Tygodnie ograniczonego dostępu do żywności w Strefie Gazy zakończyły się poważnym głodem i rosnącym ryzykiem głodu w oblężonej enklawie.

Od początku października izraelskie ataki w Strefie Gazy uszkodziły lokalne piekarnie i magazyny żywności, a także drogi wykorzystywane do transportu pomocy humanitarnej. Całkowita izraelska blokada enklawy ograniczyła także przede wszystkim dostęp do żywności, wody i paliwa.

Jak duży jest głód w Gazie i jakie są dostawy żywności od czasu wojny? Oto, co wiemy.

Co raport IPC mówi o Strefie Gazy?

Według opublikowanego w poniedziałek raportu zintegrowanej klasyfikacji faz bezpieczeństwa żywnościowego (IPC) ponad 90 procent z 2,3 miliona mieszkańców Gazy stoi w obliczu wysokiego poziomu poważnego braku bezpieczeństwa żywnościowego.

IPC, która mierzy ryzyko głodu, również poinformowała w czwartek, że 2,08 miliona mieszkańców Gazy stoi w obliczu „poważnego braku bezpieczeństwa żywnościowego”, który można zaliczyć do trzeciej lub wyższej fazy ryzyka organizacji.

IPC wyróżnia pięć faz ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego, od braku (faza pierwsza) do katastrofy lub głodu (faza piąta). Fazy ​​trzecia i piąta są uważane za kryzysowe i awaryjne. „Ostry” brak bezpieczeństwa żywnościowego jest zjawiskiem krótkotrwałym i zwykle wynika z wstrząsów nietypowych lub spowodowanych przez człowieka, w porównaniu z „chronicznym” brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, który jest długotrwały i wynika z niewystarczających środków do życia.

Według raportu wspieranego przez ONZ, w okresie od grudnia do lutego cała populacja Gazy znajdzie się w fazie trzeciej lub wyższej.

Jeśli obecne działania wojenne i ograniczona pomoc będą kontynuowane, Gazie również grozi klęska głodu na początku lutego. Według definicji IPC głód występuje wtedy, gdy co najmniej 20 procent populacji na danym obszarze znajduje się w piątej fazie ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego.

Jak wygląda dostęp do żywności w Gazie?

Rodziny w Gazie musiały radzić sobie z pogarszającą się jakością i zmniejszającymi się ilościami żywności, a także niemożnością gotowania posiłków z powodu niedoborów paliwa.

Spędzanie dnia bez jedzenia czegokolwiek stało się normą. Na początku grudnia Światowy Program Żywnościowy (WFP) podał, że dziewięć na 10 osób w całej enklawie pomija posiłki przez dłuższy czas.

Grupy szczególnie wrażliwe pod względem żywieniowym, takie jak kobiety w ciąży, są narażone na zwiększone ryzyko, a odżywki dla niemowląt i mleko dla niemowląt, które są od niego zależne, są bardzo niedostateczne.

Nawet przygotowywanie posiłków wymaga znalezienia alternatywy dla gazu do gotowania, a poza używaniem drewna opałowego i tektury co najmniej 13 procent wysiedleńców było zmuszonych do spalania odpadów stałych, twierdzi WFP.

Od czasu zakończenia krótkiego rozejmu na początku grudnia szybko nasilił się również głód. Zaledwie 12 dni po jego zakończeniu WFP odkryło, że co najmniej połowa ankietowanych osób wewnętrznie przesiedlonych znała osobę, która uciekła się do spożywania surowego mięsa.

Dostęp do wody również jest ograniczony – na każdą osobę dziennie przypada mniej niż dwa litry (0,5 galona), czyli według WFP znacznie mniej niż 15 litrów potrzebnych do przeżycia.

Jaki poziom pomocy żywnościowej napływa do Gazy?

Od 7 października liczba ciężarówek przewożących żywność wjeżdżających do Gazy w ciągu miesiąca spadła o ponad połowę w porównaniu z co najmniej 10 000 ciężarówek przed wojną.

W ciągu dwóch miesięcy wojny do Gazy dotarło zaledwie 1249 ciężarówek przewożących pomoc żywnościową – podała 6 grudnia WFP. Biuro ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej poinformowało również, że w ciągu pierwszych 70 dni wojny tylko 10 procent potrzebnej żywności ponieważ cała ludność Gazy weszła do enklawy.

WFP zaleciło, aby co najmniej 100 ciężarówek przewożących wyłącznie żywność i wodę wjeżdżało do Gazy dziennie, ale przez większość dni od wojny nawet całkowita liczba ciężarówek wjeżdżających była mniejsza. Agencja zauważyła również, że uszkodzone drogi w pobliżu Rafah na granicy z Egiptem – skąd obecnie rozprowadzana jest pomoc – nie są w stanie pomieścić tego wzrostu.

W szczytowym okresie rozejmu trwającego od 24 listopada do 1 grudnia codziennie wjeżdżało około 200 ciężarówek, podczas gdy WFP był w stanie dotrzeć jedynie do około 10 procent populacji Gazy za pomocą rzeczową i pieniężną pomocy żywnościowej.

Nawet po dostarczeniu pomocy żywnościowej dostęp do wystarczającej jej części nie był możliwy. Raport Palestyńskiego Centrum Praw Człowieka (PCHR) i Al Mezan, organizacji praw człowieka z siedzibą w obozie dla uchodźców Jabalia w Gazie, z 14 grudnia wykazał, że ludzie w pobliżu centrów dystrybucji żywności w Rafah często musieli czekać w kolejce przez 10 godzin, a czasami wciąż wracał do domu z pustymi rękami.

„Aby zdobyć jeden galon, muszę przejść trzy kilometry [of water]” – Marwan, 30-letni Palestyńczyk, który 9 listopada uciekł na południe ze swoją ciężarną żoną i dwójką dzieci, powiedział Human Rights Watch. „I nie ma jedzenia. Jeśli uda nam się znaleźć żywność, to będzie to żywność w puszkach. Nie wszyscy odżywiamy się dobrze.”

Mimo to ludność Gazy polega przede wszystkim na pomocy humanitarnej w zakresie żywności, następnie na lokalnych rynkach oraz pomocy przyjaciół i krewnych. Według WFP wraz z rosnącymi niedoborami we wszystkich tych obszarach wsparcie ze strony krewnych również maleje.

W miarę jak coraz większa część ludności Gazy jest umieszczana w schroniskach w południowych prowincjach, które również są poddawane intensywnym bombardowaniom, oczekuje się, że wzrośnie konkurencja o żywność, stwierdził IPC.

Czy mieszkańcy Gazy mogą mieć lokalny dostęp do żywności?

Walki w całej Strefie Gazy, a zwłaszcza w północnych prowincjach, szczególnie utrudniły dostęp do żywności i pomocy.

Lokalne pola uprawne, młyny, piekarnie i magazyny również zostały bezpośrednio zniszczone w wyniku izraelskich bombardowań.

Zaledwie miesiąc po wybuchu walk wszystkie piekarnie w północnej Gazie zostały zamknięte z powodu braku dostaw, takich jak mąka i paliwo, jak podała ONZ 8 listopada. Ryzyko trafienia w wyniku izraelskich ataków spowodowało również ograniczenia w przemieszczaniu się dla osób pragnących opuścić swoje domy na jedzenie.