Komisja Europejska opublikowała właśnie Wind Power Action Plan –  wytyczne działań, które mają przyspieszyć rozwój energetyki wiatrowej w Europie. Komisja chce utrzymać unijny przemysł wiatrowy na pozycji światowego lidera. 

• Wind Power Action Plan – to długo wyczekiwany plan wsparcia energetyki wiatrowej, poprzez który Komisja Europejska chce rozruszać europejski przemysł wiatrowy.
• W pakiecie KE znalazło się 15 działań mających na celu wzmocnienie europejskiego przemysłu energii wiatrowej, w tym m.in. zwiększenie wsparcia finansowego za pośrednictwem agencji kredytów eksportowych i Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
• Część pakietu obejmuje także zbadanie subsydiów zagranicznych, zwłaszcza w Chinach.

Po raz pierwszy zapowiedź przedstawienia europejskiego pakietu dotyczącego energii wiatrowej pojawiła się w corocznym orędziu o stanie UE, które szefowa KE Ursula von der Leyen wygłosiła we wrześniu tego roku. Zapowiedziała wówczas, że plan wsparcia branży powstanie we ścisłej współpracy z przemysłem i państwami członkowskimi. Obiecała także udoskonalenie systemów aukcyjnych w całej UE. Teraz przyszła pora na konkrety. 

– Proponujemy plan działania w zakresie energetyki wiatrowej, aby zapewnić, że transformacja w kierunku czystej energii idzie w parze z konkurencyjnością. Nasz plan da branży wiatrowej pewność, że będzie mogła zwiększać skalę, inwestować i wprowadzać innowacje – mówi komisarz UE ds. energii Kadri Simson.

Komisja zaproponowała plan złożony z 15 działań

W przedstawionym przez KE pakiecie zaproponowano Plan Działań dotyczący Energetyki Wiatrowej, który określa 15 działań mających na celu wzmocnienie europejskiego przemysłu energii wiatrowej.

UE chce między innymi przyspieszyć wydawanie pozwoleń na projekty, aby dodać 37 GW rocznie do unijnych mocy, aby osiągnąć swoje cele. Do końca 2023 r. Komisja uruchomi specjalne narzędzie, które pomoże państwom członkowskim w cyfryzacji procesów wydawania zezwoleń. Europejski przemysł wiatrowy opracowuje już cyfrowe narzędzie online do wydawania zezwoleń EasyPermits, które jest obecnie pilotażowo prowadzone przez lokalne władze wydające pozwolenia w Danii i Polsce.

 –  Europejskie firmy działające w energetyce wiatrowej są kluczowymi podmiotami w trwającej transformacji naszego systemu energetycznego i osiągnięciu naszych ambitnych celów klimatycznych i energetycznych – podkreśla Komisja.

W pakiecie znalazły się także zapisy dotyczące zwiększenia wsparcia finansowego za pośrednictwem agencji kredytów eksportowych i Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Komisja Europejska zobowiązała się także do zbadania subsydiów zagranicznych, zwłaszcza w Chinach.

Branża wiatrowa zwraca jednak uwagę, że kluczowym elementem propozycji jest projektowanie aukcji. Komisja proponuje zestaw kryteriów wstępnej kwalifikacji projektów. Kryteria te decydują o tym, czy projekt może wziąć udział w aukcji energii wiatrowej. Obejmują one bezpieczeństwo danych i cyberbezpieczeństwo, ochronę środowiska i zdolność do dostarczania.

Komisja podkreśla również kluczowe znaczenie indeksowania przez państwa członkowskie swoich cen i taryf aukcyjnych.

Przedstawiony plan działania określa także szereg środków mających pomóc w finansowaniu inwestycji w nowe fabryki, infrastrukturę i siłę roboczą związaną z energią wiatrową. KE proponuje podwoić środki dostępne na produkcję przy użyciu czystych technologii w ramach kolejnego zaproszenia do składania wniosków w ramach unijnego funduszu innowacyjnego do 1,4 miliarda euro.

Kluczową rolę odegra także Europejski Bank Inwestycyjny, który do końca 2023 r. zapewni narzędzia ograniczające ryzyko i regwarancje, by pokryć ryzyka, na jakie narażają prywatne pożyczki dla branży wiatrowej. EBI zmienił także swoją politykę kredytową w celu finansowania produkcji, oprócz szerokiego finansowania farm wiatrowych.

Plan działania wzywa się także do poprawy widoczności wykorzystania energii wiatrowej. Krajowe plany aukcyjne zostaną opublikowane na unijnej platformie cyfrowej, a państwa członkowskie Unii będą musiały opracować 10-letnie plany wykorzystania energii wiatrowej, w tym perspektywy na rok 2040.

Walka z pozaeuropejską konkurencją – wśród ważnych celów KE

Komisja zapewnia, że będzie uważnie monitorować ewentualne nieuczciwe praktyki handlowe, takie jak subsydiowanie produktów związanych z energią wiatrową importowanych do UE i jest gotowa uruchomić odpowiednie instrumenty polityki, np. rozporządzenie UE w sprawie dotacji zagranicznych.

– Zapewnimy równe warunki działania i pomożemy ułatwić dostęp do rynków zagranicznych. Obejmuje to nasze instrumenty ochrony handlu i umowy handlowe mające na celu wzmocnienie konkurencyjności unijnego przemysłu wiatrowego oraz trwające negocjacje w sprawie nowych umów – powiedziała komisarz UE ds. energii Kadri Simson.

Lokalne firmy kluczem do wietrznego sukcesu Europy?

Branża energetyki wiatrowej pozytywnie ocenia przedstawione propozycje.

– Zielona transformacja nie uda się bez silnej bazy przemysłowej i lokalnego łańcucha dostaw. Kluczowe jest, żeby beneficjentami tego procesu były lokalne przedsiębiorstwa. Zaproponowane przez KE działania są spójne z kierunkami rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Branża wiatrowa w naszym kraju od lat skupia się na rozwijaniu lokalnego łańcucha dostaw – mówi Janusz Gajowiecki, prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.

I dodaje: – Jako Stowarzyszenie lobbujemy za usprawnieniem procedur planistycznych i permittingowych, bo wiemy, że nowe miejsca pracy, wzrost usługodawców i współpraca międzynarodowa to szansa dla rynku energetyki wiatrowej w Polsce i doskonałe warunki do szybkiego wzrostu gospodarczego. Pomimo, że polski rynek boryka się z podobnymi problemami co europejski, tylko w mniejszej skali, inwestycje wiatrowe stają się kluczowym filarem transformacji energetycznej naszego kraju, a łączna moc z wiatru onshore i offshore w 2030 r. ma wynieść 20 GW.

Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, zarówno na szczeblu krajowym, ale też jako członek WindEurope na szczeblu europejskim, jest zaangażowane w przygotowywanie kluczowych rozwiązań dla przyspieszenia rozwoju energii z wiatru.  Jak ocenia stowarzyszenie, nowe wytyczne opublikowane właśnie przez KE, zmienią reguły gry dla europejskiego przemysłu wiatrowego i zdolności Europy do osiągnięcia swoich celów klimatycznych i energetycznych.