Duży wybuch wulkanu na odkrytym na księżycu Jowisza Io
Obraz IoIO mgławicy sodowej Jowisza w rozbłysku Źródło: Jeff Morgenthaler, PSI.
Duży wybuch wulkanu został odkryty na księżycu Jowisza Io przez Jeffa Morgenthalera z Planetary Science Institute przy użyciu obserwatorium Io Input/Output PSI (IoIO).
Starszy naukowiec PSI Morgenthaler używa IoIO, znajdującego się w pobliżu Benson w Arizonie, do monitorowania aktywności wulkanicznej na Io od 2017 roku. Obserwacje pokazują jakiś rodzaj wybuchu prawie każdego roku, ale największy jak dotąd zaobserwowano jesienią 2022 roku.
Io jest najbardziej wewnętrznym z czterech dużych księżyców Jowisza i najbardziej wulkanicznym ciałem w Układzie Słonecznym dzięki naprężeniom pływowym, które odczuwa od Jowisza i dwóch innych jego dużych satelitów, Europy i Ganimedesa.
IoIO wykorzystuje technikę koronograficzną, która przyciemnia światło pochodzące z Jowisza, aby umożliwić obrazowanie słabych gazów w pobliżu bardzo jasnej planety. Pojaśnianie dwóch z tych gazów, sodu i zjonizowanej siarki, rozpoczęło się między lipcem a wrześniem 2022 r. i trwało do grudnia 2022 r. Zjonizowana siarka, która tworzy strukturę podobną do pączka, która otacza Jowisza i jest nazywana torusem plazmy Io, nie była prawie tak jasne w tym rozbłysku, jak widzieliśmy wcześniej. „Może to nam powiedzieć coś o składzie aktywności wulkanicznej, która spowodowała wybuch, lub może nam powiedzieć, że torus jest bardziej skuteczny w pozbywaniu się materii, gdy wrzuca się do niego więcej materii” – powiedział Morgenthaler.
Obserwacje mają głębokie implikacje dla misji NASA Juno, która krąży wokół Jowisza od 2016 roku. Juno przeleciała obok Europy podczas wybuchu i stopniowo zbliża się do Io na bliski przelot w grudniu 2023 roku. Kilka instrumentów Juno jest wrażliwych na zmiany w środowisku plazmy wokół Jowisz i Io, które można bezpośrednio powiązać z rodzajem aktywności wulkanicznej obserwowanej przez IoIO. „Pomiary Juno mogą nam powiedzieć, czy ten wybuch wulkanu miał inny skład niż poprzednie” – powiedział Morgenthaler.
Historia jasności jowiszowej mgławicy sodowej w trzech różnych odległościach od Jowisza (na górze) i plazmowego torusa Io (na dole), ukazująca kilka skromnych rozbłysków i jeden duży spadek rozbłysku w 2022 roku. Źródło: Jeff Morgenthaler, PSI.
„Jedną z ekscytujących rzeczy w tych obserwacjach jest to, że mogą one zostać odtworzone przez prawie każdą małą uczelnię lub ambitnego astronoma amatora” – powiedział Morgenthaler. „Prawie wszystkie części użyte do zbudowania IoIO są dostępne w ekskluzywnym sklepie z aparatami lub w sklepie z teleskopami”.
Posiadanie jednej lub więcej kopii IoIO działającej gdzie indziej byłoby bardzo pomocne w unikaniu przerw pogodowych i mogłoby potencjalnie zapewnić więcej czasu na obserwację każdej nocy bardzo dynamicznego torusa plazmy Io Jowisza i mgławicy sodowej. „Byłoby wspaniale zobaczyć kolejny IoIO, zanim Juno dotrze do Jowisza w grudniu przyszłego roku” – powiedział Morgenthaler.
Sekwencja czasowa IoIO pojedynczo zjonizowanej siarki w torusie plazmy Io pokazuje, jak struktura obraca się wraz z potężnym polem magnetycznym Jowisza, które, podobnie jak ziemskie, nie jest idealnie wyrównane z osią obrotu planety. Źródło: Jeff Morgenthaler, PSI.
Oprócz obserwacji jowiszowej mgławicy sodowej, IoIO obserwuje również warkocz sodowy Merkurego, jasne komety i tranzytujące planety pozasłoneczne.
Dostarczone przez Planetary Science Institute
Cytat: Duży wybuch wulkanu na odkrytym na księżycu Jowisza Io (2023, 3 stycznia) pobrany 4 stycznia 2023 z
Niniejszy dokument podlega prawu autorskiemu. Poza wszelkimi uczciwymi transakcjami do celów prywatnych studiów lub badań, żadna część nie może być powielana bez pisemnej zgody. Ta zawartość jest w jedynie w celach informacyjnych.
