DAVOS, Szwajcaria — To polityczny wyścig, o którym wszyscy boją się mówić.

Od 52 lat Światowe Forum Ekonomiczne jest synonimem swojego założyciela i przewodniczącego wykonawczego Klausa Schwaba, którego skromne zachowanie przeczy temu, co wielu znających go opisuje jako wielką ambicję i niespożytą energię, nawet w połowie lat 80-tych.

W 1971 roku Schwab powiększył kapitał startowy WEF o wartości 6000 dolarów do 390 milionów dolarów rocznie, zmieniając niegdyś senną organizację w FIFA świata think tanków.

Dziś coroczne spotkanie WEF przyciąga więcej miliarderów i dyrektorów generalnych niż jakiekolwiek inne wydarzenie na świecie i więcej przywódców politycznych niż jakiekolwiek zgromadzenie poza Zgromadzeniem Ogólnym ONZ.

Więc co (i kto) przyjdzie po Klausie Schwabie?

Schwab kończy w marcu 85 lat i pozostaje kwestią otwartą, czy w ogóle przekaże pochodnię. Rupert Murdoch nie. Warren Buffet nie. W dobie aktywnego starzenia się, dlaczego Schwab miałby?

POLITICO rozmawiało z 29 korporacyjnymi partnerami strategicznymi WEF, obecnymi i byłymi pracownikami WEF oraz członkami komitetów i społeczności forum.

Wszyscy są zgodni: Schwab ściśle kontroluje dyskusję o sukcesji.

Nawet ci, którzy dobrze znają Schwaba, przyznają, że niewiele wiedzą o jego planach. Pracownicy Forum przyzwyczaili się, że Schwab umieszcza w ramach sukcesji wybitną postać polityczną, tylko po to, by zobaczyć, jak pomysł znika, zanim stanie się planem. Schwab niechętnie rozmawiał o sukcesji i konsekwentnie odmawiał omawiania harmonogramu.

Pięciu ludzi, z którymi rozmawiało POLITICO, powiedziało, że podejrzewają, iż pozostanie na tym stanowisku aż do śmierci, podobnie jak monarchowie i papieże, jak mówią jego krytycy, na których się wzoruje.

Znawcy WEF zazwyczaj nie chcą rozmawiać na bieżąco o przyszłości organizacji po Schwabie. Wszystko 29 osób powiedziało POLITICO, że obawiają się wykluczenia z wydarzeń WEF, podczas gdy inni twierdzą, że nawet anonimowa rozmowa może spowodować ich zwolnienie.

Biznes rodzinny

WEF jest zarejestrowany jako organizacja non-profit, ale jest także wielopokoleniową firmą rodzinną.

Dzieci Schwaba, Nicole i Olivier, zajmują wysokie stanowiska w organizacji, a jego żona Hilde przewodniczy ceremonii fundacji i wręczenia nagród w Davos. Statuty zarządzające WEF dają członkom rodziny prawa do miejsc w zarządach.

W 2017 roku Schwab sprowadził Børge Brende, byłego ministra spraw zagranicznych Norwegii, na stanowisko prezesa WEF, podczas gdy sam Schwab pozostał przewodniczącym wykonawczym. Jeśli niektórzy ludzie z zewnątrz spodziewali się, że ówczesny 79-latek zniknie w cieniu, mylili się: według strony internetowej WEF, 800-osobowy personel organizacji jest nadal „kierowany przez założyciela i prezesa wykonawczego, profesora Klausa Schwaba”.

Długa kadencja Schwaba i brak planu przekazania pozwoliły organizacji uniknąć trudnych pytań o jej przyszłość, powiedziała Marietje Schaake, była holenderska posłanka do Parlamentu Europejskiego i absolwentka programu WEF Young Global Leaders. Powiedziała, że ​​obejmuje to pytania takie jak: „Czy wszystkie wzniosłe stwierdzenia prowadzą do znaczących zmian? Czy jest miejsce na bardziej pryncypialne wyniki, jeśli chodzi o prawa człowieka lub korupcję?”

Odejście Schwaba „nadałoby impuls do ponownego przemyślenia roli i tożsamości WEF” – powiedział Schaake, który obecnie pracuje w Centrum Polityki Cybernetycznej Uniwersytetu Stanforda.

Niektórzy z największych sponsorów finansowych WEF zastanawiają się, czy niechęć Schwaba do wyznaczenia następcy zagraża przyszłości organizacji: „Wszyscy o tym mówią”, szepnął jeden z partnerów strategicznych WEF, biorąc udział w obowiązkowym forum Covid test po przybyciu do Davos, „a Cała sprawa [WEF] może się rozpaść, jeśli tego nie uporządkują”.

Chociaż byłby to niezwykły wynik, nie ma wątpliwości, że Schwab frustruje niektóre społeczności, które, jak twierdzi, są mu najdroższe.

„Społeczność Young Global Leader porzuciła nadzieję, że kiedykolwiek wyznaczy następcę. Teraz oczekuje się, że umrze na stanowisku” – powiedział jeden z członków kohorty.

Poproszony o odpowiedź na krytykę dotyczącą braku planu sukcesji, Yann Zopf, szef mediów i członek komitetu wykonawczego w WEF, powiedział, że forum „ma silną strukturę zarządzania instytucjonalnego, aby zapewnić ciągłą zdolność do pełnego wspierania swojej misji”. Zopf dodał, że 36-osobowa Rada Powiernicza WEF „decyduje o wszelkich przyszłych nominacjach na przywódców instytucjonalnych”.

WEF nie odpowiedział na pytanie POLITICO dotyczące art. 11 statutu WEF, który stanowi, że „założyciel wyznacza swojego następcę”. To nie sprawiło, że Schwab był dostępny na rozmowę kwalifikacyjną.

Organizacja publiczna, przywilej prywatny

„Nic nie wskazuje na to, że Klaus ustąpi” – powiedział jeden z długoletnich pracowników WEF, dodając „jest również w doskonałym zdrowiu”.

Musimy uwierzyć personelowi na słowo: w WEF nie ma badań lekarskich w stylu prezydenckim w USA, aw Szwajcarii, gdzie forum ma swoją siedzibę, nie ma ograniczeń wiekowych dla członków zarządu.

Schwab „ma kompleks Boga i myśli, że należy do najlepiej przystosowanych 0,1 proc. Ale nikt nie jest nieśmiertelny” — powiedział jeden z weteranów 20 konferencji w Davos, mieszkający w USA. „To szalone, że nie mają planu sukcesji, wokół którego można zbudować zaufanie społeczne” – powiedziała osoba.

Kiedy Schwab mówi o „światowej klasy systemie zarządzania WEF”, nie wspomina o tym, że statut WEF zastrzega specjalne przywileje dla Schwaba i jego rodziny.

Schwab „lub przynajmniej jeden członek jego najbliższej rodziny” ma prawo być powiernikiem WEF. I ten członek lub członkowie zarządu również mają prawo weta w kwestii tego, czy organizacja może zostać zlikwidowana, zgodnie ze statutem WEF.

Drugi długoletni pracownik twierdził, że Schwab mógłby próbować kontrolować proces zza grobu.

„Klaus zmieniał swoją wolę wiele razy w roku przez dziesięciolecia, więc po prostu niemożliwe jest wiedzieć, co ostatecznie zdecyduje” – powiedziała osoba.

„Są byli szefowie państw, którzy myśleli, że są w biegu 20 lat temu”, powiedział drugi pracownik, ale albo mieli dość czekania na ofertę, albo Schwab miał ich dość.

Prezes Europejskiego Banku Centralnego, Christine Lagarde, od dawna uważana była przez członków WEF za idealnego kandydata na to stanowisko i pozostaje powiernikiem WEF. W 2015 roku Schwab posunął się nawet do opisania jej w „Financial Times” jako osoby, „która może wkroczyć”, jeśli zajdzie taka potrzeba.

„Ale ona nie staje się młodsza i dotyczy to wielu mężczyzn i kobiet w Davos” – powiedział trzeci były pracownik WEF.

Co-CEO Salesforce Marc Benioff i Peter Maurer, były szef Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża – obaj długoletni powiernicy WEF – również zostali zaproponowani jako potencjalni następcy Schwaba, zgodnie z rozmowami z czterema strategicznymi partnerami WEF.

Benioff odmówił komentarza. Maurer nie odpowiedział natychmiast na prośbę o komentarz.

Wśród tych, którzy nie pełnią funkcji WEF, były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair jest również często poddawany napiwkom przez osoby z WEF.

Rodzina przede wszystkim?

Przez wiele lat znawcy forum mówili, że myśleli, że córka Klausa Schwaba, Nicole, zostanie namaszczona na następczynię.

Nicole Schwab ukończyła studia magisterskie na uniwersytetach Harvarda i Cambridge oraz była dyrektorem-założycielem programu Young Global Leaders WEF. To super-elitarna grupa osób poniżej 40. roku życia, która każdego roku wchodzi w orbitę WEF, w tym postacie tak różne, jak premier Nowej Zelandii Jacinda Ardern, dyrektor generalny Meta Mark Zuckerberg i Kirill Dimitriev, szef rosyjskiego państwowego funduszu majątkowego.

Choć nadal jest powiernikiem WEF, Nicole Schwab rozwinęła się z forum — pracując jako doradca organizacji non-profit zajmujących się „ponownym zalesianiem, dobrostanem i wzmocnieniem pozycji kobiet”, w tym 1t.org, „platforma dla biliona społeczności zajmującej się drzewami”.

Jej brat, Olivier Schwab, pracuje w pełnym wymiarze godzin dla WEF jako szef technologii i jest członkiem 10-osobowego zarządu WEF. Wcześniej kierował operacjami WEF w Chinach.

Schwab odrzucił sugestie, że jego syn ma go zastąpić, mówiąc CNBC w 2020 roku: „Mógłby pójść własną drogą, gdyby chciał”.

Ani Nicole, ani Olivier Schwab nie odpowiedzieli na prośbę o komentarz, a zespół Oliviera zablokował osobiste podejście reportera POLITICO.

Jednym z pierwszych pretendentów do sukcesji spoza rodziny Schwabów, który zwrócił na siebie uwagę opinii publicznej, był Philipp Rösler, który przybył do WEF z dużymi nadziejami na przejęcie pracy Schwaba.

Rösler dołączył do forum w 2014 roku, świeżo po tym, jak został najmłodszym wicekanclerzem Niemiec. Kardiochirurg, który został osierocony w Wietnamie, Rösler służył zarówno jako minister gospodarki, jak i technologii w gabinecie ówczesnej kanclerz Angeli Merkel — idealne miejsce dla interesów biznesowych i intelektualnych WEF.

Rösler, wtedy 41-letni, miał rodowód tak dobrze dopasowany do WEF, że wielu zakładało, że jego sukcesja była fakt dokonany. „Wszyscy myśleli, że to będzie Rösler” — powiedział były młody światowy lider WEF. Ale Rösler odszedł po trzech latach z zarządu WEF, pośród sugestii niektórych pracowników, że po prostu nie był dobrym menedżerem.

Rösler nie odpowiedział na prośbę o komentarz.

Wśród obecnych przywódców WEF Brende, były minister spraw zagranicznych Norwegii, jest postrzegany przez ludzi, z którymi rozmawiało POLITICO, jako najbardziej prawdopodobny kandydat, być może jako postać przejściowa.

„Jest wystarczająco młody, ma widoczność, referencje, doświadczenie i jest powszechnie akceptowany w organizacji” — powiedział były członek personelu. „Klaus i Børge naprawdę nawiązali solidną współpracę w tandemie, w sposób, który być może nigdy nie miał miejsca w historii forum” — powiedziała osoba.

Brende miał trzy przejazdy na forum. Zanim objął stanowisko prezesa WEF w 2017 r., pracował dla WEF jako dyrektor zarządzający w 2008 r. i ponownie wrócił do WEF w 2011 r. na dwa lata, po czym wrócił do Oslo jako minister spraw zagranicznych. Brende nie odpowiedziała natychmiast na prośbę o komentarz.

Ale podobnie jak shadowboxing, który ma miejsce wokół mianowania przewodniczących Komisji Europejskiej (organu wykonawczego UE) i Rady Europejskiej (konklawe przywódców narodowych), prawdziwi kandydaci mogą wyłonić się dopiero w ostatniej chwili.

Innym wewnętrznym pretendentem jest dyrektor zarządzający WEF Jeremy Jurgens, który kieruje Centrum Czwartej Rewolucji Przemysłowej forum, ulubionym projektem Schwaba. Nadzoruje także azjatyckie operacje WEF oraz wszystkie inicjatywy branżowe i technologiczne.

Jurgens nie odpowiedział natychmiast na prośbę o komentarz.

Podczas gdy WEF z przyjemnością poleca „proaktywną, otwartą i społeczną strategię sukcesji” innym na swojej stronie internetowej, niektórzy mają po prostu dość formy kontroli Schwaba.

„Wyraźnie widać, że ta organizacja ma wartość i jest to świetna sieć. Ale jest to organizacja oparta na osobowości, więc nie traktuję jej już poważnie” – powiedział były Young Global Leader.