Jak pokazały grudniowe dane, roczny wskaźnik inflacji obniżył się o 0,9 pkt proc. Źródłem największej „niespodzianki”, jak piszą analitycy BOŚ Banku, był spadek nośników cen energii. „Za grudniowym spadkiem cen o 3,4 proc. stoi wyraźne obniżenie cen opału o blisko 11 proc. miesiąc do miesiąca” – czytamy w raporcie. Jak dodają, to w dużej mierze efekt systemu dystrybucji węgla przez samorządy z gwarantowaną ceną za tonę. Publikację najnowszych danych GUS o wzroście cen przewidziano na najbliższą środę 15 lutego.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ceny żywności z kolei kontynuowały wzrost – 1,4 proc. miesiąc do miesiąca. Analitycy zwracają uwagę, że dynamika nieco przyhamowała. Do mniejszego od oczekiwanego wzrostu mogła przyczynić się sezonowość i ostra konkurencja sklepów w czasie przedświątecznym.

Najistotniejszego wskaźnika nie udało się zatrzymać. Jak szacują analitycy BOŚ Banku, inflacja bazowa, a więc po wyłączeniu cen energii i żywności, wzrosła według ich prognozy do 11,5 proc.

Co oznacza, że dalecy jesteśmy od końca kryzysu cenowego. Nowy rok to nowe problemy. „Oczekujemy, że styczeń i luty przyniosą ponowny wzrost inflacji do nowego lokalnego szczytu w lutym nieco powyżej 19 proc. Jednocześnie niższy odczyt inflacji za grudzień obniżył ryzyko przekroczenia przez inflację psychologicznego poziomu 20 proc. w lutym dzięki obniżeniu punktu startowego dla ścieżki inflacji” – tłumaczą analitycy w prognozie.

Ich zdaniem główną przyczyną podwyższania wskaźnika inflacji z początkiem roku będzie wzrost cen nośników energii dla odbiorców indywidualnych w wyniku przywrócenia podatków pośrednich na energię elektryczną i gaz. Inflację będzie wzmagał też dalszy wzrost cen żywności. „Szacujemy, że w pierwszych miesiącach roku inflacja bazowa osiągnie szczyt w przedziale 11,5-12 proc. r/r”. Jak podkreślają analitycy BOŚ Banku, prognoza na luty obarczona jest ryzykiem, m.in. przez niepewność, jak zachowają się ceny paliw po wprowadzeniu sankcji na Rosję.

Jest jednak światełko w tunelu. Zdaniem analityków BOŚ Banku, w czwartym kwartale 2023 r. prawdopodobny jest spadek inflacji do jednocyfrowego poziomu. Przy założeniu, że utrzymane zostaną niższe ceny surowców, a także zerowa stawka VAT na żywność.

Nieco mniej ponurą prognozę dalszego zachowania wskaźnika inflacji przekazują analitycy Santander Banku. Choć i te przewidywania dalekie są od optymizmu.

„Nasza prognoza inflacji na styczeń to 17,6 proc. r/r (wzrost o 1 pkt proc. wobec grudnia) i jest dokładnie równa medianie prognoz w ankietach „Bloomberga” i „Parkietu”. Jednak poziom niepewności dotyczący tego odczytu jest duży: przedział prognoz wg „Bloomberga” to 16,5 proc. -18,9 proc. r/r. Opublikowane właśnie odczyty styczniowej inflacji z Czech i Węgier były wyższe od oczekiwań, co przechyla bilans ryzyka dla naszej prognozy inflacji lekko w górę” – czytamy w raporcie Santandera.