Genetyczne i społeczno-ekonomiczne czynniki ryzyka związane z występowaniem chorób metabolicznych
Zapewnienie opieki osobom z cukrzycą typu 2 i otyłością wymaga podejścia całościowego, z uwzględnieniem zarówno medycznych czynników ryzyka, jak i środowiska.
Genetyczne i społeczno-ekonomiczne czynniki ryzyka związane z występowaniem chorób metabolicznych
Wiadomo, że wiele czynników – takich jak genetyka, status społeczno-ekonomiczny i styl życia/zachowanie – wpływa na ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych w izolacji, ale czynniki te rzadko są badane wspólnie, według Sara Jane Cromer, MD. „W szczególności sposoby, w jakie jeden czynnik ryzyka może odgrywać większą rolę u osób, które mają również inny czynnik ryzyka, nie zostały dokładnie opisane i określone ilościowo” – mówi.
Do badania opublikowanego w Opieka nad cukrzycą, dr Cromer; dr med. Miriam S. Udler; i współpracownicy zbadali korelację genetycznego i społeczno-ekonomicznego ryzyka cukrzycy typu 2 (T2D) i otyłości w dwóch biobankach i wśród osób o różnym pochodzeniu genetycznym.
„Zbadaliśmy dwa czynniki ryzyka – czynniki genetyczne i socjoekonomiczne na poziomie obszaru – aby zrozumieć ryzyko chorób metabolicznych u osób z jednym lub obydwoma czynnikami” – mówi dr Udler. „Oceniliśmy związek między tymi czynnikami a występowaniem T2D i otyłości w dwóch dużych biobankach, zawierających zarówno informacje kliniczne, jak i genetyczne dotyczące dziesiątek tysięcy osób w Stanach Zjednoczonych i Anglii”. Kohorta w jednym biobanku, Mass General Brigham Biobank, obejmowała około 30 000 osób, podczas gdy druga, w brytyjskim Biobanku, obejmowała około 230 000 dorosłych ochotników.
Osiągnięcia edukacyjne na poziomie obszaru najsilniej związane z chorobą
Zespół badawczy przeanalizował podgrupy populacji z genetycznymi dowodami pochodzenia europejskiego, afrykańskiego, amerykańskiego (głównie identyfikującego się jako Latynosi lub inna rasa/pochodzenie etniczne) oraz pochodzenia środkowo- lub południowoazjatyckiego. Ryzyko genetyczne mierzono za pomocą wyników poligenicznych, które uwzględniały łączne ryzyko choroby powodowane przez tysiące powszechnych wariantów genetycznych w całym genomie danej osoby.
Ryzyko społeczno-ekonomiczne zbadano za pomocą wielu miar społeczno-ekonomicznych na poziomie obszaru (miary dochodu, zatrudnienia, poziomu wykształcenia i bardziej złożone wskaźniki deprywacji na poziomie dzielnicy). „Ponieważ stwierdziliśmy, że poziom wykształcenia na poziomie obszaru najsilniej koreluje z chorobą, wykorzystaliśmy to jako nasz podstawowy miernik społeczno-ekonomiczny” – wyjaśnia dr Cromer. Następnie naukowcy wykorzystali wielowymiarową regresję logistyczną do obliczenia OR i 95% CI oraz obliczyli względny nadmiar ryzyka z powodu interakcji, aby zbadać addytywne interakcje między czynnikami ryzyka.
„Zaobserwowaliśmy, że zarówno ryzyko genetyczne, jak i społeczno-ekonomiczne są związane ze zwiększoną częstością występowania T2D i otyłości” – zauważa dr Cromer. „Jednak połączenie obu czynników jest szczególnie szkodliwe, przy czym bezwzględny wzrost częstości występowania choroby z niekorzystnym ryzykiem społeczno-ekonomicznym jest znacznie większy u osób z wyższym ryzykiem genetycznym” (Graficzny).
Opieka nad osobami z procentową otyłością typu T2D wymaga „całościowego podejścia”
W przypadku osób z wysokim ryzykiem genetycznym bezwzględny wzrost częstości występowania choroby wraz ze wzrostem ryzyka społeczno-ekonomicznego był większy, z odpowiednio 13,2% i 16,7% częstością występowania T2D i otyłości, co można przypisać współwystępowaniu obu czynników lub efektom addytywnym zarówno ryzyka społeczno-ekonomicznego, jak i genetycznego, wyjaśniają autorzy badania. Autorzy zauważają, że wyniki były podobne u osób z różnych grup przodków genetycznych.
Zdaniem autorów badania zapewnienie opieki osobom z cukrzycą typu 2 i otyłością wymaga podejścia całościowego, z uwzględnieniem zarówno medycznych czynników ryzyka, jak i środowiska, w którym żyje dana osoba. „Wysiłki polityczne mogą mieć największy wpływ na osoby o najwyższym ryzyku genetycznym” – dodają.
„Nasze badania wskazują, że połączone wysokie ryzyko genetyczne i obszarowe jest skorelowane z ponad trzykrotnie częstszym występowaniem T2D i otyłości, aw niektórych populacjach istnieją dowody na pozytywne addytywne interakcje między tymi czynnikami”.
Zespół badawczy chciałby, aby dalsze badania koncentrowały się na określeniu wkładu i interakcji ryzyka genetycznego i społeczno-ekonomicznego w połączeniu z innymi czynnikami ryzyka, takimi jak zachowania związane ze stylem życia, oraz aby zrozumieć, czy interwencje ukierunkowane na ryzyko społeczno-ekonomiczne na poziomie obszaru mogą wpływać na występowanie chorób metabolicznych.
