Premier Narendra Modi, rozpoczynający trzecią kadencję z osłabionym mandatem, chce, aby Indie wkroczyły w nową „zieloną erę” na czele dyplomacji klimatycznej i czystych technologii.Aby odnieść sukces, będzie musiał zrównoważyć te ambicje z potrzebą utrzymania wzrostu i zaspokojenia szybko rosnącego zapotrzebowania na energię elektryczną, opierając się na rozpadającym się systemie elektroenergetycznym, wciąż w dużym stopniu uzależnionym od węgla.

Modi, który przez większą część ostatniej dekady uważał się za mistrza klimatu, będzie pod presją, aby poczynić szybsze postępy w realizacji istniejących celów ekologicznych, w tym zobowiązania do osiągnięcia zera netto do 2070 r., zainstalowania do 2070 r. gigantycznej mocy 500 gigawatów energii niekopalnej końca dekady i pozyskać globalny sojusz na rzecz energii słonecznej, którego celem jest zabezpieczenie inwestycji o wartości 1 biliona dolarów.

Jednak znaczący rozwój czystej energii – Indie dodały ponad 100 GW mocy odnawialnych w ciągu ostatnich 10 lat rządów Modiego – nie wystarczył, aby zaspokoić gwałtowny wzrost popytu i ograniczenia krajowych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych.

Ponieważ bezpieczeństwo energetyczne jest priorytetem, węgiel nadal stanowi około trzech czwartych dzisiejszej produkcji, a jego wykorzystanie stale rośnie. Indie planują dodać do 2032 r. projekty węglowe o mocy blisko 90 GW, czyli o około 63% więcej niż w ramach istniejącego planu opublikowanego w maju 2023 r.

New Delhi osiągnęło rekordowy poziom wydobycia węgla, przedłużyło żywotność elektrowni i nalegało na złagodzenie języka na temat paliw kopalnych podczas międzynarodowych rozmów klimatycznych. Stanowa spółka górnicza Coal India Ltd., która do czasu pandemii planowała dywersyfikację wydobycia w kierunku energii słonecznej, obecnie priorytetowo traktuje wydawanie rekordowych sum na zwiększenie wydobycia paliw kopalnych.

Jest mało prawdopodobne, aby sytuacja ta uległa złagodzeniu pod rządami nowego rządu.

Według Ashwini Swain, członkini organizacji badawczej Sustainable Futures Collaborative z siedzibą w New Delhi, bardziej krucha i krnąbrna koalicja mogłaby zostać skłoniona do forsowania projektów, które szerzą hojność i zdobywają poparcie polityczne. „Ochrona ekosystemu kopalnego może wydawać się zgodna z celem” – stwierdził.

Oczywiście ekologiczne ambicje Indii są realne, a kraj ten, będący jednym z najbardziej narażonych na zmiany klimatyczne na świecie, doświadcza coraz częstszych przypadków ekstremalnych upałów i susz.

Program sprzyjający biednym i prowzrostowy nie musi opierać się na węglu, który okazał się droższy i mniej niezawodny niż czystsze alternatywy, powiedział niezależny analityk energetyki Alexander Rutter z Bengaluru. „Istnieje realna szansa dla nowego rządu, aby radykalnie przemyśleć swoją strategię poprzez zwiększenie wydatków na energię odnawialną i magazynowanie, a nie na inwestycje w nowe, nieekonomiczne i zawodne elektrownie węglowe” – stwierdził.

Wymagania inwestycyjne są jednak wysokie, zwłaszcza jeśli chodzi o zmiany w infrastrukturze, które będą stanowić podstawę przejścia od modernizacji mobilności w rozległych miastach do sieci energetycznych. W 2022 r. indyjscy planiści energii elektrycznej obliczyli, że aby osiągnąć indyjskie cele w zakresie energii odnawialnej, sam koszt ułożenia nowych kabli wyniósłby około 2,4 biliona rupii (29 miliardów dolarów).

Projekty OZE nadal często powstają na jałowych obszarach, z dala od ośrodków popytowych w miastach i ośrodków przemysłowych, gdzie zużywana jest energia.

Tymczasem krucha kondycja finansowa spółek dystrybucyjnych łączących domy lub fabryki regularnie pozbawia je niezawodnych dostaw. Projekt o wartości 3 bilionów rupii, prowadzony przez ministerstwo energetyki, w pewnym stopniu przyczyni się do naprawy rentowności dzięki inicjatywom takim jak inteligentne pomiary, ale postępy są powolne.

Analitycy i badacze zajmujący się klimatem twierdzą, że jedną z potencjalnych zmian na najbliższe pięć lat będzie rola partii lokalnych, która może ułatwić centralizację i nadać priorytet interesom regionalnym – co obejmuje rozpowszechnianie korzyści związanych z ekologiczną produkcją i czystą energią.

„Rząd koalicyjny powinien pozwolić większej liczbie stanów zgłaszać roszczenia dotyczące rosnącej zielonej gospodarki w Indiach” – powiedział Rohit Chandra, adiunkt w IIT Delhi School of Public Policy. „W ostatniej dekadzie większość tej działalności miała miejsce w czterech lub pięciu stanach, w tym w Gujarat i Radżastanie”.

Te dwa państwa – jednocześnie bastiony poparcia partii Modiego – rzeczywiście cieszą się najniższymi kosztami wytwarzania energii, ale biedniejsze regiony będą teraz odgrywać większą rolę polityczną, potencjalnie przyciągając inwestycje do mniej zamożnych obszarów.

„Jeśli zaobserwujemy większą decentralizację i wzrost kierowany przez państwo, można zauważyć, że niektóre z tych polityk przejściowych przeplatają się z aspiracjami gospodarczymi, w tym ze zdrowiem i edukacją” – powiedział Shayak Sengupta, specjalista ds. energii i klimatu w dziale klimatu w Observer Research Fundacja Ameryka.