Organizm ludzki jest cudowny i skomplikowany — ma swój własny system obronny, zwany układem odpornościowym. Oprócz kilku naturalnych barier, które chronią nasze wrażliwe narządy przed uszkodzeniami zewnętrznymi, nasz układ odpornościowy wytwarza również przeciwciała. Są to białka, które oddziałują i atakują atakujące patogeny (antygeny) za pomocą efektorowych komórek T i B. Do autoimmunizacji dochodzi, gdy mechanizm obronny organizmu nie potrafi rozróżnić antygenów od zdrowych komórek i tkanek. Do najczęstszych chorób autoimmunologicznych należą: reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), cukrzyca typu I, toczeń i celiakia. Badania pokazują, że kilka czynników wyzwala reakcje autoimmunologiczne, a niektóre nawet wpływają na zdrowie naszych jelit.

Genetyka ma istotne znaczenie jako czynnik wyzwalający choroby autoimmunologiczne, ponieważ często jest dziedziczona. Naukowcy zidentyfikowali pozytywne korelacje między określonymi konfiguracjami genetycznymi (HLA DR2, HLA DR3, HLA DR4) a niektórymi chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak toczeń, cukrzyca typu I i RZS. Uważa się również, że nieswoiste zapalenie jelit (IBD) i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (UC) mogą być przenoszone genetycznie.

Obraz: CANVA

Otyłość jest czynnikiem ryzyka zarażenia nieswoistym zapaleniem jelit i cukrzycą typu I. Kiedy organizm ludzki ma nadwagę, wywiera nadmierny nacisk na inne narządy, zakłócając ich sprawne funkcjonowanie. Spożywanie niezdrowej żywności zawierającej nasycone kwasy tłuszczowe lub tłuszcze trans oraz słodkich napojów gazowanych często niszczy układ trawienny, niszcząc mikrobiom jelitowy. Powoduje to przewlekłe problemy jelitowe, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna (CD) i wrzodziejący zapalenie jelita grubego, które powodują stan zapalny przewodu pokarmowego.

Palenie tytoniu i zagrożenia zawodowe narażają organizm ludzki na działanie szkodliwych substancji chemicznych drogą powietrzną. Są nierozerwalnie związane ze zdrowiem jelit, ponieważ spożywanie szkodliwych substancji chemicznych powoduje stan zapalny błony śluzowej jelit i żołądka, maksymalizując ryzyko rozwoju wrzodów i raka okrężnicy, jednocześnie wywołując wrzodziejące zapalenie jelita grubego i CD.

Często obserwowano epizody stresu poprzedzające rozwój chorób autoimmunologicznych. Stres może mieć pośredni związek z zaostrzeniami chorób autoimmunologicznych, takimi jak otyłość. Jest to stan psychiczny, który ulega wahaniom i wpływa na różne narządy. W okresach dużego stresu normalna aktywność organizmu zostaje zatrzymana i mamy tendencję do wchodzenia w tryb walki lub ucieczki. Przejawia się to objadaniem się lub niskim apetytem. Dlatego stres może wpływać na rozwój IBD w wyniku niezdrowych nawyków żywieniowych. Jednakże nie odkryto jeszcze żadnych bezpośrednich korelacji między stresem a chorobami autoimmunologicznymi.

Infekcje bakteryjne i wirusowe są niezawodną przyczyną chorób autoimmunologicznych. Ilekroć patogen dostanie się do organizmu, a układ odpornościowy go zaatakuje, powoduje stan zapalny w tych obszarach, uszkadzając zdrowe komórki. Podobnie niektóre wirusy są wystarczająco silne, aby zmienić swoją budowę tak, aby przypominały nici RNA, unikając w ten sposób wykrycia przez układ odpornościowy. Jednak najczęściej zarazki te przypominają komórki ludzkie w procesie zwanym „mimikrą molekularną”, dezorientując przeciwciała i powodując ich samozniszczenie. Infekcje bakteryjne, takie jak zatrucie pokarmowe, powodują choroby zapalne jelit, pogarszając w ten sposób zdrowie żołądka.

Zwiększać

Alergia na gluten jest główną przyczyną celiakii, choroby autoimmunologicznej, która atakuje śluzówkę jelita cienkiego, niszcząc liczne wypustki zwane kosmkami na jego powierzchni. Ma to poważny wpływ na trawienie i ogólny stan zdrowia, ponieważ jelito cienkie pomaga w wchłanianiu składników odżywczych, powodując poważny niedobór składników odżywczych.

Choroby autoimmunologiczne, choć nieuleczalne, można leczyć, utrzymując równowagę zdrowego stylu życia i odpowiednich leków.