Brytyjski premier Rishi Sunak uzyskał w środę za pośrednictwem izby niższej parlamentu plany swojego rządu dotyczące wysyłania osób ubiegających się o azyl w Wielkiej Brytanii do Rwandy w celu rozważenia możliwości pozostania tam.

Sunak stanął w obliczu potencjalnego buntu zarówno ze strony umiarkowanej, jak i prawicy swojej Partii Konserwatywnej podczas głosowania w parlamencie nad polityką, którą on i partia podkreślali w ostatnich miesiącach pod naciskiem prawicy.

Ustawodawcy głosowali 320 do 276 za projektem ustawy mającym na celu przezwyciężenie blokady Sądu Najwyższego Wielkiej Brytanii w sprawie planu dla Rwandy. Jednak kontrowersyjna polityka imigracyjna, na której Sunak oparł swoją władzę, wciąż napotyka przeszkody polityczne i prawne.

Co mówiono w debatach parlamentarnych?

Lider opozycji Keir Starmer podszedł do tej kwestii z innej perspektywy w pytaniach premiera w Izbie Gmin, a w swoim pierwszym z serii pytań do Sunaka zwrócił uwagę na niedawne przyznanie się rządu, że stracił z oczu około 85% z pierwotnie 5000 osób przeznaczonych do wydalenia do Rwandy.

Zapytał, czy rządowi udało się je zlokalizować, po czym zaczął argumentować, że polityka ta okazała się kosztowna i nieskuteczna.

„To nie jest plan, to farsa. Tylko ten rząd mógłby zmarnować setki milionów funtów na politykę przeprowadzek, która nikogo nie usuwa” – powiedział Starmer w izbie niższej parlamentu, zanim wymienił w planie inne problemy z przeszłości.

– Nie ma pojęcia, gdzie oni są, prawda? Starmer zażartował w izbie, po tym jak nie otrzymał odpowiedzi na swoje pierwotne pytanie dotyczące zaginionych osób. „Mogę powiedzieć wam o jednym miejscu, gdzie ich nie ma, a jest to Rwanda. Ponieważ jedynymi osobami, które wysyła do Rwandy, są ministrowie rządu”.

We wtorek rząd odrzucił wniosek parlamentu złożony przez bardziej twardogłowych konserwatystów, aby zaostrzyć ustawę, ale prawie jedna piąta parlamentarzystów partii – więcej niż oczekiwano – poparła tę propozycję.

Dwóch członków partii, Lee Anderson i Brendan Clarke Smith, w proteście złożyło rezygnację, pisząc w podpisanym przez siebie piśmie z rezygnacją: „Premier, obiecałeś zrobić wszystko, co konieczne, aby zatrzymać łodzie”.

Rząd potrzebował głosów opozycji, aby zapewnić sobie zdecydowaną większość za odrzuceniem zmian.

Jaka jest polityka Rwandy?

Starania Wielkiej Brytanii o relokację wszystkich osób, które nielegalnie wkraczają do kraju, do Rwandy, gdzie mogłyby zamiast tego ubiegać się o azyl bez perspektywy pobytu w Wielkiej Brytanii, rozpoczęły się pierwotnie w 2021 r., kiedy Sunak był jeszcze ministrem finansów byłego premiera Borisa Johnsona.

Wdrożenie planu okazało się wyzwaniem dla kolejnych rządów konserwatystów, zarówno pod względem politycznym, jak i prawnym.

Pomysł pojawił się wkrótce po zakończeniu brexitu – po ogłoszeniu opinii publicznej jako sposobu na ograniczenie migracji – gdy poziom migracji legalnej i nielegalnej gwałtownie wzrósł pomimo opuszczenia UE przez Wielką Brytanię.

Do decyzji doszło także w wyniku nacisków ze strony skrajnej prawicy, zwłaszcza byłego przywódcy UKIP Nigela Farage’a, w związku z kwestią migrantów przepływających małymi łódkami przez kanał La Manche, często z Francji.

Plan, nad którym głosowano w środę, ma na celu ograniczenie zakresu, w jakim ludzie musieliby kwestionować proces przed sądem.

Rząd stwierdził jednak, że przestrzega tutaj cienkiej granicy, ponieważ Rwanda oświadczyła, że ​​podpisze jedynie porozumienie, które uznano za nie naruszające międzynarodowego prawa humanitarnego.

Twardogłowi chcą jaśniejszego języka, który wykluczy możliwość zakwestionowania przed europejskimi sądami, w szczególności kolejnej obietnicy wynikającej z debaty na temat Brexitu, której okazuje się trudna do dotrzymania.

Dlaczego ta kwestia jest ważna dla Sunaka

Sprawując władzę od 2010 roku, a Sunak był piątym premierem w tym okresie (i trzeciej w tej kadencji), konserwatyści mają w sondażach znaczną przewagę nad opozycyjną Partią Pracy.

Wybory muszą odbyć się do stycznia przyszłego roku, a prawdopodobnie nastąpią nieco wcześniej.

Niedawna platforma składająca się z pięciu kluczowych zobowiązań partii obejmowała trzy związane ze stabilizacją gospodarki i łagodzeniem problemów, takich jak inflacja, jedno dotyczące skrócenia list oczekujących do szpitali w znacjonalizowanej służbie zdrowia i wreszcie obietnica „zatrzymania łodzi”.

Polityka ta może być skierowana zarówno do niezadowolonych wyborców, jak i do bardziej prawicowych członków Partii Konserwatywnej. Silna, realna siła polityczna na prawicy torysów obecnie nie istnieje w Wielkiej Brytanii, ale frontman Brexitu Nigel Farage – obecnie zarabiający głównie na mediach – stworzył odpowiednią platformę do natychmiastowej mobilizacji w grupie Reform UK. Niektóre sondaże szacowały ostatnio, że gdyby wystartowała w wyborach powszechnych, mogłaby zdobyć aż 10% głosów.

Europa również uważnie obserwuje podobne propozycje?

Środowe głosowanie może wzbudzić zainteresowanie kilku polityków w całej Europie.

UE pracuje obecnie nad własnymi reformami migracyjnymi, a kilka państw członkowskich rozważało ostatnio plany, które przynajmniej przypominają te, z realizacją których rząd Wielkiej Brytanii stara się urzeczywistnić.

Niemiecka opozycyjna CDU/CSU proponuje, aby Berlin współpracował także z rządem w Kigali.

msh/rt (AFP, AP, Reuters)