Kobiety, które często otrzymują niższe emerytury niż mężczyźni ze względu na niższe zarobki w ciągu życia zawodowego oraz przerwy w karierze związane z opieką nad dziećmi lub innymi członkami rodziny, stają coraz częściej przed potrzebą znalezienia dodatkowego źródła dochodu. Dlaczego praca jest dla nich kluczowa w wieku ochronnym i emerytalnym. Odpowiedź można znaleźć w danych statystycznych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Dane GUS są jednoznaczne – średnia emerytura kobiet jest od lat o co najmniej 30 proc. niższa od średniej emerytury mężczyzn. Średnia brutto emerytura wypłacana przez ZUS wyniosła 3 311,61 zł, przy czym średnia emerytura mężczyzn wyniosła 4 103,07 zł brutto, podczas gdy średnia emerytura kobiet wyniosła 2 792,86 zł brutto.

Co więcej, 42,5 proc. kobiet uprawnionych do pobierania emerytury otrzymuje kwotę do 2,4 tys. zł miesięcznie. Emeryturę powyżej 3 tys. zł pobiera natomiast ok. 34,5 proc. W przedziale do 3 tys. zł odsetek mężczyzn pobierających emerytury jest niższy niż w populacji kobiet. Natomiast od 3 tys. zł do 3,2 tys. zł i w każdym kolejnym przedziale odsetek mężczyzn pobierających emeryturę jest wyższy niż w populacji kobiet. Największy odsetek mężczyzn otrzymuje emeryturę w wysokości od 4 do 4,5 tys. zł.

Niższe emerytury są jedną z przyczyn trendów widocznych w badaniu przeprowadzonym przez OLX. Wynika z niego, że „zarówno w okresie chronionym, jak i w wieku emerytalnym częściej kobiety niż mężczyźni są aktywni zawodowo. Na tę sytuację ma wpływ wiek (mężczyźni w późniejszym wieku przechodzą na emeryturę, więc po 65 roku życia rzadziej podejmują pracę) i wykonywane zawody, które predysponują do wcześniejszego przejścia na emeryturę, a dominują w nich mężczyźni (np. służby mundurowe, górnicy)” – czytamy w badaniu.

Ciekawe są także dane bardziej szczegółowe. „Tak, pracuję” odpowiedziało na pytanie 67 proc. badanych, „nie” – 33 proc. Z czego przed okresem ochronnym ta proporcja jest jeszcze wyraźniejsza – wynosi 83 do 27. A w okresie ochronnym 71 do 29.

70 proc. kobiet na pytanie, „czy pracuję” odpowiada twierdząco – 30 proc. przeczy. W przypadku mężczyzn stosunek ten wynosi 64 do 36 – wynika badania.

Kobiety na emeryturze często znajdują zatrudnienie w sektorach charakteryzujących się elastycznością godzin pracy, takich jak handel detaliczny, opieka zdrowotna i pomoc społeczna, a także edukacja i usługi. Zatrudnienie w tych obszarach pozwala im na lepsze dostosowanie obowiązków zawodowych do indywidualnych potrzeb i preferencji, co jest szczególnie istotne w kontekście ewentualnych ograniczeń zdrowotnych.

Widać wyraźnie, że silversi chcą odpocząć, znajdować czas na inne aktywności pozapracowe czy podróże. Co ciekawe, te potrzeby są bardzo podobne do tych, które deklaruje Pokolenie Z. Jednak ta chęć oddechu nie musi eliminować pracy zawodowej. Ważna jest elastyczność obu stron: zarówno pracodawcy, jak i pracowników-silversów. Praca w niepełnym wymiarze godzin, większa liczba dni urlopowych, możliwość brania urlopów bezpłatnych. Jest wiele sposobów, w których można zachęcić do współpracy również tych silversów, którzy z jednej strony nie mogli doczekać się emerytury, a z drugiej wiedzieli, że będą tęsknili za pracą. – mówi Piotr Chwiedziewicz Growth Manager w OLX Praca

Utrzymanie aktywności zawodowej jest dla kobiet kluczowe. Różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn prowadzi do tego, że kobiety mają średnio nawet o 30 proc. mniej oszczędności emerytalnych. Utrzymanie dłuższej aktywności zawodowej pozwala zniwelować tę różnicę przynajmniej częściowo.

Do głównych przyczyn większej aktywności zawodowej na emeryturze należą nie tylko kwestie ekonomiczne, ale również chęć utrzymania społecznych kontaktów, poczucia celowości oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Praca zawodowa umożliwia nie tylko poprawę sytuacji materialnej, ale także przyczynia się do lepszego samopoczucia psychicznego i fizycznego.

Wyższa aktywność zawodowa ma też inne przyczyny. Opisuje je raport OECD. Autorzy opracowania podkreślają, że w wielu krajach płace realne spadają we wszystkich branżach, ale w mniejszym stopniu w branżach niskopłacowych.

Spośród 31 krajów, w których dostępne są dane, w I kwartale 2023 r. płace realne w branżach o niskich płacach osiągały lepsze wyniki niż w branżach o średnich płacach w 18 krajach i lepsze niż w branżach o wysokich płacach w 22 krajach. Płace realne w branżach o niskich płacach były gorsze niż płace realne zarówno w branżach o średnich, jak i wysokich płacach tylko w sześciu krajach – wynika z raportu „Employment Outlook 2023”. Powody są jasne – rosnące koszty życia, opieki zdrowotnej, leków, sprawiają, że niemal wszyscy muszą więcej pracować – również osoby w wieku ochronnym i emerytalnym.