Kobieta umieszcza drogi zegarek w bankowym sejfie. To nie był dobry pomysł…
Oczywiście w umowie było kilka ograniczeń — takich jak paragraf 9, który Claudette Dupont powinna była zaznaczyć. Stwierdzał on: „Bank zabezpieczy skrytkę depozytową z taką samą starannością jak pomieszczenia używane do przechowywania własnych kosztowności. Nie ponosi dalszej odpowiedzialności w przypadku uszkodzenia, kradzieży lub rabunku”.
Podstępna pleśń rozprzestrzenia się w skrytce depozytowej
Cóż, „taka sama staranność” to jedna z tych rzeczy: podstępna pleśń wkradła się cicho i paskudnie do pomieszczeń używanych do przechowywania kosztowności w banku — i zrujnowała skrytkę depozytową pani Dupont. Kiedy po latach szukała swojej biżuterii, pleśń zaatakowała pudełko z cennym zegarkiem. Na zapięciu zegarka pojawiła się rdza, a filigranowe wnętrze również zostało zaatakowane. Dupont natychmiast wysłała piękny egzemplarz do producenta w Genewie, który zdiagnozował uszkodzenia i natychmiast oszacował koszt „niezbędnej usługi”: 1,6 tys. franków. (ok. 7,3 tys. zł).
W tym miejscu do gry wkroczyła wspomniana klauzula nr 9 umowy. Stanowi on, że bank nie ponosi odpowiedzialności za szkody spowodowane „wpływami atmosferycznymi lub elektromagnetycznymi” — najemca jest odpowiedzialny za ubezpieczenie kosztowności znajdujących się w sejfie.
„Ubezpieczenie zawartości skrytki depozytowej leży w gestii klienta”
Tak też ujmuje to rzecznik prasowy banku: „Zasadniczo klienci są odpowiedzialni za ubezpieczenie przechowywanych przedmiotów zgodnie ze standardową umową najmu skrytek sejfowych Raiffeisen”. Standardowa umowa najmu przewiduje wyłączenia odpowiedzialności za „określone zdarzenia”. Decydującym czynnikiem są „szczególne okoliczności w każdym indywidualnym przypadku”. W skrócie: zdaniem banku Claudette Dupont powinna sama zapłacić za naprawę zegarka.
Sprawa nie wydaje się jednak taka prosta — a przynajmniej nie wtedy, gdy skonsultujemy się z człowiekiem, który wie wszystko na temat odpowiedzialności banku: Jörgiem Schmidem, profesorem prawa prywatnego i porównawczego prawa prywatnego na Uniwersytecie w Lucernie.
Z prawnego punktu widzenia, według Schmid, umowa z bankiem na korzystanie z sejfu jest niczym innym jak umową najmu, podobną do umowy najmu samochodu lub wynajmowanego mieszkania. Główny obowiązek wynajmującego jest uregulowany w szwajcarskim kodeksie zobowiązań, w artykule 256: „Wynajmujący jest zobowiązany do przekazania nieruchomości w uzgodnionym terminie w stanie odpowiednim do zamierzonego użytkowania i do utrzymania jej w tym samym stanie„. Według Schmida jest to obowiązkowy i „kardynalny obowiązek” w tym sensie, że nie można się go zrzec ani ograniczyć w ogólnych warunkach ze szkodą dla najemcy zgodnie z ust. 2 lit. a wyżej wymienionego artykułu ustawy.
W najlepszym wypadku bank mógłby argumentować, że „stan nadający się do użytku” niekoniecznie oznacza, że precyzyjny instrument mechaniczny, taki jak zegarek, musi być przechowywany w sejfie chronionym przed wilgocią. Jego zdaniem jednak „dobra wiara” pozwalałaby przyjąć, że wynajmujący sejf bankowy musi zagwarantować „normalny klimat pomieszczenia”.
Claudette Dupont porzuciła jednak nadzieję na odszkodowanie. Daje tej sprawie spokój — i rozwiązała umowę najmu sejfu.
