Inflacja spadła. W piątek o godz. 10.00 najnowsze dane opublikował Główny Urząd Statystyczny. „Ceny towarów i usług konsumpcyjnych według szybkiego szacunku we wrześniu 2023 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 8,2 proc. (wskaźnik cen 108,2), a w stosunku do poprzedniego miesiąca obniżyły się o 0,4 proc. (wskaźnik cen 99,6)” – czytamy w oficjalnym komunikacie.

W komunikacie GUS wybija się jedno. Pozycja „Paliwa do prywatnych środków transportu” odnotowała spadek o 7 proc. Żywność i energia są znacznie powyżej cen z zeszłego roku – osiągnęły wzrost o odpowiednio 10,3 i 9,9 proc.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Inflacja spadła zgodnie z oczekiwaniami analityków. Na kilka dni przed opublikowaniem danych przez GUS swoje prognozy opublikowały największe banki. Credit Agricole przewidywał inflację na poziomie 8,3 proc., PKO Research ok. 8,5 proc., Pekao Analizy ok. 8,5 proc., ING Economics ok. 8,6 proc., a Santander Bank Polska 8,7 proc. Największymi optymistami byli eksperci banku Citi Handlowy, którzy prognozowali odczyt na poziomie 8,1 proc. rok do roku „głównie przez tańsze paliwa i energię elektryczną”.

Nowe dane GUS wywołały już pierwsze komentarze. „Łubu dubu, łubu dubu, spadła polska inflacja do jednocyfrowego klubu… z hukiem. Flash inflacyjny na wrzesień uplasował się na poziomie 8,2 proc. (-0,4 proc.). Mamy więc potężny spadek z 10,1 proc. miesiąc wcześniej” – piszą analitycy mBanku.

Jednocyfrowość to efekt (tu mamy dane): spadku cen żywności (-0,4 proc. m/m), spadku cen energii (-0,8 proc. m/m), spadku cen paliw (-3,1 proc. m/m) oraz (fanfary) prawdopodobnego obniżenia się CEN BAZOWYCH o 0,1 proc. m/m (przy spadku wskaźnika rocznego inflacji bazowej w okolice 8,5 proc.). Uwaga jednak, silny spadek inflacji bazowej to najprawdopodobniej efekt darmowych leków, który był bardzo trudny do analitycznego wychwycenia. Bez tego inflacja bazowa nadal byłaby w ujęciu miesięcznym dodatnia.

Polski Instytut Ekonomiczny w swoim komentarzu podkreśla, że inflację obniża obecnie spadek tempa wzrostu cen żywności i energii. „Wzrost cen ropy naftowej oraz zbóż na rynkach żywnościowych zakończą te trendy. Na początku roku CPI powiększy odmrożenie cen energii oraz wzrost stawki VAT na żywność” – piszą analitycy PIE.

Analizy Pekao zwracają uwagę na dane miesięczne, bo spadek inflacji względem sierpnia (0,4 proc.) jest „najwyższym miesięcznym spadkiem cen od…stycznia”.

Eksperci PKO Research w danych widzą „szeroki zakres procesów dezinflacjach (żywność, energia, zmiany regulacyjne, hamowanie inflacji bazowej)”.

Inflacja jest obecnie najniższa od końca 2021, a wojenny szok cenowy powoli przemija. Jednocyfrowa jest też wg naszego szacunku inflacja bazowa (8,6 proc.) – piszą.

ING Economics dostrzega w szybkim tempie spadku inflacji widzą pewne zagrożenia. „Obawiamy się, że nadmierny optymizm dezinflacyjny NBP rynek może oprotestować słabszym złotym, bo proces dezinflacji w Polsce wygląda nietrwale na tle innych krajów” – czytamy w komentarzu banku.

Konfederacja Lewiatan podkreśla, że dla odczytu kluczowe znaczenie miało to, co dzieje się na stacjach. „Paliwa w ciągu roku spadły o 7 proc., a w miesiąc o 3,1 proc. Fikcyjna walka z inflacją trwa. Ważne, żeby przed wyborami podnieść nastroje” – czytamy w komentarzu.

Spadek inflacji jest wyraźny. W sierpniu wynosiła ona bowiem 10,1 proc. Z pełnych danych opublikowanych w połowie miesiąca wiemy, że w sierpniu poszczególne kategorie towarów i usług rosły w bardzo różnym tempie. I tak na przykład „energia cieplna” odnotowała rekordowy wzrost dla całej tabeli – wynosił 36,1 proc. Energia elektryczna również podrożała w sposób znaczący – o 22,3 proc. Żywność i napoje podrożały natomiast o 12,7 proc.

O tym jak wygląda struktura podwyżek za wrzesień, a w szczególności, jakie dla wyniku znaczenie miały ceny paliwa, dowiemy się za dwa tygodnie – w piątek przed wyborczą niedzielą. O znaczeniu paliw dla wrześniowej inflacji piszą eksperci w raportach opublikowanych przed komunikatem GUS. „Duży wpływ na wynik będą miały paliwa. Skala ich spadku do miesiąca narastała w trakcie miesiąca” – czytamy w analizie banku Santander.