O nieczyste praktyki podejrzewa skupujących owoce Ministerstwo Rolnictwa. – Mamy uzasadnione podejrzenie, że mogła nastąpić zmowa cenowa – informował wczoraj Rafał Romanowski, wiceszef resortu. Wskazał, że “podmioty z dużą częścią kapitału zagranicznego z godziny na godzinę obniżyły cenę skupu malin o 1 zł na kg”. To z inicjatywy ministerstwa, po konsultacjach z premierem Mateuszem Morawieckim, zdecydowano, że służby państwowe podejmą działania. 

Działania resortu są odpowiedzią na apele producentów malin. Wskazują oni, że tegoroczne ceny w skupach są kilkakrotnie niższe od tych z zeszłego roku. Oferowana stawka za kilogram tych owoców to zwykle 5-6 zł. Dla porównania, w 2022 r. skupy płaciły 20 zł za kg. W województwie lubelskim, jednym z największych w Polsce rejonów upraw malin, od połowy czerwca trwają protesty. Tamtejsi producenci zagrozili wstrzymaniem zbiorów. 

“Choć ich skup (malin) trwa dopiero od kilkunastu dni, już w tej chwili widać, że mamy do czynienia z niskimi cenami” – czytamy na stronie UOKiK. Urząd powołuje się na Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, według którego na początku lipca ceny skupu netto malin w zakładach przetwórczych i chłodniach wyniosły, w zależności od klasy owoców, od 5 do 6 zł za kg. “To znacznie mniej niż w porównywalnych okresach w latach ubiegłych” – wskazuje UOKiK.  

Kontrole ruszają dziś. Urząd prowadzi je wraz z Inspekcją Handlową. – Sprawdzamy, czy przy kształtowaniu cen tych owoców miękkich mogło dojść do niedozwolonego prawem porozumienia, a także czy nie dochodzi do nieuczciwego wykorzystania przewagi przez największych przetwórców – informuje Tomasz Chróstny, prezes UOKiK. 

Przedstawiciele Urzędu i Inspekcji Handlowej zweryfikują praktyki w 70 wybranych skupach. Wszystkie znajdują się na terenie województwa lubelskiego oraz mazowieckiego. Jak wyjaśniono, oba regiony są krajowymi liderami w produkcji malin. Inspektorów interesować będzie sposób funkcjonowania tych placówek i ustalania w nich cen skupu. 

Zbiorą też informacje dotyczące cen, za jakie skupowano maliny, zestawią transakcje z odbiorcami sprawdzą, czy warunki na jakich owoce są kupowane są uczciwe. – Zebrany materiał będzie na bieżąco przez nas analizowany. Niezależnie od wyników tego badania, również dziś rozpoczęliśmy kontrolę pięciu największych przetwórców malin w Polsce. Chcemy sprawdzić, kto i jak ustala cenę malin, czy robi to samodzielnie oraz czy nie dochodzi tu do nieprawidłowości związanych z wykorzystywaniem przewagi kontraktowej – wyjaśnia Tomasz Chróstny.

Urząd ustali też, czy skup malin nie odbywał się z naruszeniem prawa konkurencji. Za każdą z praktyk, zmowę cenową lub podział rynku, grozi kara do 10 proc. obrotu przedsiębiorcy. Za nieuczciwe wykorzystanie przewagi kontraktowej grozi kara do 3 proc. jego rocznego obrotu. A osoby zarządzające firmą, które są bezpośrednio odpowiedzialne za niedozwolone ustalenia, mogą zapłacić 2 mln zł grzywny. 

ew