SINGAPUR, 15 stycznia (Reuters) – Izraelska firma Cognyte Software Ltd (CGNT.O) wygrała przetarg na sprzedaż przechwytującego oprogramowania szpiegującego firmie telekomunikacyjnej wspieranej przez państwo Mjanmy na miesiąc przed wojskowym zamachem stanu w kraju azjatyckim w lutym 2021 r., zgodnie z dokumentami przejrzanymi przez Reuters.

Umowa została zawarta, mimo że Izrael twierdził, że wstrzymał transfery technologii obronnych do Mjanmy po orzeczeniu izraelskiego Sądu Najwyższego z 2017 r., zgodnie ze skargą prawną złożoną niedawno u prokuratora generalnego Izraela i ujawnioną w niedzielę.

Podczas gdy orzeczenie zostało poddane rzadkiemu nakazowi kneblowania na prośbę państwa, a media nie mogą cytować werdyktu, rząd Izraela wielokrotnie publicznie oświadczał, że eksport broni do Mjanmy jest zakazany.

Skarga, prowadzona przez znanego izraelskiego prawnika zajmującego się prawami człowieka, Eitaya Macka, który zainicjował kampanię na rzecz orzeczenia Sądu Najwyższego, wzywa do wszczęcia śledztwa w sprawie umowy. Oskarża Cognyte’a i anonimowych urzędników ministerstwa obrony i spraw zagranicznych, którzy nadzorują takie transakcje, o „pomoc i podżeganie do zbrodni przeciwko ludzkości w Myanmarze”.

Skarga została złożona w imieniu ponad 60 Izraelczyków, w tym byłego przewodniczącego Izby Reprezentantów, a także wybitnych aktywistów, naukowców i pisarzy.

Dokumenty dotyczące umowy, przekazane Reutersowi i Mack przez grupę aktywistów Justice for Myanmar, to list ze stycznia 2021 r. wraz z załącznikami od Myanmar Posts and Telecommunications (MPT) do lokalnych organów regulacyjnych, które wymieniają Cognyte jako zwycięskiego dostawcę technologii przechwytywania i odnotowują zakup zarządzenie zostało wydane „do 30.12.2020”.

Spyware przechwytujące może dać władzom uprawnienia do podsłuchiwania rozmów, przeglądania wiadomości tekstowych i ruchu internetowego, w tym e-maili, oraz śledzenia lokalizacji użytkowników bez pomocy firm telekomunikacyjnych i internetowych.

Przedstawiciele Cognyte, rządu wojskowego Mjanmy i MPT nie odpowiedzieli na liczne prośby Reutera o komentarz. Japońskie KDDI Corp (9433.T) i Sumitomo Corp (8053.T), które mają udziały w MPT, odmówiły komentarza, twierdząc, że nie są wtajemniczene w szczegóły dotyczące przechwytywania komunikacji.

Prokurator generalny Izraela nie odpowiedział na prośby o komentarz w sprawie skargi. Ministerstwo spraw zagranicznych nie odpowiedziało na prośby o komentarz w sprawie umowy, a ministerstwo obrony odmówiło komentarza.

Dwie osoby, które znały plany przechwycenia Birmy, powiedziały Reuterowi, że system Cognyte został przetestowany przez MPT. Odmówili identyfikacji w obawie przed zemstą ze strony birmańskiej junty.

MPT używa spyware przechwytującego, źródło z bezpośrednią wiedzą na ten temat i trzy osoby poinformowane o problemie powiedziały Reuterowi, chociaż nie zidentyfikowały dostawcy. Reuters nie był w stanie ustalić, czy sprzedaż technologii przechwytywania Cognyte firmie MPT została sfinalizowana.

Jeszcze przed zamachem stanu w Izraelu narastał niepokój opinii publicznej związany z eksportem broni do Mjanmy po brutalnej rozprawie wojska z ludnością Rohingya w 2017 r., kiedy u władzy był rząd Aung San Suu Kyi. Represje skłoniły Macka do złożenia petycji, w której zwrócił się do Sądu Najwyższego o zakazanie eksportu broni do Mjanmy.

Według Organizacji Narodów Zjednoczonych od czasu puczu junta zabiła tysiące ludzi, w tym wielu przeciwników politycznych.

COGNYTE POD OGIEŃ

Wiele rządów na całym świecie pozwala organom ścigania wykorzystywać tak zwane „legalne przechwytywanie” do łapania przestępców, ale technologia ta nie jest zwykle stosowana bez jakiegokolwiek procesu prawnego, twierdzą eksperci ds. bezpieczeństwa cybernetycznego.

Według dyrektorów branży i działaczy, z którymi wcześniej rozmawiał Reuters, junta Mjanmy używa inwazyjnego oprogramowania szpiegującego dla telekomunikacji bez prawnych zabezpieczeń w celu ochrony praw człowieka.

Mack powiedział, że udział Cognyte w przetargu jest sprzeczny z oświadczeniami izraelskich urzędników po orzeczeniu Sądu Najwyższego, że do Myanmaru nie dokonano żadnego eksportu zabezpieczeń.

Podczas gdy przechwytujące oprogramowanie szpiegowskie jest zwykle opisywane jako technologia „podwójnego zastosowania” do celów cywilnych i obronnych, izraelskie prawo stanowi, że technologia „podwójnego zastosowania” jest klasyfikowana jako sprzęt obronny.

Prawo izraelskie wymaga również, aby firmy eksportujące produkty związane z obronnością starały się o licencje na eksport i marketing podczas zawierania transakcji. W skardze prawnej stwierdzono, że wszyscy urzędnicy, którzy udzielili licencji Cognyte na umowy z Myanmarem, powinni zostać zbadani. Reuters nie był w stanie ustalić, czy Cognyte uzyskało takie licencje.

Mniej więcej w czasie zawarcia umowy z 2020 r. sytuacja polityczna w Mjanmie była napięta, a wojsko kwestionowało wyniki wyborów wygranych przez Suu Kyi.

Norweski Telenor (TEL.OL), wcześniej jedna z największych firm telekomunikacyjnych w Mjanmie, przed wycofaniem się z kraju w zeszłym roku, również powiedział w briefingu i oświadczeniu z 3 grudnia 2020 r., że jest zaniepokojony planami władz Mjanmy dotyczącymi zgodnego z prawem przechwycenia ze względu na niewystarczające zabezpieczenia prawne.

Notowana na Nasdaq firma Cognyte została wydzielona w lutym 2021 r. z Verint Systems Inc (VRNT.O), pionierskiego giganta w izraelskiej branży cyberbezpieczeństwa.

Cognyte, którego roczny przychód wyniósł 474 miliony dolarów w ostatnim roku finansowym, również zostało zablokowane na Facebooku w 2021 roku. Właściciel Facebooka Meta Platforms Inc (META.O) powiedział w raporcie Cognyte „umożliwia zarządzanie fałszywymi kontami na platformach społecznościowych”.

Meta powiedział, że jego dochodzenie zidentyfikowało klientów Cognyte w wielu krajach, takich jak Kenia, Meksyk i Indonezja, a ich celem byli dziennikarze i politycy. Nie identyfikował klientów ani celów.

Meta nie odpowiedziała na prośbę o dalszy komentarz.

Norweski państwowy fundusz majątkowy w zeszłym miesiącu usunął Cognyte ze swojego portfela, twierdząc, że państwa, o których mówi się, że są klientami jego produktów i usług nadzoru, „zostały oskarżone o niezwykle poważne naruszenia praw człowieka”. Fundusz nie wymienił żadnych stanów.

Firma Cognyte nie odpowiedziała publicznie na roszczenia Meta ani norweskiego państwowego funduszu majątkowego.

Reportaż Fanny Potkin w Singapurze i Poppy McPherson w Bangkoku; Dodatkowe raporty Kiyoshi Takenaki w Tokio i Dana Williamsa w Tel Awiwie; Montaż przez Edwinę Gibbs

Nasze standardy: Zasady zaufania Thomson Reuters.