Inflacja we wrześniu 2023 roku wyniosła 8,2 proc. rok do roku – informuje Główny Urząd Statystyczny. Potwierdził tym samym tzw. szybki odczyt opublikowany 29 września. Pełne dane dotyczące inflacji pozwalają jednak precyzyjnie sprawdzić, które kategorie produktów i usług staniały najbardziej, a które wciąż drożeją.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych we wrześniu 2023 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 8,2 proc. (przy wzroście cen usług – o 9,7 proc. i towarów – o 7,6 proc.). W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny towarów i usług obniżyły się o 0,4 proc. (przy spadku cen towarów – o 0,5 proc. i usług – o 0,2 proc.) – podał GUS.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Z szybkiego odczytu, opublikowanego 29 września, dowiedzieliśmy się m.in., że paliwa do prywatnych środków transportu” odnotowały spadek o 7 proc., żywność i energia są podrożały z kolei o 10,3 i 9,9 proc. Jak prezentują się szczegóły zaprezentowane w piątek?

Pełne dane wskazują, że wśród towarów żywność i napoje bezalkoholowe wciąż wyraźnie drożeją – wzrost cen wynosi tu 10,4 proc. Spośród produktów tego typu najwyraźniej zdrożały warzywa – o 15,6 proc. soki owocowe i warzywne – o 15,4 proc. oraz kakao i czekolada – o 15,2 proc. Pieczywo podrożało o 10 proc., mięso o 7,6 (w tym wieprzowe zdrożało o 9,6, drobiowe staniało o 7 proc.).

10,1 proc. odnotowano w kategorii „mleko, sery, jaja”. Tu największy wzrost odnotowały jaja – 17,4 proc. oraz produkty z kategorii jogurt, śmietana, napoje i desery mleczne – 11,3. Wyraźnie staniały też oleje i tłuszcze (ok. 10 proc.), które przez wiele odczytów były jednymi z najbardziej drożejących produktów.

Bardzo istotne dane dotyczą użytkowania mieszkania lub domu i nośników energii. Ta kategoria jako całość wzrosła o 9,5 proc. Energia elektryczna podrożała o 19,5 proc., gaz o 14,8 proc., a energia cieplna o 130,7 proc. Spory spadek dotyczy kategorii opał – ok. 24 proc.

Równie istotna jest kategoria transport. Odnotowała spadek o 2,8 proc. Paliwa do prywatnych środków transportu odnotowały spadek wyraźniejszy – 7 proc. Przy czym benzyna staniała o 1 proc., a olej napędowy o 16,2 proc. Gaz do pojazdów również staniał – o ponad 11 proc.

Z danych opublikowanych przez GUS wynika też, że inflacja wciąż jest dokuczliwa w bardzo wąskich, wybranych kategoriach. I tak o 15,6 proc. zdrożały środki czyszczące i konserwujące oraz, o 14,7 proc. usługi związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego.

Usługi szpitalne i sanatoryjne podrożały o 16,9 proc., a stomatologiczne o 13,1 proc., opieka społeczna jest droższa o 14,2 proc. Turystyka zorganizowana zdrożała o 11,9 proc., z czego krajowa o 13,5 a zagraniczna o 10,8 proc. O 12 proc. zdrożały restauracje i hotele, o 11,3 proc. usługi fryzjerskie,

Analitycy mBanku w swoim komentarzu do danych GUS podkreślają, że nie były one zaskoczeniem, bo potwierdziły pierwotny odczyt. Wskazali przy tym na dwa istotne czynniki, które wpłynęły na spadek współczynnika. „Energia elektryczna -2,3 proc. miesiąc do miesiąca (zwiększenie limitu zużycia po niższych cenach dla GD), wyroby farmaceutyczne -5,3 proc. m/m (darmowe leki dla osób do 18 i po 65 roku życia)

Analizy Pekao w danych dostrzegli więcej interesujących zmian.

Największa niespodzianka przyszła z kierunku inflacji bazowej, która biorąc pod wagę dzisiejsze dane obniżyła się we wrześniu do 8,4 proc. rok do roku, a wobec ubiegłego miesiąca ceny bazowe spadły o 0,1 proc., pierwszy raz od ponad trzech lat – czytamy w komentarzu banku.

Zdaniem ekspertów banku wpływ na ten niższy odczyt miały czynniki regulowane oraz jednorazowe. „GUS oszacował wpływ wprowadzonych darmowych leków dla seniorów 65+ oraz dzieci na spadek cen wyrobów farmaceutycznych o 5,3 proc.. Ciepły wrzesień trochę wyhamował sezonowe wzrosty cen nowych kolekcji jesiennych w kategorii „odzież i obuwie” (+2,5 proc.). Silnie spadły też okazjonalnie ceny opłat radiowo-telewizyjnych (-7,9 proc.)” – czytamy w analizie.

ING Economics Poland podkreśla, że za wrześniowy wynik odpowiadają głównie żywność, paliwo, energia, również dużo niższa inflacja bazowa.