Ton wojna w Ukraina jest najlepiej udokumentowana w historii. Każdego dnia media społecznościowe przepełnione są filmami z nalotów, raportami blogerów osadzonych w oddziałach i łapankami zmieniających się linii frontu.

Jednak taki materiał, pomimo jego obfitości, maluje tylko częściowy obraz. Zdarzenia, które nie zostały zarejestrowane lub o których nikt nie ujawnił informacji, pozostają niewidoczne. A kiedy filmy lub zdjęcia zostaną udostępnione, ich interpretacja może zająć wiele dni złożonej pracy.

Kamery wysoko nad polami bitew mogą zapewnić alternatywny, szerszy obraz wojny. Chociaż większość publicznie dostępnych programów satelitarnych nie została zaprojektowana do śledzenia konfliktów, niektóre z nich nadają się do tego celu. Ekonomista śledził przebieg wojny za pomocą dwóch systemów satelitarnych. Pierwsza to FIRMYA NASA program, który dwa razy dziennie wykrywa pożary na całym świecie za pomocą czujników podczerwieni. Pierwotnie został zaprojektowany do śledzenia pożarów lasów. Nie rozróżnia jednak pożarów naturalnych i spowodowanych przez człowieka. Może ujawnić czas, miejsce i intensywność walki.

The SAR zdjęcia pochodzą z Sentinel-1, europejskiego satelity, który odbija mikrofale od Ziemi i mierzy echo po ich powrocie. Kiedy zmienia się kształt obiektów na ziemi, zmienia się również siła powracającego sygnału. Łącząc to z mapą śladów budynków, możemy obliczyć prawdopodobieństwo uszkodzenia każdego budynku na podstawie tego, jak bardzo zmienił się jego sygnał w porównaniu do średniej przedwojennej.

Oba podejścia mają słabe strony. NASA FIRMY nie widzi przez zachmurzenie, co jest szczególnym problemem zimą. SAR może zbierać obrażenia nawet przez chmury, ale jest znacznie mniej wrażliwy na zmiany poza obszarami miejskimi. Ale łącząc te dwa zestawy danych, możemy stworzyć pełniejszy obraz wojny. Nasze badanie pokazuje, że zamiast ograniczać się do kilku dużych ofensyw i zaciekłych bitew, wojna pozostawiła brutalny ślad na dużych obszarach Ukrainy. Walki dotarły do ​​14% gmin i zniszczyły prawie połowę obszarów zabudowanych w najbardziej dotkniętych miastach.

Aby zidentyfikować pożary pochodzenia wojskowego, podzieliliśmy Ukrainę na komórki i obliczyliśmy oczekiwaną szybkostrzelność w każdej z nich na podstawie takich czynników, jak historyczne liczby pożarów i zachmurzenie. Ilekroć liczba pożarów przekraczała tę granicę w statystycznie istotnym stopniu, oznaczaliśmy przekroczenie jako spowodowane walką. Spośród 72 221 pożarów w ciągu ostatniego roku 14 068 sklasyfikowaliśmy jako związane z wojną.

Linie frontu, które pojawiają się w danych, odpowiadają tym z innych źródeł. Na podstawie map Instytutu Studiów nad Wojną, think-tanku, 64% pożarów wojskowych miało miejsce na obszarach spornych lub w promieniu 25 km od granicy terenów zajętych przez Rosję. Jednak reszta była daleko od frontu, co oznaczało, że ataki były powszechne nawet w obszarach mocno utrzymywanych przez jedną stronę. W Doniecku, prowincji najbardziej dotkniętej, wykryliśmy pożary wojskowe w 80% gmin. Cztery inne województwa miały udziały powyżej 50%.

Po stronie ukraińskiej liczby wskazują, że przyjazd w czerwcu br HIMARY, amerykański system rakietowy, był punktem zwrotnym. Udział pożarów wojskowych na terenach zajętych przez Rosję wzrósł z 26% w dwóch poprzednich miesiącach do 50% w dwóch kolejnych. Wiele innych czynników również przyczyniło się do strat rosyjskich, ale Ukraina najwyraźniej intensywnie używała rakiet.

Rosyjska artyleria prawdopodobnie odpowiada za większość pożarów wojennych na terytorium okupowanym przez Ukrainę. Dodatkowe eksplozje wynikały z ataków na ukraińską sieć energetyczną i okazjonalnych ataków na odległe cele przy użyciu pocisków lub ostrzału z dronów. Dane sugerują, że Rosja zemściła się na ludności cywilnej za sukcesy armii ukraińskiej. Kiedy Rosja utraciła terytorium, pożary wojskowe w następnym miesiącu poza kontrolowanymi przez nią obszarami były niezwykle skoncentrowane w miastach.

Aby ocenić, jak wielkie szkody wyrządziły rosyjskie naloty, wykorzystał Ollie Ballinger z University College London SAR sklasyfikować każdy budynek na Ukrainie jako prawdopodobnie uszkodzony lub nie. Sentinel-1 przelatuje nad Ukrainą co najmniej dwa razy na 12 dni. Aby uczynić te klasyfikacje bardziej wiarygodnymi, pogrupował zdjęcia każdej lokalizacji wykonane w okresach kilku miesięcy i porównał je z danymi sprzed wojny z całego roku.

Być może najbardziej wyczerpująca bitwa rosyjskiej ofensywy w rejonie Donbasu rozegrała się na ulicach Siewierodoniecka i Łysyczańska. Przez cały maj i czerwiec wojska rosyjskie stopniowo przejmowały kontrolę nad miastami. Porównanie SAR zdjęcia sprzed wojny z tymi wykonanymi między czerwcem a wrześniem pokazują, że zniszczeniu uległa ponad jedna czwarta budynków w Siewierodoniecku i 30% obszaru zabudowanego. W Łysyczańsku odsetek ten wynosił około 10%.

Domy, centra handlowe, budynki rządowe i cerkiew ze złotą kopułą zostały zniszczone. Dla 200-tysięcznych mieszkańców obu miast sceny te mogą przypominać ostatnią rosyjską inwazję w 2014 roku, podczas której zniszczeniu uległo również wiele budynków.

Kiedy ofensywne wysiłki Rosji wygasły, opuścili Charków – miasto, którego Rosja nigdy nie była w stanie zdobyć, pomimo wczesnego nalotu na początku wojny – podziurawione bliznami. SAR zdjęcia wykonane między wrześniem a grudniem pokazują, że około 5% powierzchni zabudowy miasta zostało uszkodzonych. Większość zniszczeń koncentruje się wokół dzielnicy uniwersyteckiej. Pociski uderzyły w miejską bibliotekę rzadkich książek, w której znajduje się 60 000 książek i rękopisów, i zniszczyły wydział ekonomii uniwersytetu. Wielu studentów i pracowników zostało zmuszonych do ucieczki. Strajki na Charków trwają; 22 lutego na miasto spadły cztery pociski rakietowe.

Lyman, małe miasto na północy obwodu donieckiego, zostało zdobyte przez Rosję 27 maja po pięciodniowej bitwie. SAR zdjęcia sprzed tego czasu pokazują miasto w stanie nienaruszonym, ale do czasu zakończenia tej rundy walk 20% budynków zostało uszkodzonych.

W połowie września Ukraina rozpoczęła atak w celu odbicia Lymana i odzyskała kontrolę 1 października. Ta druga fala walk była znacznie mniej niszczycielska. Z wcześniej nietkniętych budynków około 7% zostało uszkodzonych w kontrofensywie. Rosja ponownie skupia się na Lymanie, atakując z lasów na wschodzie.

Rok po inwazji walki na terenach miejskich wciąż trwają. Rosja zaczęła ostrzeliwać Bachmut w maju i od tamtej pory próbuje go oblegać. Niektóre źródła szacują, że uciekło około 97% populacji. Zniszczenia miasta, wykryte za pomocą SAR, powoli się kumulowały od początku wojny. Według naszych najnowszych szacunków zniszczonych zostało około 20% obszaru zabudowanego miasta. Ponieważ jednak nasza metoda wykorzystuje średnią zdjęć wykonanych między grudniem a lutym, liczba ta prawdopodobnie pomija niektóre z ostatnich zniszczeń.

Od początku lutego rosyjski atak na Bachmuta tylko się nasilił. Ukraińscy urzędnicy coraz częściej przyznają, że miasto wkrótce upadnie. „To nie jest szczególnie duże miasto” – zauważył 19 lutego prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. „Ważne jest, abyśmy go bronili, ale nie za wszelką cenę i nie dla wszystkich, aby zginęli”.

Wojna zdziesiątkowała miasta położone na pierwszej linii frontu Ukrainy. W niektórych przypadkach Rosja uszkodziła prawie połowę miasta, zanim je zdobyła: 45% Mariupola i 33% Siewierodoniecka wykazuje zmiany wykrywalne z kosmosu. W Bachmucie, który wciąż jest atakowany, ostatnia dostępna liczba przekracza już 20%. Nawet miejsca, które nie przyjęły frontalnego ataku, są podziurawione bliznami. Udział uszkodzonych budynków w Charkowie, drugim co do wielkości mieście Ukrainy, stale rośnie do 6% i będzie rósł tak długo, jak długo będą spadać rosyjskie pociski. ■