Liczba Polaków, którzy czytają przynajmniej jedną książkę rocznie, najwyższa od 2010 r., ale wciąż stanowią mniejszość
Odsetek Polaków, którzy twierdzą, że przeczytali w ciągu ostatniego roku co najmniej jedną książkę, wzrósł do 43% w 2023 r., co oznacza wzrost o dziewięć punktów procentowych w porównaniu z 2022 r. i najwyższy wynik od 2010 r., jak wynika z regularnego badania prowadzonego przez Bibliotekę Narodową.
Tymczasem 8% Polaków twierdzi, że przeczytało w ciągu ostatniego roku co najmniej siedem książek, a liczba ta utrzymuje się na stosunkowo stabilnym poziomie przez ostatnią dekadę. Polki (50%) częściej przeczytały przynajmniej jedną książkę niż mężczyźni (36%).
Najchętniej czytanym autorem piąty rok z rzędu został autor kryminałów i thrillerów Remigiusz Mróz. Na drugim miejscu znalazł się amerykański pisarz horrorów Stephen King, a za nim polski laureat Nagrody Nobla Henryk Sienkiewicz.
O ile w 2020 r., pierwszym roku pandemii, nastąpił wzrost czytelnictwa, o tyle w kolejnych dwóch latach nastąpił spadek do rekordowo niskiego poziomu 38% Polaków, którzy przeczytali przynajmniej jedną książkę.
„Wiele wskazuje na to, że wyszliśmy z długiego cienia pandemii i że inne trudne okoliczności, w tym wojna, która toczy się za naszą wschodnią granicą, nie przeszkadzają w wzroście optymizmu” – napisano w Bibliotece Narodowej. w sprawie wyników za 2023 rok.
Z nowych danych wynika, że grupą, która w ciągu ostatniego roku przeczytała przynajmniej jedną książkę, są osoby kontynuujące naukę (68%). W tej grupie 15% przeczytało co najmniej siedem książek.
Tymczasem 54% osób z wykształceniem wyższym czyta co najmniej jedną książkę w porównaniu do 27% osób z wykształceniem podstawowym. Najwyższy stopień czytelnictwa jest wśród osób w wieku 25–39 lat (48%), a najniższy wśród osób w wieku 60 lat i więcej (37%).
Polskie miasto Lublin otworzyło nową „zieloną bibliotekę”, zaprojektowaną tak, aby była funkcjonalna, wygodna i przyjazna dla środowiska
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 21 stycznia 2021 r
Biblioteka Narodowa zauważyła, że wymóg otwarcia bibliotek publicznych przez co najmniej połowę sobót w roku zwiększył dostępność bibliotek dla osób pracujących.
„Największy wzrost korzystania z bibliotek publicznych (o 4,6 p. proc.) odnotowano wśród mężczyzn w wieku 25–39 lat, czyli potencjalnie wychowujących małe dzieci” – czytamy w raporcie.
„To ważne, ponieważ męski wzór do naśladowania i aktywne zaangażowanie ojców w socjalizację czytelniczą sprzyjają kształtowaniu i utrwalaniu nawyków czytelniczych wśród dzieci, zwłaszcza chłopców”.
Polska zajęła pierwsze miejsce wśród krajów UE – obok Finlandii – w międzynarodowym teście umiejętności czytania ze zrozumieniem wśród uczniów.
Występuje również jedna z największych dysproporcji między płciami – dziewczęta osiągają znacznie lepsze wyniki niż chłopcy
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 16 maja 2023 r
Pomimo rosnących cen książek prawie połowa Polaków (48%) stwierdziła, że kupiła książkę w zeszłym roku, o 12 punktów procentowych więcej niż w 2022 roku. Z kolei odsetek osób wypożyczających książki od znajomych spadł o osiem punktów procentowych.
Polacy najchętniej czytają także książki w formie fizycznej; książki w formacie cyfrowym czyta jedynie 7% Polaków.
Nadal ulubionym gatunkiem Polaków są kryminały i thrillery, które w zeszłym roku czytało 28% osób. Popularna jest także literatura codzienna i romanse (22%). Rośnie także popularność literatury faktu (11% w zeszłym roku wobec 7% w 2020).
Dziewięć polskich dzieł znalazło się na międzynarodowej liście „1001 książek, które musisz przeczytać, zanim umrzesz”.
Przeglądamy je wszystkie, od fikcji historycznej i opowiadań po dystopię i science fiction
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 7 lutego 2022 r
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, która utrzymuje się z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie możemy zrobić tego, co robimy.
Alicja Ptak jest starszym redaktorem w Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla Reutersa.