MISSOULA – Króliki białoogoniaste mogą zmieniać kolor wraz z porami roku, wyrastając na śnieżnobiałe futro zimą i brązowe latem. Jednak krótsze zimy wywołane gwałtownymi zmianami klimatycznymi mogą powodować niedopasowanie kolorów, przez co króliki wyróżniają się jak żarówki dla drapieżników na bezśnieżnych krajobrazach.

Populacje królików wielkokwiatowych mogą mieć kolor brązowy, biały, lub pośrednie umaszczenie w okresie zimowym, w zależności od tego, jak śnieżne jest ich otoczenie. Teraz międzynarodowy zespół kierowany przez naukowców z University of Montana odkrył trzy geny, które determinują zmianę koloru królika z białego na brązowy. Geny kontrolują produkcję pigmentów – tych samych pigmentów, które określają, czy włosy są ciemniejsze, czy jaśniejsze u ludzi. Zrozumienie, w jaki sposób ewoluowała zmienność kolorów, pozwoliło naukowcom przewidzieć, że niektóre populacje królików wielkokwiatowych będą w stanie lepiej przystosować się do przyszłych spadków pokrywy śnieżnej.

Zimowe krajobrazy stanowią ogromne wyzwanie dla wielu zwierząt.

„Ciemne zwierzę będzie łatwiej zauważone przez drapieżniki na białym śnieżnym krajobrazie. W przypadku ofiar, takich jak zające i króliki, umiejętność pozostawania w kamuflażu może być różnicą między życiem a śmiercią” – powiedziała Mafalda Ferreira, portugalska naukowiec, która prowadziła badania, będąc studentką pracującą na UM.

Jeffrey Good, profesor ekologii i ewolucji UM, który koordynował badania, powiedział, że zastosowali te same najnowocześniejsze technologie, które są używane do badania chorób ludzkich, aby rozszyfrować genomy królików z brązowym, białym, lub zimowe płaszcze w pośrednich kolorach. Następnie połączyli wyniki genetyczne z prognozami klimatycznymi, aby wykazać, że populacje o większej zmienności genów koloru są lepiej przygotowane do stawienia czoła prawdopodobnemu zmniejszeniu pokrywy śnieżnej, które nastąpi w następnym stuleciu.

Scott Mills, profesor biologii dzikiej przyrody UM, który był zaangażowany w badania, powiedział, że ta krytyczna odmiana może pomóc uratować bielików przed spadkiem populacji spowodowanym zmianami klimatycznymi.

Niemniej jednak autorzy ostrzegają przed tą optymistyczną prognozą. Ostatnim i uderzającym rezultatem jest to, że tę zdolność adaptacyjną stwierdzono najczęściej w populacjach zagrożonych utratą siedlisk i chorobami, i ukierunkowana eksterminacja przez ludzi. Dla zespołu oznacza to, że utrzymanie łączności między populacjami będzie miało zasadnicze znaczenie dla zapewnienia ochrony tego i innych gatunków w dłuższej perspektywie.

„Chociaż może to być dobra wiadomość dla królików, nasze odkrycia służą również jako przestroga dla innych zwierząt stojących przed wpływem zmian klimatycznych” – powiedział Good. „Kiedy ludzie myślą o ochronie dzikiej przyrody, zazwyczaj myślą o ochronie populacji i siedlisk. Króliki i ich umaszczenie pokazują, jak ważna jest różnorodność genetyczna gatunku, szczególnie w tym szybko zmieniającym się świecie przyrody”.

Praca zespołu została opublikowana 23 marca w Science Magazine w artykule zatytułowanym „Ewolucja kamuflażu bielika w odpowiedzi na przeszłe i przyszłe sezonowe klimaty”. Artykuł jest dostępny w Internecie pod adresem:

###

Kontakt: Jeffrey Good, profesor ekologii i ewolucji UM, 406-493-2493, jeffrey.good@umontana.edu