Tokio — Kiedy Akino Imanaka na początku tego miesiąca uczestniczyła w ukończeniu gimnazjum, cała społeczność przybyła, aby świętować. Nie chodziło tylko o to, że Imanaka była na szczycie swojej klasy — ona był klasa. Imanaka był jedynym studentem na wyspie Oteshima, maleńkim skrawku lądu na słynnym japońskim Morzu Wewnętrznym.

„Było trochę samotnie, ale naprawdę zabawnie” – powiedziała 15-latka przez telefon CBS News, wspominając swoje doświadczenia jako jedynej szkoły podstawowej, a następnie uczennicy gimnazjum na Oteshimie, około 10 mil na północ od głównej wyspy Sikoku w zachodniej Japonii.

Opiekę nad nastolatką przez ostatnich kilka lat sprawował zespół nie mniej niż pięciu instruktorów, z których każdy odpowiadał za dwa przedmioty. Wśród nich był 66-letni Kazumasa Ii, który uczył języka japońskiego i nauk społecznych. Próby stworzenia choćby pozorów normalnego życia klasowego skłoniły personel do podjęcia nietypowych obowiązków: poza planami lekcji i arkuszami oceniającymi, od czasu do czasu musieli występować jako koledzy z klasy.

„Wyrażaliśmy nasze opinie i przedstawialiśmy przeciwne poglądy”, aby ich znakomity uczeń mógł uczestniczyć w dyskusjach klasowych, powiedział Ii CBS News.

Podobnie jak większość obszarów wiejskich Japonii, Oteshima czeka niemal pewne zapomnienie. Kiedy Ii przeprowadził się na wyspę 30 lat temu ze swoją młodą rodziną, jego dzieci miały mnóstwo towarzyszy zabaw, nad którymi czuwała starszyzna wioski. W dzisiejszych czasach bezpańskie koty – które chciwie roją się w porcie trzy razy dziennie, gdy przypływa prom – znacznie przewyższają liczebnie kilkudziesięciu stałych mieszkańców, z których większość zarabia na życie łowiąc ośmiornice i dobijakowate.

Turyści przyjeżdżają każdej wiosny, by gapić się na obfite różowe i białe brzoskwiniowe kwiaty pokrywające Oteshimę, ale bez sklepów ani hoteli nawet nauczyciele w Oteshima Junior High zostali zmuszeni do koczowania w akademiku i wracania na kontynent w weekendy po zakupy spożywcze.

Większość wyspiarzy to seniorzy, a średni wiek małej populacji Oteshimy wkrótce jeszcze wzrośnie, ponieważ Imanaka wyjeżdża do szkoły średniej na kontynencie, gdzie będzie jedną ze 190 uczniów.

Ii przyznaje, że osoby z zewnątrz mogą rozsądnie kwestionować użyteczność pilnowania całej szkoły i jej personelu przez całą dobę dla jednego ucznia.

„Oczywiście, że to nieefektywne”, powiedział z Oteshima Junior High, który przygotowywał się do zamknięcia swoich drzwi, prawdopodobnie na dobre. Ale szkoły wiejskie, przekonywał, to znacznie więcej niż miejsca nauki.

„Szkoła zapewnia witalność społeczności” – powiedział, zauważając, że wyspiarze wiernie pojawiają się nie tylko na ukończeniu szkoły, ale także na zajęciach sportowych i innych wydarzeniach szkolnych.

„Kiedy społeczność traci swoją ostatnią szkołę”, powiedział, „to tak, jakby zgasło światło”.