W czerwcu 2023 roku inflacja CPI w Turcji obniżyła się do 38,21%
w skali roku – poinformował Turecki Instytut Statystyczny. To najniższy odczyt
od grudnia 2021 roku oraz rezultat niższy od oczekiwanych przez ekonomistów 39,5%.

To nieznacznie mniej niż w maju (39,59%) oraz wyraźnie mniej
niż w kwietniu (43,68%) czy w marcu (50,51%). Turecka inflacja CPI swoje
przeszło 20-letnie maksimum osiągnęła w październiku 2022 roku (85,51%).

Jednakże nie wszyscy ufają oficjalnym statystykom
wypuszczanym przez państwowy urząd. Według szacunków ENAGrup
czerwcowa inflacja E-CPI w Turcji wyniosła 108,58% w skali roku, a tylko w
czerwcu ceny koszyka dóbr konsumpcyjnych podrożały o 8,54%. Tak duża rozbieżność
pomiędzy danymi rządowymi a raportami ENAGrup utrzymuje się od wielu miesięcy.

Niezależnie od tego, które źródło leży bliżej prawdy, to
Turcja od dobrych kilku lat zmaga się z bardzo wysoką, dwucyfrową inflacją, która
w błyskawicznym tempie eroduje siłę nabywczą liry. To nie pozwala na
utrzymywanie oszczędności w krajowej walucie, destabilizując przy tym nie tylko
portfele tureckich gospodarstw domowych, ale też całą – co niedawna największą
na Bliskim Wschodzie – gospodarkę.

Turcy „nawrócili” się na ortodoksyjną politykę pieniężną

Wydaje się, że dopiero po niedawnych wyborach prezydenckich
ten fakt dotarł do rządzącego krajem Recepa Tayyipa Erdoğana. W czerwcu turecki
„sułtan” znów wymienił prezesa banku centralnego. Ale tym razem funkcję
sternika polityki monetarnej powierzył ekonomistce i byłej dyrektorce w banku
Goldman Sachs. 22 czerwca TCMB pod wodzą Hafize Gaye Erkan dokonał „jastrzębiego”
zwrotu w polityce pieniężnej i podniósł stopy procentowe z 8,5% do 15%.

To zapewne nie jest koniec normalizacji polityki monetarnej
w Turcji. Ekonomiści oczekują kolejnych podwyżek i przywrócenia nad Bosforem
monetarnej normalności rozumianej jako realnie dodatnie (tj. wyższe od
inflacji) stopy procentowe.

Ten „monetarny
reset” pozwolił ustabilizować nurkujące notowania liry. Dziś dolar w Stambule
kosztuje nieco ponad 26 lir, choć jeszcze w maju było to niespełna 20 lir. Tylko
od początku roku turecka waluta straciła 28% siły nabywczej względem dolara,
przez poprzednie 5 lat dewaluując się o ponad 82%.

Potrzeba jednak dłuższego czasu, aby „normalniejsze” stopy
procentowe wyhamowały galopującą inflację. Przykładowo, takiej Argentynie nie
udało się to mimo wywindowania stopy procentowej aż do 97%. W maju argentyńska
inflacja CPI przyspieszyła do 114,2%. Trzycyfrowa inflacja (przynajmniej ta
oficjalna) notowana jest jeszcze w Wenezueli (429%), Libanie (260%), Zimbabwe
(176%) i w Syrii (139%).  Długa jest też
lista państw z inflacją CPI przekraczającą 20%. Znajdziemy na niej m.in. Sudan
(63%), Iran (55%), Kubę (45%), Egipt (33%), Pakistan (29%) czy Nigerię (22%)
oraz… Węgry (21,5%).