Ilu Polaków zarabia minimalną pensję?
Czas czytania: około min.
- Według najnowszych danych GUS w 2021 roku wynagrodzenie minimalne otrzymywało w Polsce 1,6 mln osób.
- Według danych Ministerstwa Finansów z lipca 2022 roku ok. 2,7 mln osób pobierało wynagrodzenie w wysokości pomiędzy 3 010 zł (minimalne w 2022 roku) a 3 490 zł (minimalne w 2023 roku). We wrześniu było to już ok. 3,05 mln osób.
- Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej nie udostępniły nam informacji o liczbie osób pobierających minimalne wynagrodzenie na koniec 2022 roku. Nie jest ona dostępna w żadnym publicznie dostępnym źródle. Dlatego wypowiedź uznajemy za nieweryfikowalną.
Rekordowo wysoka płaca minimalna
Od 1 stycznia 2023 roku płaca minimalna w Polsce wzrośnie do 3 490 zł – to o 480 zł więcej względem poprzedniego roku. Druga podwyżka czeka nas od 1 lipca. Wówczas minimalne wynagrodzenie będzie wynosić 3 600 zł. Analogicznie idzie do góry również stawka godzinowa – odpowiednio do 22,80 od stycznia i 23,50 zł od lipca (dla porównania 19,70 zł w roku 2022). Podane kwoty są kwotami brutto.
Tym samym w 2023 roku powinien zostać zrealizowany cel, o który zabiegała strona społeczna. Z początkiem br. minimalne uposażenie będzie stanowić 50 proc. planowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Łącznie w okresie rządów PiS pensja minimalna wzrośnie blisko dwukrotnie z 1 850 zł w 2016 roku do 3 600 zł w lipcu 2023 roku.
PiS nie udało się przy tym wywiązać na czas z jednej ze swych obietnic. W 2019 roku w trakcie kampanii wyborczej Jarosław Kaczyński ogłaszał, że w 2021 roku pensja minimalna wyniesie 3 tys., a w 2024 – 4 tys. zł. Tak się jednak nie stało, skoro na 2021 rok pensję minimalną ustalono na poziomie 2,8 tys. zł. Czas pokaże, czy w 2024 roku uda się osiągnąć na czas kolejny zapowiedziany próg podwyżki.
Polska wypada nieźle na tle UE
Polska w liczbach bezwzględnych wypada blado na tle państw UE. Na koniec 2022 roku pensja minimalna w Polsce odpowiadała 641 euro. Spośród 21 państw UE, które stosują pensję minimalną, jedynie w pięciu krajach jej wysokość była niższa. W liderującym Luksemburgu minimalne wynagrodzenie było 3,6 razy wyższe niż w Polsce. W Niemczech, będących na piątym miejscu – 2,5 razy wyższe.
Rzetelniejszym porównaniem jest to wykorzystujące parytet siły nabywczej (PPS), uwzględniające wskaźniki poziomu różnic w cenach pomiędzy krajami. Gdy mierzymy tą metodą, okazuje się, że Polska znajduje się w grupie 10 państw z pensją minimalną powyżej 1 000 PPS.
W tym zestawieniu zajmujemy 9. miejsce, a różnica względem lidera maleje. Okazuje się, że pensja minimalna w Luksemburgu jest 1,6 razy wyższa niż w Polsce. Z kolei w Niemczech – 1,5 raza.
Ile osób pobierało minimalne wynagrodzenie w 2022 roku?
Niestety nie jesteśmy w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie. Próbowaliśmy uzyskać dane w trybie dostępu do informacji publicznej, jednak bezskutecznie. Ministerstwo Finansów odesłało nas do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Z kolei ministerstwo zarządzane przez Marlenę Maląg zaleciło nam, aby skorzystać z danych GUS, ponieważ MPRiS takimi danymi nie dysponuje.
Tak też zrobiliśmy. Najnowsze dostępne dane w bazie GUS dotyczą jednak roku 2021. Okazuje się, że na koniec 2021 roku minimalne wynagrodzenie pobierało 1,6 mln osób. Przed rokiem liczba ta była identyczna. W latach 2017, 2018 i 2019 wynagrodzenie minimalne otrzymywało 1,5 mln osób. Z kolei w 2016 roku mowa o 1,46 mln osób.
Podane przez minister Maląg „2,5 mln Polaków” może opierać się na informacji z projektu rozporządzenia wprowadzającego nowe minimalne wynagrodzenie. Podane tam dane jednak nie określają liczby osób zarabiających minimalną pensję na koniec 2022 roku. W wersji Oceny Skutków Regulacji z lipca Ministerstwo Finansów informowało, że ok. 2,7 mln osób w Polsce pobiera wynagrodzenie w wysokości pomiędzy 3 010 zł (minimalne w 2022 roku) a 3 490 zł (minimalne w 2023 roku). W wersji wrześniowej było to już ok. 3,05 mln osób.
