W 2019 r. interesariusze zaczęli przedstawiać zalecenia dotyczące celów badawczo-rozwojowych dotyczących paramyksowirusa o nazwie wirus Nipah (NiV), którego śmiertelność wynosi od 40% do 100% i który wywołuje ciężkie zapalenie mózgu u ludzi.

Potem wybuchła pandemia COVID-19 i prace nad planem opracowywania środków medycznych, takich jak szczepionki i leki przeciwko wirusowi, były stopniowo i stopniowo wprowadzane.

W 2023 r. Centrum Badań i Polityki Chorób Zakaźnych (CIDRAP) na Uniwersytecie Minnesoty, przy wsparciu finansowym Wellcome Trust, zaangażowało ekspercką grupę roboczą ds. NiV w celu zaktualizowania wersji planu badań i rozwoju z 2019 r. Aktualizacje odzwierciedlają najnowszą literaturę i opinię ekspertów. Zaktualizowana Mapa drogowa na rok 2024 został opublikowany wczoraj.

„Jak dotąd NiV nie jest wystarczająco zaraźliwy, aby stać się pandemią” – wyjaśnił dr Stephen Luby ze Stanford University, jeden z autorów mapy drogowej. „Ale wirus jest ważny, a obecna mapa drogowa docenia ryzyko, jakie to ze sobą niesie, więc pracuj nad opracowaniem zestawu środków zaradczych, które pomogą zapobiec katastrofie”.

Potencjał szerokiego zasięgu geograficznego

Rezerwuarem wirusa jest zwierzę Pteropus rodzaj nietoperzy owocożernych. Wybuchy epidemii u ludzi miały miejsce, gdy wirus przeskoczył z nietoperzy na świnie, a następnie na ludzi, jak to miało miejsce podczas pierwszej epidemii w Malezji w latach 1998 i 1999: W tym czasie zidentyfikowano co najmniej 265 przypadków zapalenia mózgu u ludzi, a większość pacjentów miała bliski kontakt ze świniami.

„Ogólny wskaźnik śmiertelności w przypadku epidemii w Malezji wyniósł około 40%, podczas gdy w Bangladeszu i Indiach wahał się od 50% do 100%, co sprawia, że ​​NiV jest jednym z najbardziej śmiercionośnych wirusów, jakie znane są infekującym ludzi” – piszą autorzy mapy drogowej.

Do transmisji wirusa może również dojść poprzez spożycie żywności zanieczyszczonej płynami ustrojowymi zakażonych nietoperzy, np. soku palmowego lub owoców zanieczyszczonych przez zakażonego nietoperza owocożernego. Choroba rozprzestrzenia się również poprzez kontakt międzyludzki.

Do tej pory NiV powodował jedynie odosobnione ogniska, ale niektórzy badacze wyrazili obawy dotyczące możliwości wystąpienia większych ognisk, jeśli wirus rozprzestrzeni się na terenach miejskich lub stanie się bardziej zaraźliwy dla ludzi. „Pandemia COVID-19 dramatycznie pokazała, że ​​mogą pojawić się nowe szczepy wirusa, które są znacznie bardziej zaraźliwe niż ich genetycznie spokrewnieni poprzednicy. Musimy być przygotowani na taką możliwość w przypadku wirusa Nipah, szczególnie biorąc pod uwagę wysoki wskaźnik śmiertelności przypadków” powiedziała dr n. med. i magistra zdrowia publicznego Kristine Moore, główna autorka planu działania.

Pandemia COVID-19 dramatycznie pokazała, że ​​mogą pojawić się nowe szczepy wirusa, które są o wiele bardziej zaraźliwe niż ich genetycznie spokrewnieni poprzednicy. Musimy być przygotowani na taką możliwość w przypadku wirusa Nipah.

W końcu nietoperz owocożerny, który przenosi wirusa, można znaleźć w większości zachodniego Pacyfiku, Azji Południowo-Wschodniej i Południowej oraz na Madagaskarze. Ten szeroki potencjalny zakres naturalnych żywicieli rezerwuarowych budzi obawy o występowanie ognisk choroby w nowych obszarach geograficznych, co znacznie zwiększa globalną populację zagrożoną.

„Możemy jedynie przewidywać na podstawie rosnącej populacji ludzkiej, wyzwania w zakresie dostaw żywności, które mogą prowadzić do większej liczby interakcji między ludźmi a zwierzętami na styku człowiek-zwierzę. Częściowo ze względu na większe prawdopodobieństwo narażenia, ryzyko, że te choroby zakaźne spowodują poważniejsze choroby i śmierć, tylko rośnie, a nie maleje” — powiedział Michael Osterholm, doktor, magister zdrowia publicznego, dyrektor Centrum Badań i Polityki Chorób Zakaźnych (CIDRAP) Uniwersytetu Minnesoty, które publikuje CIDRAP News. Jest głównym badaczem planu działania.

Nowe środki zaradcze do 2030 r.

Na dzień dzisiejszy nie ma szczepionek ani innych środków medycznych, w tym diagnostyki, na NiV. Plan działania koncentruje się na badaniach i rozwoju tych narzędzi, a także na opracowaniu szybszych, przyłóżkowych testów diagnostycznych na obecność wirusa.

Autorzy twierdzą, że niewielkie rozmiary epidemii sprawiają, że przeprowadzenie badań klinicznych fazy 3 w celu opracowania metod leczenia lub szczepionek stanowi wyzwanie, dlatego też tym bardziej konieczne jest położenie nacisku w planie działania na konkretne kroki działania.

„Mapa drogowa to sposób na to, by posunąć sprawę do przodu” – powiedziała dr Emily Gurley, MPH z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa, współautorka mapy drogowej.

Plan działania koncentruje się na diagnostyce, leczeniu i szczepionkach, a jego celem jest zapewnienie do 2030 r. skutecznych i dostępnych środków medycznych zapobiegających zakażeniom wirusem NiV.

„Czas jest najważniejszy” – powiedział Osterholm.

Dla Luby’ego te drastyczne liczby dodają pilności. „Siedemdziesiąt pięć procent osób zarażonych Nipah umiera. To bardzo wysoki wskaźnik śmiertelności. Mapa drogowa pozwala nam myśleć o tym ostrożnie i stworzyć jasną wizję tego, dokąd zmierzamy”.

„Chcielibyśmy podziękować licznym ekspertom, którzy wnieśli swój wkład w proces opracowywania planu działania i pomogli zidentyfikować kluczowe luki w postępach prac, dzięki czemu można było skutecznie zająć się tymi problemami dzięki celom i kamieniom milowym określonym w raporcie” – powiedział Moore.