Interia współpracuje z czołowymi redakcjami na świecie. W naszym cotygodniowym, piątkowym cyklu „Interia Bliżej Świata” publikujemy najciekawsze teksty najważniejszych zagranicznych gazet. Dziennik „Le Monde”, z którego pochodzi poniższy artykuł, założono pod koniec 1944 r. Od tego czasu gazeta należy do najchętniej czytanych przez Francuzów i stanowi wiodący głos w debacie publicznej.

Daniel Křetínský to czeski miliarder. W portfelu posiada udziały spółek z różnych branż, w tym medialnej, pocztowej oraz handlowej, jednak głównym przedmiotem jego działalności przynoszącej największe dochody i sukcesy jest energetyka. I to sukces w tej branży otworzył Czechowi drzwi do kolejnych przejęć w całej Europie. Ich lista robi wrażenie. 

Křetínský dał się poznać z poszukiwania okazji inwestycyjnych, na których można sporo zarobić. Udowodnił to, kupując kopalnie węgla kamiennego i brunatnego oraz bazujące na tym surowcu elektrownie. Nic sobie nie robił z ostrzeżeń, że to branża schyłkowa i na inwestycjach w nią można tylko stracić. 

Czech był partnerem w spółce J&T, która stworzyła w 2009 r. Holding Energetyczno-Przemysłowy (EPH). To gigantyczny konglomerat posiadający spółki specjalizujące się m.in. w wydobyciu węgla, ciepłownictwie, gazownictwie czy produkcji energii elektrycznej. 

EPH to wiodąca europejska grupa energetyczna, która posiada i obsługuje aktywa w kilku krajach, m.in. w Czechach, Słowacji, Niemczech, na Węgrzech i we Francji. Křetínský w 2016 r. został właścicielem 94 proc. akcji spółki.

Za kilka tygodni, po sfinalizowaniu przejęcia jednego z największych detalistów we Francji Grupy Casino – należą do niej m.in. Monoprix, Franprix czy Leader Price – miliarder będzie jednym z największych pracodawców nad Sekwaną. Łącznie około 80 tys. osób będzie pracować w firmach, których czeski biznesmen jest właścicielem lub głównym udziałowcem. Z czego Grupa Casino zatrudnia około 50 tys. pracowników. 

Czech rozpoczął inwestycje we Francji w 2018 r., gdy przejął kilka spółek medialnych, m.in. najbardziej prestiżowe tytuły, jak tygodnik „Marianne”, a w 2019 r. dziennik „Le Monde” czy magazyn „Elle”. 

Ale Czech inwestował w media już wcześniej. W 2014 r. jego Czech News Center Holidng przejął od joint venture Ringier Axel Springer Media tamtejsze portfolio niemiecko-szwajcarskiej spółki, w tym popularny tabloid „Blesk”. Obecnie jego jedynym udziałowcem jest Czech Media Invest (w przeszłości właściciel Radia Zet – red.), w całości należący do EPH.

Danies Olivennes – doradca Křetínskiego w sektorze medialnym i wydawniczym – przekonuje, że jego szef jest raczej „budowniczym” niż spekulantem.

Na początku 2022 roku przejął ponad 5 proc. udziałów we francuskiej firmie Fnac Darty, będącej właścicielem sieci prawie tysiąca sklepów z elektroniką i sprzętem AGD. Obecnie ma ich już 25 proc.

Aby sfinalizować przejęcie Grupy Casino, Křetínský wiedział, ze musi uspokoić Ministerstwo Gospodarki i władze miejskie w Saint–Etienne – miejsce narodzin francuskiego detalisty – aby wyrażono zgodę na przejęcie.

– Nie ma mowy o tym, by historyczna siedziba grupy była zagrożona przez przejęcie, niezależnie od tego, kto zostanie wybrany na nabywcę – stwierdził w lipcu w parlamencie minister gospodarki Bruno Le Maire. Křetínský rywalizował o udziały w grupie Casino z całą śmietanką francuskich przedsiębiorców: Xavierem Nielem (znanym w Polsce m.in. z inwestycji w sieć Play – red.), Matthieu Pigasse i Moezem–Alexandre Zouarim.

I czeski miliarder, by zwiększyć swoje szanse w porozumieniu podpisanym pod koniec lipca, zobowiązał się do utrzymania zatrudnienia we Francji, zachowania centrali Grupy Casino w Saint-Etienne – pracuje w niej 1,5 tys. osób – oraz utrzymania jak największej liczby hipermarketów i supermarketów.

Francja nie jest jedynym krajem, w którym czeski biznesmen zwiększa swoje aktywa. Podstawa jego fortuny, czyli Holding Energetyczno-Przemysłowy zarobił na czysto w 2022 r. 4,3 mld euro, dzięki rosnącym cenom energii i wojnie na Ukrainie. 

Po drugiej stronie kanału La Manche zainwestował m.in. w Royal Mail. Rozpoczął w 2020 r., w marcu tego roku miał już pakiet 25 proc. akcji, a obecnie kontroluje ponad 26 proc. i jest największym udziałowcem brytyjskiej poczty. Spółka zatrudnia 152 tys. osób – prawie wszystkie w Wielkiej Brytanii. W Holandii posiada od końca 2022 r. prawie jedną trzecią PostNL – krajowego monopolisty pocztowego, który zatrudnia 40 tys. pracowników. 

Jest także udziałowcem brytyjskiej sieci supermarketów Sainsbury’s (189 tys. pracowników w Wielkiej Brytanii) i jej niemieckiego odpowiednika Metro (90 tys. pracowników na całym świecie, w tym 17 tys. w Niemczech), do którego należą m.in. sieci Saturn czy Makro Cash & Carry. 

Czeski biznesmen w 2020 r. kupił też 5 proc. akcji amerykańskiej sieci domów towarowych Macy’s. W tym samym roku przejął akcje innej amerykańskiej sieci handlowej – Foot Locker, która specjalizuje się w sprzedaży obuwia. Obecnie jego fundusz Vesa Equity kontroluje 12,3 proc. akcji sieci i jest jej największym udziałowcem.

Rok później miliarder wszedł również na Półwysep Iberyjski i kupił 50 proc. udziałów w spółce Supratuc 2020, która jest operatorem sieci Eroski na Balearach i Caprabo w Katalonii.

Miliarder ma także słabość do sportu. Od 2004 r. jest prezesem najbardziej utytułowanego czeskiego klubu piłkarskiego Sparta Praga oraz jego współwłaścicielem – ma 40 proc. akcji. Pozostałe należą do J&T. W 2021 r. kupił też 27 proc. udziałów w londyńskim West Ham United.

Artykuł przetłumaczony z „Le Monde”. Autor: Sofia Fischer

Tłumaczenie: Mateusz Kucharczyk

Tytuł oraz skróty pochodzą od redakcji