Kluczowa rola przyrody w dobrobycie człowieka
![Kluczowa rola przyrody w dobrobycie człowieka](https://oen.pl/wp-content/uploads/2024/06/Nature-well-being--770x470.jpg)
W dzisiejszym szybko rozwijającym się świecie coraz bardziej docenia się ogromną wartość natury w poprawianiu dobrostanu emocjonalnego.
Światowy Dzień Środowiska stanowi okazję do zbadania, w jaki sposób środowisko naturalne wpływa na nasze zdrowie i promuje dobrostan psychiczny.
Najnowsze badania podkreślają istotny wpływ natury na nasze zdrowie psychiczne. Spędzanie czasu na łonie natury może poprawić nastrój, zmniejszyć stres i poprawić ogólne samopoczucie poprzez wspieranie głębszego połączenia ze środowiskiem.
Aktywne zaangażowanie i satysfakcja z życia
Jedno kluczowe odkrycie opublikowane w czasopiśmie Środowiskojest to, że aktywne obcowanie z przyrodą – na przykład poprzez zauważanie określonych elementów, takich jak śpiew ptaków czy szelest liści – może mieć większy wpływ niż zwykłe spędzanie czasu na świeżym powietrzu.
To aktywne zaangażowanie może prowadzić do większego szczęścia, poczucia celu i satysfakcji z życia.
Dawki natury wspierające dobre samopoczucie
Korzyści płynące z natury nie ograniczają się tylko do poprawy nastroju, ale rozciągają się również na funkcje poznawcze. Na przykład koncepcja „dawek natury” sugeruje, że spędzanie określonej ilości czasu na łonie natury może zmniejszyć stres i poprawić samopoczucie.
Badanie opublikowane w czasopiśmie Granice wskazuje, że około 120 minut tygodniowo na świeżym powietrzu może prowadzić do lepszych wyników zdrowotnych.
„Celem tego badania było określenie «dawki» czasu na łonie natury, którą można przepisać studentom w wieku szkolnym w ramach profilaktycznej i wspomagającej interwencji w zakresie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia” – napisali naukowcy.
Bezpośrednie i pośrednie korzyści zdrowotne płynące z natury
Psychologiczne korzyści płynące z natury można czerpać zarówno z bezpośredniego, jak i pośredniego narażenia. Bezpośredni kontakt z naturą, taki jak spacer po parku lub w ogrodzie, aktywnie angażuje jednostki w naturalne elementy, promując aktywność fizyczną i uważność, o których wiadomo, że mają pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne.
Pośrednia ekspozycja, taka jak oglądanie przyrody przez okno, również przyczynia się do dobrego samopoczucia, zapewniając wizualną przerwę od wymagań poznawczych środowiska miejskiego i wewnętrznego.
Naturalne krajobrazy zapewniają przerwę dla nadmiernie pobudzonych umysłów, umożliwiając przywrócenie funkcji poznawczych.
Według teorii przywracania uwagi (ART) Stephena i Rachel Kaplanów natura angażuje umysł poprzez „miękką fascynację”, niewymagającą wysiłku formę uwagi, która zachęca do stanu medytacyjnego, prowadząc do wyzdrowienia ze zmęczenia psychicznego.
Ekopsychologia i biofilia
Dziedzina ekopsychologii bada psychologiczną relację między ludźmi a Ziemią, sugerując, że odłączenie od natury prowadzi do niekorzystnych skutków dla zdrowia psychicznego.
Dyscyplina ta potwierdza hipotezę biofilii wprowadzoną przez Edwarda O. Wilsona, która głosi, że wszyscy ludzie z natury kochają świat przyrody.
Według teorii Wilsona ewolucja człowieka na łonie natury zakorzeniła potrzebę naturalnych połączeń, co oznacza, że nasze zdrowie psychiczne zależy od tych połączeń.
Ignorowanie tej wewnętrznej potrzeby może prowadzić do tego, co Wilson określa mianem „biofobii”, czyli dyskomfortu w stosunku do świata przyrody, który może nasilić uczucie niepokoju i izolacji.
Terapeutyczne zastosowania przyrody
Dostrzegając korzyści płynące z natury dla zdrowia psychicznego, wielu terapeutów zaczęło włączać do swojej praktyki terapię przyrodniczą lub ekoterapię.
To podejście terapeutyczne obejmuje kierowane interakcje z przyrodą, takie jak prace w ogrodzie lub spacery na łonie natury, w celu złagodzenia stresu emocjonalnego i psychicznego.
Tego typu interwencje podkreślają potencjał środowisk naturalnych, które mogą służyć jako uzupełniający – jeśli nie niezbędny – element leczenia zdrowia psychicznego.
Wyzwania i rozwiązania
Pomimo znanych korzyści, nowoczesny styl życia często ogranicza kontakt z przyrodą, szczególnie w przypadku osób mieszkających w miastach.
Aby temu przeciwdziałać, w planowaniu i polityce urbanistycznej można nadać priorytet integracji przestrzeni zielonych z projektami urbanistycznymi. Inicjatywy takie jak ogrody na dachach, parki miejskie i zielone korytarze mogą zapewnić nawet mieszkańcom gęsto zaludnionych miast dostęp do dobrodziejstw natury.
Osoby fizyczne mogą podejmować proaktywne kroki, aby zwiększyć swój kontakt z przyrodą. Proste czynności, takie jak regularne spacery po lokalnych parkach, weekendowe wędrówki, a nawet pielęgnacja roślin w pomieszczeniach, mogą pomóc w nawiązaniu bliższego kontaktu z naturą i poprawić samopoczucie psychiczne.
Przyroda jako przestrzeń społeczna
Naturalne otoczenie sprzyja również interakcjom społecznym, które są kluczowe dla dobrego samopoczucia emocjonalnego. Parki i tereny zielone to wspólne miejsca, w których ludzie gromadzą się i angażują w działania społeczne.
Interakcje te mogą zmniejszyć poczucie samotności i izolacji, wzmocnić poczucie przynależności i zwiększyć ogólną satysfakcję z życia.
Korzyści zdrowotne natury
Spędzanie czasu na łonie natury zapewnia różnorodne korzyści dla zdrowia psychicznego i fizycznego, dzięki czemu jest cennym źródłem poprawy jakości naszego życia.
Redukcja stresu
Wiadomo, że otoczenie przyrody obniża stres poprzez zmniejszenie poziomu kortyzolu, hormonu stresu, i zwiększenie uczucia relaksu i spokoju.
Wzmocnienie odporności
Przebywanie w lasach i innych środowiskach naturalnych może wzmocnić układ odpornościowy, częściowo dzięki fitoncydom – naturalnym olejkom występującym w roślinach – które drzewa emitują, aby chronić się przed zarazkami i owadami.
Poprawiony nastrój
Zajęcia w środowisku naturalnym, takim jak parki czy lasy, mogą poprawić nastrój i zmniejszyć uczucie depresji i lęku.
Zwiększona koncentracja i kreatywność
Czas spędzony na łonie natury może poprawić koncentrację i funkcje poznawcze, szczególnie u dzieci z zaburzeniami koncentracji uwagi.
Wykazano również, że kontakt z przyrodą poprawia kreatywność i rozwiązywanie problemów aż o 50 procent.
Poprawiony sen
Czas spędzony na naturalnym świetle pomaga regulować cykl snu i czuwania, poprawiając ogólny wzorzec i czas snu.
Dłuższe życie
Według kilku badań życie w pobliżu terenów zielonych lub środowiska naturalnego wiąże się ze zmniejszoną śmiertelnością.
Zwiększona aktywność fizyczna
Przebywanie na świeżym powietrzu zazwyczaj zachęca do form aktywności fizycznej, które przyczyniają się do ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia, co z kolei jest korzystne dla zdrowia psychicznego.
Światowy Dzień Ziemi
Świat przyrody ma kluczowe znaczenie nie tylko dla dobrostanu człowieka, ale także wspiera zdrowie i dobrostan naszej planety.
Natura odgrywa kluczową rolę w ochronie środowiska, utrzymując równowagę oraz wspierając ważne systemy i procesy.
Światowy Dzień Środowiska, obchodzony co roku 5 czerwca, to globalna inicjatywa Organizacji Narodów Zjednoczonych mająca na celu promowanie świadomości i działań proekologicznych.
Spędzanie tego dnia czasu na łonie natury może być zarówno świętem świata przyrody, jak i osobistym przypomnieniem naszej roli w jego ochronie.
—–
Podoba Ci się to, co czytasz? Zapisz się do naszego biuletynu, aby otrzymywać ciekawe artykuły, ekskluzywne treści i najnowsze aktualizacje.
Sprawdź nas w EarthSnap, bezpłatnej aplikacji udostępnionej przez Erica Rallsa i Earth.com.
—–