Inflacja bazowa, czyli wskaźnik cen dóbr konsumpcyjnych
nieuwzględniający żywności, paliw i energii, we
wrześniu obniżyła się do 8,4 proc. – poinformował Narodowy Bank
Polski. Był to szósty z rzędu miesiąc tego wskaźnika. W sierpniu odnotowano
wynik na poziomie 10,0%. Spadek rocznej dynamiki o 1,6 pkt. proc. był najsilniejszy
w historii tego miernika inflacji.

Według opublikowanych danych Narodowego Banku Polskiego we wrześniu 2023 r.
inflacja w relacji rok do roku:

• po
  wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła 8,4 proc. wobec 10,0 proc.
  odnotowanych w sierpniu. Wynik ten okazał się niższy od oczekiwań ekonomistów,
  którzy typowali wynik rzędu 8,6 proc.;
• po
  wyłączeniu cen administrowanych (podlegających kontroli państwa) wyniosła 6,8
  proc. wobec 8,9 proc. miesiąc wcześniej;
• po
  wyłączeniu cen najbardziej zmiennych wyniosła 10,9 proc. wobec 12,7 proc.
  miesiąc wcześniej;
• tzw.
  15-proc. średnia obcięta, która eliminuje wpływ 15 proc. koszyka cen o
  najmniejszej i największej dynamice wyniosła 9,3 proc. wobec 11,0 proc.
  miesiąc wcześniej.

Spośród czterech wskaźników inflacji bazowej najczęściej
używanym przez ekonomistów oraz bankierów centralnych jest wskaźnik pomijający
ceny żywności i energii (pierwszy na powyższej liście). Waga obu kategorii w
koszyku inflacyjnym wynosi bowiem łącznie ponad 40 proc. W teorii wskaźnik
ten ma mierzyć skalę inflacji „krajowej”, wynikającej z siły popytu krajowego
pośrednio kontrolowanego przez politykę pieniężną banku centralnego.

Od jesieni ubiegłego roku (ze statystycznym „wyskokiem”
inflacji w lutym) w Polsce trwa proces dezinflacji, rozumiany jako spadek
rocznej dynamiki wskaźnika CPI. We
wrześniu inflacja CPI wyniosła 8,6% i była najniższa od lutego 2022 roku.
Ekonomiści zakładają, że ze względu na efekt bardzo wysokiej zeszłorocznej bazy
do końca roku inflacja cenowa w Polsce nadal powinna się obniżać. Prognoz na
rok 2024 są bardziej rozbieżne i cechują się znacznie wyższą niepewnością.

– Narodowy Bank Polski co miesiąc wylicza cztery wskaźniki
inflacji bazowej, co pomaga zrozumieć charakter inflacji w Polsce. Wskaźnik CPI
pokazuje średnią zmianę cen całego, dużego koszyka dóbr kupowanych przez
konsumentów. Przy wyliczaniu wskaźników inflacji bazowej analizie są poddawane
zmiany cen w różnych segmentach tego koszyka. To pozwala lepiej identyfikować
źródła inflacji i trafniej prognozować jej przyszłe tendencje. Pozwala też
określić, w jakim stopniu inflacja jest trwała, a w jakim jest kształtowana np.
przez krótkotrwałe zmiany cen wywołane nieprzewidywalnymi czynnikami – czytamy
w najnowszym komunikacie NBP.

Obserwowany od kwietnia spadek inflacji bazowej jeszcze nie
przesądza, że procesy inflacyjne znalazły się pod kontrolą władz monetarnych.
Zarówno „szeroka” inflacja CPI jak i jej „bazowa” wersja w dalszym ciągu
przeszło 3-krotnie przewyższają 2,5-procentowy cel Narodowego Banku Polskiego.
Obecnie nikt nie jest w stanie przewidzieć, kiedy cel ten zostanie osiągnięty. Inflacja bazowa po raz ostatni znajdowała
się w celu NBP w październiku 2019 roku – a więc blisko 4 lata temu.