierównościami w systemach żywnościowych.

Ruch jest powiązany z największą na świecie organizacją drobnych rolników, La Via Campesina, i został zatwierdzony przez Organizację Narodów Zjednoczonych.

Agroecology opowiada się za rdzenną wiedzą i prawami do ziemi oraz wsparciem dla drobnych rolników. Ma na celu rzucenie wyzwania neoliberalizmowi, dominacji korporacji i globalizacji systemów żywnościowych.

Niektórzy badacze kwestionują, czy sama agroekologia może wyprodukować wystarczającą ilość żywności dla rosnącej globalnej populacji. Ale 80% światowej żywności pod względem wartości jest wytwarzane przez małe gospodarstwa rodzinne. A na całym świecie uprawiamy już wystarczająco dużo żywności, aby wykarmić dziesięć miliardów ludzi. Problem polega na tym, jak ta żywność jest dystrybuowana i marnowana oraz ile przetwarza się na żywność ultraprzetworzoną i inne produkty, takie jak biopaliwa.

Agroekologia przynosi wiele korzyści rolnikom i społecznościom. Na przykład w ramach projektu agroekologicznego w wiosce Chololo w Tanzanii liczba gospodarstw domowych spożywających trzy posiłki dziennie wzrosła z 29% do 62%. Średni dochód gospodarstwa domowego wzrósł o 18%. Przeciętny okres niedoboru żywności skrócił się o 62%, a plony wzrosły nawet o 70%.

Ale początki ruchu agroekologicznego na Globalnym Południu i jego opór wobec korporacjonizacji sprawiają, że często jest on marginalizowany. Na przykład podczas wydarzeń takich jak Szczyt ONZ ds. Systemów Żywnościowych interesariusze korporacyjni kierują decyzjami politycznymi, podczas gdy zagrożeni rolnicy mogą czuć się odsunięci na bok.

Transformacja naszych systemów żywnościowych

Pomimo popularności rolnictwa regeneracyjnego i jego ukierunkowania na zrównoważoną produkcję żywności, nie rozwiązuje ono systemowych problemów społecznych i politycznych. W rezultacie ruch ten może raczej utrwalić biznes jak zwykle w systemie żywnościowym, zamiast go przekształcać.

Ale nasz system żywności obejmuje wiele krajobrazów i kultur. Oznacza to, że rolnictwo regeneracyjne może nadal wspierać bardziej zrównoważone rolnictwo w niektórych miejscach – choć nie jest to rozwiązanie uniwersalne.

A głosy w rolnictwie regeneracyjnym wzywały do ​​zmiany programu ruchu, kładąc większy nacisk na równość, sprawiedliwość i różnorodność. Jest więc jeszcze nadzieja, że ​​ruch ten może pomóc odwrócić losy rolnictwa przemysłowego.

Anja Bless jest Doktorantka, University of Technology Sydney, gdzie bada politykę rolnictwa regeneracyjnego. Zajmuje się polityką środowiskową, polityką i polityką żywnościową, zrównoważonymi systemami żywnościowymi i zrównoważoną konsumpcją. Przed uzyskaniem doktoratu Anja pracowała jako analityk polityki w rządzie wiktoriańskim i pomagała w opracowywaniu polityki dotyczącej zmian klimatu dla sektora rolnictwa. Anja otrzymuje fundusze z programu szkoleń badawczych rządu australijskiego. Śledź Anję na Twitterze @AnjaKBless