Usuwanie śmieci stało się w ostatnich latach branżą samą w sobie Zbieracze skłonienie telewidzów do wzdrygnięcia się w szoku na widok mieszkań wypełnionych po brzegi rzeczami i Marie Kondo uczących czytelników Zmieniająca życie magia sprzątania. Niech nigdy nie będzie wątpliwości, że na ludzkiej niechlujstwie można zarobić. Ale nawet z tym nadmiarem jest miejsce dla Delikatna sztuka szwedzkiego czyszczenia śmierci, nowy serial Peacock oparty na książce Margarety Magnusson o tym samym tytule. Z wielkim sercem, samoświadomym dowcipem i skutecznością, jakiej można się spodziewać po tytule, serial nie ma zawstydzać ludzi, ale celebrować ich odporność, jedną zmianę stylu życia na raz.

Producentem wykonawczym i narratorem jest Amy Poehler, Czyszczenie śmierci jest również dość bezczelny, zwłaszcza w przypadku serialu, w którym śmiertelność nigdy nie jest daleko od rozmowy. Jak ujął to Poehler w swojej narracji, czyściciele śmierci, Johan, Katarina i Ella, przodują w „sprzątaniu twojego gówna, aby inni nie musieli tego robić, kiedy jesteś martwy”. Jedna z uczestniczek, Shana, faktycznie ma śmiertelnego raka płuc, a sprzątaczki pomagają jej nie tylko naprawić mieszkanie, ale także porozmawiać z przyjaciółmi i rodziną o tym, czego potrzebuje, w tym dużej dawki otwartości i szczerości. Lub, jak ujęła to Katarina, przyziemna, nauczycielka jogi psycholog z trio: „Wszyscy się rodzimy i wszyscy umrzemy. Porozmawiajmy więc o tym”.

Każdy sprzątacz ma inną specjalizację. Johan, młodzieńczy i cicho złośliwy, jest projektantem, a Ella, starsza kobieta w dużych, kwadratowych, szykownych okularach, jest organizatorem. Ale ich podejście jest holistyczne i zorientowane na zespół. Serial dobrze się bawi, porównując ich szwedzkość, ich stoicki dobry humor i podejście zorientowane na cel, z ich chronicznie zdezorganizowaną amerykańską klientelą. Jak mówi Poehler, pracują „z wydajnością, która może pochodzić tylko z kraju, który oddaje swoją opiekę zdrowotną za darmo”. Ale są też dobrzy w telewizji, zwięzli, ale w jakiś sposób autentyczni, zwłaszcza w porównaniu z osobowościami w puszkach, które tak bardzo zaśmiecają krajobraz reality TV.

Delikatna sztuka udaje mu się być szczerym i zabawnym ze swoimi bałaganiarzami, nie popadając w protekcjonalność. A serial ma kilka świetnych postaci, z którymi można pracować. W pierwszym odcinku poznajemy Suzy, 75-letnią palaczkę z Kansas City, która trzyma garderobę, zdjęcia i inne pozostałości z czasów, gdy była komiczką i piosenkarką. Lubi kolekcjonować. „Mam dużo penisów” — wyjaśnia Johanowi, pokazując swoją kolekcję ceramiki i innych fallicznych artefaktów. „Jesteś gejem” — mówi jej Johan. Czas pozbyć się niektórych penisów i wielu innych rzeczy. Ekipa zabiera Suzy do kreatywnego sklepu z materiałami do ponownego wykorzystania, co daje serialowi szansę przypomnienia nam, że około jeden procent śmieci w Szwecji trafia na wysypisko. Następnie przekazują większość jej wspaniałej, błyszczącej garderoby na pokaz drag queen, w którym z radością uczestniczy. Suzy jest trochę zwariowana, ale jest też godna podziwu na wszystko.

Seria ma na myśli więcej niż większość reality show i zmaga się z dużymi pytaniami w przystępny sposób. Dlaczego trzymamy się pewnych rzeczy, w tym przestarzałych uczuć i idei? Dlaczego boimy się śmierci? Dlaczego tak często patrzymy wstecz zamiast do przodu? Jak oczyścić duchowe pokłady i zmniejszyć ciężar? Na przykład Lindsey i jej rodzina mieszkają w domu wypełnionym brzydkimi meblami, przerażającymi lalkami i ohydnymi obrazami przekazywanymi przez poprzednie pokolenia. Dlaczego? Bo tego się od niej oczekuje. Nie chce nikogo zawieść i boi się tego, co może oznaczać życie własnym życiem.

Delikatna sztuka mocno opiera się na idei, że sprzątacze oczyszczają dusze ludzi wraz z ich domami. Jednak, żeby być uczciwym, tak właśnie robią. Nie stając się zbyt słodkim ani zbyt ponurym, seria faktycznie prosi nas o rozważenie filozoficznych kwestii życia i śmierci, co przejawia się w sposobach i miejscach, w których decydujemy się żyć. To nie lada wyczyn. Delikatna sztuka szwedzkiego czyszczenia śmierci jest z pewnością zabawny, a może nawet czasami mdły. Ale osiąga też nieoczekiwany rezonans emocjonalny. Może nawet sprawić, że będziesz chciał wreszcie uporządkować tę od dawna zaniedbaną szafę na piętrze.