Dekadę temu, Prezydent Władimir Putin zajął Krym z Ukrainy, co było odważnym zajęciem ziemi, które przygotowało grunt pod inwazję Rosji na sąsiada w 2022 r.

Szybkie i bezkrwawe zajęcie półwysep w kształcie rombusiedziba rosyjskiej floty czarnomorskiej i popularne miejsce wypoczynku, wywołało falę patriotyzmu i spowodowało gwałtowny wzrost popularności Putina.

„Krym jest nasz!” wkrótce stało się popularnym hasłem w Rosji, a Putin wyraził swój patriotyzm, pojawiając się w poniedziałkowy wieczór na Placu Czerwonym z okazji 10. rocznicy aneksji, nazywając to „wielkim wydarzeniem w historii naszego państwa”.

Teraz Putin został namaszczony na kolejną sześcioletnią kadencję jako prezydent, jest zdeterminowany przedłużyć ją zyski na Ukrainie w obliczu sukcesów Rosji na polu bitwy i malejącego wsparcia Zachodu dla Kijowa.

Putin niejasno określił, jakiej części Ukrainy chce, w miarę jak walki trwają już trzeci rok, kosztem wielu ofiar śmiertelnych po obu stronach, ale niektórzy z jego najwyższych poruczników nadal mówią o zajęciu Kijowa i odcięciu Ukrainie dostępu do Morza Czarnego.

Największy konflikt w Europie od czasów II wojny światowej spowodował gwałtowny wzrost napięcia między Moskwą a Zachodem do poziomu rzadko spotykanego nawet w najzimniejszych momentach zimnej wojny.

Kiedy w 2014 r. zajął Krym, Putin oświadczył, że przekonał zachodnich przywódców do ustąpienia, przypominając im o możliwościach nuklearnych Moskwy. Jest to ostrzeżenie, które często wygłaszał, zwłaszcza po rozpoczęciu inwazji na pełną skalę; w zeszłomiesięcznym orędziu o stanie narodu, kiedy on zdeklarowany Zachód ryzykuje wojnę nuklearną, jeśli pogłębi swoje zaangażowanie na Ukrainie; i ponownie w środę, kiedy powiedział, że użyje tego arsenału, jeśli suwerenność Rosji będzie zagrożona.

Analityk Tatiana Stanovaya twierdzi, że Putin czuje się pewniej niż kiedykolwiek w obliczu „rosnącej wiary Kremla w militarną przewagę Rosji w wojnie z Ukrainą oraz poczucia słabości i fragmentacji Zachodu”.

Starszy pracownik Carnegie Russia Eurasia Center zauważył, że przemówienie Putina w zeszłym miesiącu „wywołało niezwykle mrożące krew w żyłach wrażenie nierozwikłanej spirali eskalacji”.

71-letni przywódca Kremla określił wojnę na Ukrainie jako… walka na śmierć i życie przeciwko Zachodowi, a Moskwa jest gotowa za wszelką cenę chronić swoje zdobycze. Jego obsesja na punkcie Ukrainy była wyraźna w wywiad z amerykańskim konserwatywnym komentatorem Tuckerem Carlsonem, a Putin wygłosił długi wykład, który miał udowodnić jego twierdzenie, że większość terytorium tego państwa historycznie należała do Rosji.

Wysunął ten argument 10 lat temu, kiedy stwierdził, że Moskwa musi chronić rosyjskojęzycznych mieszkańców Krymu i odzyskać jego terytorium.

Kiedy w 2014 roku przyjazny Kremlowi prezydent Ukrainy został obalony w wyniku masowych protestów, które Moskwa nazwała zamachem stanu zainicjowanym przez USA, Putin w odpowiedzi wysłał wojska, aby najechały Krym i zarządził plebiscyt w sprawie przyłączenia się do Rosji, co Zachód odrzucił jako nielegalne.

Rosja zatem zaanektowany Krym 18 marca 2014 r., chociaż posunięcie to zostało uznane na arenie międzynarodowej jedynie przez takie kraje, jak Korea Północna i Sudan.

Kilka tygodni później wspierani przez Moskwę separatyści rozpoczęli powstanie we wschodniej Ukrainie, walcząc z siłami Kijowa. Kreml zaprzeczył wspieraniu buntu żołnierzami i bronią pomimo licznych dowodów, które temu zaprzeczają, w tym stwierdzenia holenderskiego sądu, że dostarczany przez Rosję system obrony powietrznej zestrzelił samolot Samolot pasażerski Malaysia Airlines nad wschodnią Ukrainą w lipcu 2014 r., w wyniku czego zginęło 298 osób na pokładzie.

Rosyjscy twardogłowi krytykowali później Putina za to, że w tym roku nie udało mu się zdobyć całej Ukrainy, argumentując, że było to łatwo możliwe w czasie, gdy rząd w Kijowie był w rozsypce, a jego wojsko w rozsypce.

Zamiast tego Putin poparł separatystów i opowiedział się za porozumieniem pokojowym dla wschodniej Ukrainy, które, jak miał nadzieję, pozwoli Moskwie przejąć kontrolę nad sąsiadem. Rok 2015 Porozumienie Mińskie wynegocjowane przez Francję i Niemcy, po bolesnych porażkach sił ukraińskich, zmusiło Kijów do zaoferowania separatystycznym regionom szerokiej autonomii, w tym pozwolenia na utworzenie własnej policji.

Gdyby zostało w pełni wdrożone, porozumienie umożliwiłoby Moskwie wykorzystanie obszarów separatystycznych do dyktowania polityki Kijowa i uniemożliwienia mu kiedykolwiek przystąpienia do NATO. Wielu Ukraińców uznało to porozumienie za zdradę swoich interesów narodowych.

Rosja postrzegała wybór nowicjusza politycznego Wołodymyra Zełenskiego na prezydenta w 2019 r. jako szansę na ożywienie anemicznego porozumienia w Mińsku. Jednak Zełenski nie poddawał się, pozostawiając porozumienie w martwym punkcie, a Putin był coraz bardziej zirytowany.

Kiedy 24 lutego 2022 r. Putin ogłosił swoją „specjalną operację wojskową” na Ukrainie, miał nadzieję, że kraj upadnie równie szybko i łatwo jak Krym. Jednak próba zajęcia Kijowa upadła w obliczu silnego oporu Ukrainy, co zmusiło wojska rosyjskie do wycofania się z obrzeży stolicy.

Abbas Galjamow, analityk polityczny i były autor przemówień na Kremlu przed opuszczeniem Rosji, zauważył, że szybka i bezkrwawa aneksja półwyspu „okrutnie żartowała” Putinowi, który uważał, że inwazja w 2022 r. „będzie czymś w rodzaju krymskiej historii, tyle że z punktu widzenia znacznie większą skalę.”

Kolejne porażki nastąpiły jesienią 2022 r., kiedy wojska rosyjskie wycofały się z dużej części wschodniej i południowej Ukrainy w ramach szybkiej kontrofensywy Kijowa.

Losy odmieniły się w zeszłym roku, kiedy kolejnej ukraińskiej kontrofensywie nie udało się przeciąć rosyjskiego korytarza lądowego na Krym. Siły Kijowa poniosły ciężkie straty, podejmując nieudane próby przebicia się przez wielowarstwową rosyjską obronę.

Ponieważ poparcie Zachodu dla Ukrainy zmalało w wyniku konfliktów politycznych w USA, a w Kijowie zabrakło broni i amunicji, wojska rosyjskie nasiliły nacisk na ponad 1000-kilometrową (620 mil) linię frontu, opierając się na setkach tysięcy ochotniczych żołnierzy i nowo dostarczona broń, która zastąpiła wczesne straty.

Po zajęciu w zeszłym miesiącu kluczowej wschodniej twierdzy Awdijiwki, Rosja wkroczyła głębiej w obwód doniecki, podczas gdy Zełenski błaga Zachód o więcej broni.

W zeszłym tygodniu składając zeznania przed Senatem USA, dyrektor CIA William Burns podkreślił pilność amerykańskiej pomocy wojskowej, mówiąc: „W naszej ocenie przy dodatkowej pomocy Ukraina może utrzymać się na linii frontu do 2024 r. i do początków 2025 r.”.

Bez tego, powiedział, „Ukraina prawdopodobnie straci pozycję – i prawdopodobnie znaczną – w 2024 r.” – dodał: „zobaczycie więcej Awdijiwek”.

Analitycy twierdzą, że słabnące poparcie Zachodu stawia Ukrainę w coraz bardziej niepewnej sytuacji.

„Rosja nabiera tempa w swoim ataku na Ukrainę w obliczu zablokowanej pomocy Zachodu, co sprawia, że ​​nadchodzące miesiące będą krytyczne dla kierunku konfliktu” – stwierdził w analizie Ben Barry, starszy pracownik naukowy w Międzynarodowym Instytucie Studiów Strategicznych w Londynie. „W najgorszym przypadku części linii frontu w Kijowie mogą być zagrożone zawaleniem”.

Putin odmówił, gdy zapytano go, jak głęboko chciałby wbić się w Ukrainę, ale w poniedziałek po zwycięstwie w wysoce zorganizowanym głosowaniu oświadczył, że Rosja będzie próbowała stworzyć „strefa sanitarna” przesunąć linię frontu na tyle, aby chronić terytorium Rosji przed bronią dalekiego zasięgu znajdującą się w arsenale Ukrainy. Niektórzy członkowie jego świty są mniej powściągliwi i przedstawiają plany zagarnięcia nowych ziem.

Dmitrij Miedwiediew, zastępca szefa Rady Bezpieczeństwa Rosji, który regularnie starał się zjednać sobie przychylność Putina jastrzębimi wypowiedziami, wspomniał o Kijowie i czarnomorskim porcie Odessa.

„Ukraina to Rosja” – oświadczył niedawno dosadnie, wykluczając jakiekolwiek rozmowy z rządem Zełenskiego i proponując „formułę pokojową”, która zakładałaby kapitulację Kijowa i aneksję całego kraju przez Moskwę.

Rosyjscy analitycy ds. obronności są podzieleni co do zdolności Moskwy do realizacji tak ambitnych celów.

Siergiej Poletajew, moskiewski ekspert wojskowy, powiedział, że rosyjska armia wybrała strategię wyczerpania zasobów Ukrainy poprzez ataki na linii frontu w nadziei na osiągnięcie punktu, w którym załamie się obrona Kijowa.

„Liczą się szkody zadane wrogowi, które powodują, że wróg szybciej słabnie” – powiedział.

Inni twierdzą, że ataki Rosji mające na celu wyczerpanie ukraińskiej armii są kosztowne także dla Moskwy.

Siły rosyjskie i ukraińskie znajdują się w impasie, który daje Moskwie niewielkie szanse na przełom, powiedział Rusłan Puchow, szef think tanku Centrum Analiz Strategii i Technologii.

„Obrona ukraińska jest dość silna i nie pozwala wojskom rosyjskim osiągnąć niczego ważniejszego niż zyski taktyczne” – stwierdził.

Taka pozycyjna wojna na wyniszczenie „może być prowadzona latami” – dodał Puchow, przy czym obie strony czekają, aż druga „stanie w obliczu wewnętrznych zmian skutkujących zmianą polityki”.

___

Śledź relację AP z walk na Ukrainie o godz