Izraelscy prawodawcy zatwierdzili w poniedziałek kluczową część wprowadzającego podziały planu premiera Benjamina Netanjahu, mającego na celu przekształcenie krajowego systemu sądowniczego.

Plany podzieliły naród od czasu ich ujawnienia w styczniu, wywołując jeden z największych ruchów protestacyjnych w historii Izraela.

Nieudana próba kompromisu

Za przyjęciem tekstu głosowało wszystkich 64 posłów rządzącej prawicowej koalicji premiera Benjamina Netanjahu, a parlamentarzyści opozycji zbojkotowali głosowanie.

Głosowanie, które jest drugim z trzech potrzebnych do przeglądu, odbyło się po gorącej sesji, podczas której posłowie opozycji skandowali „wstyd” i wybiegli z sali.

Ustawodawcy debatowali nad dzielącą ustawą przez całą noc do poniedziałku, a prezydent Izraela Izaak Herzog szukał kompromisu i spotkał się z Netanjahu w szpitalu.

Pomimo starań Herzoga o mediację, przywódca izraelskiej opozycji Yair Lapid powiedział, że próby osiągnięcia porozumienia nie powiodły się.
„Z tym rządem niemożliwe jest osiągnięcie porozumienia, które zachowałoby izraelską demokrację” – miał powiedzieć Lapid przed głosowaniem.

Izraelski skrajnie prawicowy minister bezpieczeństwa narodowego Itamar Ben-Gvir potępił podejmowane w ostatniej chwili próby kompromisu.

Minister powiedział, że żałuje, że „część koalicji negocjuje i szuka kompromisu podważającego prawo”.

Ustawa ogranicza zdolność Sądu Najwyższego do odrzucania decyzji rządu, które sędziowie uznają za „nieuzasadnione”.

Jaka była reakcja?

Amerykański rząd nazwał w oświadczeniu wynik głosowania parlamentarnego „niefortunnym”.

„Jako przyjaciel Izraela przez całe życie, prezydent (Joe) Biden publicznie i prywatnie wyrażał swoje poglądy, że aby poważne zmiany w demokracji były trwałe, muszą mieć jak najszerszy konsensus” – powiedziała Karine Jean-Pierre, rzeczniczka prasowa Białego Domu.

Powiedziała, że ​​to „niefortunne”, że głosowanie odbyło się „najmniejszą możliwą większością”.

Jean-Pierre powiedział, że Stany Zjednoczone „nadal będą wspierać wysiłki prezydenta Herzoga i innych izraelskich przywódców, którzy dążą do zbudowania szerszego konsensusu poprzez dialog polityczny”.

Tymczasem niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych stwierdziło, że Berlin „z wielkim niepokojem przygląda się pogłębiającym się napięciom w społeczeństwie izraelskim”.

Po głosowaniu premier Izraela Benjamin Netanjahu nazwał reformę „niezbędnym posunięciem dla demokracji”. Zapewnił, że Sąd Najwyższy pozostanie niezależny.

Netanjahu powiedział, że ma nadzieję, że jego koalicja osiągnie porozumienie z opozycją w sprawie planu reformy sądownictwa do końca listopada.

Protestujący blokują drogi

Tysiące protestujących zebrało się w pobliżu parlamentu w godzinach poprzedzających głosowanie, a niektórzy z nich obozowali tam jako wyraz sprzeciwu wobec propozycji.

Niektórzy uderzali w bębny i dęli w rogi, blokując drogę prowadzącą do Knesetu, podczas gdy policja użyła armatek wodnych, by odepchnąć demonstrantów. Policja poinformowała, że ​​19 osób zostało aresztowanych podczas protestów, gdy prawodawcy rozpoczęli proces głosowania.

Zwolennicy zmian – zasadniczej części szerszej restrukturyzacji sądownictwa – twierdzą, że są one potrzebne do ograniczenia uprawnień Sądu Najwyższego.

Krytycy twierdzą, że reforma prawa, prowadzona przez rządzącą koalicję, w której skład wchodzą religijne ekstremistyczne i ultranacjonalistyczne partie, podważy demokratyczne wartości Izraela.

Mówią, że plan zniszczy izraelski system kontroli i równowagi i może otworzyć drzwi autorytarnym rządom.

Zaledwie kilka godzin wcześniej izraelski premier został zwolniony ze szpitala w poniedziałek po pilnej procedurze kardiologicznej przed sesją parlamentarną.

Centrum medyczne Sheba niedaleko Tel Awiwu przyjęło Netanjahu późno w sobotę po tym, jak lekarze stwierdzili, że monitor wykrył nieregularny rytm serca. Medycy powiedzieli następnego dnia, że ​​operacja wszczepienia rozrusznika przebiegła pomyślnie.

rc/fb (AFP, AP, dpa, Reuters)