New Delhi: Jak wynika z analizy opublikowanej w serii czterech artykułów, co roku w krajach o niskich i średnich dochodach (LMIC) można byłoby zapobiec około 7,5 lakh zgonów związanych z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) w czasopiśmie „The Lancet”.

Naukowcy twierdzą, że środki te obejmują higienę rąk, regularne czyszczenie i sterylizację sprzętu w placówkach opieki zdrowotnej, a także zapewnienie dostępu do bezpiecznej wody pitnej, skutecznych środków sanitarnych i szczepionek pediatrycznych.

Międzynarodowy zespół naukowców oszacował, że każdego roku co ósmy zgon na świecie jest spowodowany infekcjami bakteryjnymi – łącznie około 77 lakh zgonów, z czego 50 lakh jest związanych z bakteriami, które uodporniły się na antybiotyki.

Autorzy wezwali, aby wsparcie w zapewnianiu zrównoważonego dostępu do antybiotyków stało się centralnym elementem ambitnych i wykonalnych celów zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.

„Dostęp do skutecznych antybiotyków jest niezbędny dla pacjentów na całym świecie. Niedostarczenie tych antybiotyków naraża nas na ryzyko niespełnienia celów ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju w zakresie przeżycia dzieci i starzenia się w zdrowiu” – stwierdziła współautorka serii, Iruka Okeke z Uniwersytetu w Ibadanie , Nigerii.

Okeke powiedział, że skuteczne antybiotyki przedłużają życie, zmniejszają niepełnosprawność, ograniczają koszty opieki zdrowotnej i umożliwiają inne działania medyczne ratujące życie, takie jak operacje.

„Jednak oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe rośnie – przyspiesza ją niewłaściwe stosowanie antybiotyków podczas pandemii Covid-19 – co zagraża kręgosłupowi współczesnej medycyny i już prowadzi do zgonów i chorób, którym kiedyś można by zapobiec” – stwierdził Okeke.

Jak wynika z analizy modelowania przeprowadzonej w celu zebrania serii artykułów, istniejące metody zapobiegania infekcjom mogą zapobiegać zgonom związanym z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe.

Autorzy odkryli, że można by zaoszczędzić aż do 3,37 lakh zgonów rocznie poprzez poprawę zapobiegania infekcjom i ich kontroli w placówkach opieki zdrowotnej, w tym lepszą higienę rąk oraz regularne czyszczenie i sterylizację sprzętu.

Ustalili, że można by uniknąć około 2,5 lakh zgonów rocznie, zapewniając powszechny dostęp do bezpiecznej wody pitnej i skutecznych urządzeń sanitarnych w miejscach publicznych.

Co więcej, naukowcy odkryli, że można by zaoszczędzić 1,82 lakh zgonów rocznie, rozszerzając wprowadzanie niektórych szczepionek pediatrycznych, takich jak szczepionki przeciw pneumokokom, które pomagają chronić przed zapaleniem płuc i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, a także wprowadzając nowe, takie jak szczepionki przeciwko wirusowi RSV dla kobiet w ciąży.

„Nasze odkrycia podkreślają, że w ramach strategii zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe należy przede wszystkim potraktować działania w zakresie zdrowia publicznego mające na celu zapobieganie zakażeniom, ponieważ metody te mogą potencjalnie drastycznie zmniejszyć liczbę zgonów spowodowanych zakażeniami związanymi z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe” – stwierdziła współautorka Yewande Alimi Afrykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC).

„Jeśli skupimy się na poprawie metod kontroli infekcji, wody i warunków sanitarnych oraz szczepień w krajach LMIC, powinno być możliwe zmniejszenie liczby zgonów związanych z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe o 10 procent do 2030 r.” – stwierdził Alimi.

Oprócz zapobiegania infekcjom autorzy przyjrzeli się także dowodom na zapobieganie pojawianiu się oporności u bakterii.

Uważa się, że zarządzanie antybiotykami (ograniczanie stosowania antybiotyków, gdy korzyści dla pacjentów są ograniczone) zmniejsza presję selekcyjną na bakterie w celu rozwinięcia oporności, jednakże brakuje badań w tej dziedzinie.

„Obecnie ograniczone dowody na wpływ zarządzania antybiotykami na oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe w krajach o niskich i średnich dochodach nie oznaczają, że nie jest to kluczowa interwencja, na którą należy zwrócić uwagę, ale raczej utrudniają przewidywanie skutków zarządzania antybiotykami w tych krajach.

„Pilnie potrzebujemy badań w celu zbadania wpływu, aby pomóc w kształtowaniu przyszłych polityk i interwencji dostosowanych do różnych kontekstów” – stwierdziła współautorka Esmita Charani z Uniwersytetu w Kapsztadzie w Republice Południowej Afryki.