W trzech państwach Unii Europejskiej inflacja HICP w czerwcu
spadła poniżej 2%. W wielu innych wciąż jednak jest podwyższona. Dwucyfrowe wartości nadal należą do standardu w krajach Europy Środkowej.

W czerwcu 2023 roku inflacja HICP w Unii Europejskiej
wyniosła 6,4% i była wyraźnie niższa od odnotowanych w maju 7,1%. Wciąż był to
jednak poziom bardzo wysoki, choć zarazem najniższy od lutego 2022 roku.

W strefie euro inflacja HICP obniżyła się do 5,5% względem
6,1% odnotowanych w maju oraz 8,6% w czerwcu ubiegłego roku. Był to już 23.
miesiąc z rzędu, w którym inflacja HICP przekraczała 2-procentowy cel
Europejskiego Banku Centralnego. Aby sprowadzić inflację do celu, EBC
w czerwcu zdecydował się na kolejną podwyżkę stóp procentowych,
ponownie w wymiarze 25 punktów bazowych, wynosząc je do najwyższego poziomu od
15 lat.

EBC zaostrza politykę pieniężną, choć inflacja HCIP w
eurolandzie maleje niemal nieprzerwanie od października 2022 roku. Problem w
tym, że obserwowany przez ostatnie miesiące spadek inflacji (czyli wolniejsze tempo
wzrostu cen) zawdzięczamy w zasadzie wyłącznie zniżkującym cenom paliw i
energii. Te były w czerwcu o 5,6% niższe
niż rok wcześniej.

We wszystkich pozostałych kategoriach ceny były zdecydowanie
wyższe niż przed rokiem. Podniosła się także inflacja bazowa, która wyniosła w
czerwcu 5,5% wobec 5,3% w maju i 5,6% w kwietniu. Nadal w dwucyfrowym tempie (11,6%
 rdr) rosły ceny żywności, alkoholu i
wyrobów tytoniowych.

Inflacja nie hamuje równomiernie

Przez ostatnie miesiące w Europie inflacja galopująca stała
się inflacją kłusującą. Już tylko w czterech krajach Unii Europejskiej osiągała
ona wartości dwucyfrowe. Dla porównania, jeszcze na początku roku taka lista
liczyła 17 krajów. Samotnym liderem inflacyjnego wyścigu pozostały Węgry, gdzie
inflacja HICP była bliska 20%. Wysoko na inflacyjnej liście znalazły się też
inne kraje naszego regionu: Polska, Czechy i Słowacja. Wszędzie tam wskaźnik
HICP był o ok. 11% wyższy niż w czerwcu 2022 r.

Równocześnie po raz pierwszy w tym cyklu w statystykach
Eurostatu pojawiły się odczyty poniżej 2% – czyli leżące w celu Europejskiego Banku
Centralnego. W Luksemburgu inflacja HICP spadła do 1%, a w Belgii i Hiszpanii
do 1,6%. W aż 17 krajach inflacja HICP była wyższa od 4% i niższa od 9%. Czyli
nadal była stanowczo za wysoka jak na standardy gospodarek rozwiniętych.

Przy tym warto pamiętać, że wskaźniki inflacji w krajach Unii Europejskiej (zarówno CPI, jak i
HICP) przestały być ze sobą porównywalne. Urzędowe limity cen energii albo
przejściowe obniżki stawek podatków wpływają na obniżenia wskaźnika HICP (albo CPI),
ale nie na spadek inflacji samej w sobie rozumianej jako spadek siły nabywczej
pieniądza.

Inflacja HICP jest przy tym odmienną miarą wzrostu cen od
najpopularniejszego i stosowanego przez polski GUS wskaźnika CPI. O różnicach
między wskaźnikami pisaliśmy w artykule „Jak
GUS mierzy inflację? Statystycy wyjaśniają”. W skrócie: obie miary stosują
nieco odmienny system wag i uwzględniają nieco inny zakres wydatków.