Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe, po podpisaniu jej przez prezydenta i publikacji w Dzienniku Ustaw jest już prawem obowiązującym w Polsce. Zasadnicza część jej przepisów, w tym dotyczących kredytu mieszkaniowego dla młodych, wejdzie w życie 1 lipca, a od 3 lipca banki będą już przyjmowały wnioski o taki kredyt.

Pomoc państwa w kupnie pierwszego mieszkania lub domu

Zasadniczym celem ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe jest poprawa stanu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa poprzez wsparcie systematycznego oszczędzania na cele mieszkaniowe związane z pozyskaniem pierwszego własnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, a także  zwiększenie zdolności do zaciągnięcia i spłaty kredytów udzielanych w celu sfinansowania nabycia lub budowy pierwszego własnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, rozwiązania ustawowe zostały przygotowane zgodnie z kierunkiem realizowanej polityki mieszkaniowej. Strategicznym odniesieniem dla tych rozwiązań jest przyjęty przez rząd w 2016 r. Narodowy Program Mieszkaniowy.

Bezpieczny kredyt 2% podstawa prawna

Wspomniana ustawa poza innymi regulacjami wprowadza zmiany w ustawie z dnia 1 października 2021 r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym, polegające na wprowadzeniu przepisów określających zasady udzielania kredytów mieszkaniowych z prawem dopłaty do rat, pod nazwą „bezpiecznych kredytów 2%”.

Wprowadzane zmiany doprowadzą w efekcie do równoległego funkcjonowania dwóch odrębnych produktów kredytowych udzielanych ze wsparciem państwa, tj. obecnego, rodzinnego kredytu mieszkaniowego, z prawem do części spłaty w przypadku powiększenia gospodarstwa domowego oraz dodawanego ustawą bezpiecznego kredytu 2%, gdzie pomoc finansowa ukierunkowana jest na obniżenie rat.

Bezpieczny kredyt dla młodych: co to jest

Przez bezpieczny kredyt 2% należy rozumieć kredyt zabezpieczony hipoteką, w tym kredyt, którego umowa przewiduje zabezpieczenie hipoteką po zakończeniu budowy domu jednorodzinnego lub wyodrębnieniu własności lokalu mieszkalnego, do którego rat przysługuje albo przysługiwała dopłata.

Bezpieczny kredyt 2% może zostać udzielony kredytobiorcy, który spełnia łącznie następujące warunki:

• prowadzi gospodarstwo domowe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – jeżeli posiada obywatelstwo polskie albo nie posiada obywatelstwa polskiego i prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z osobą posiadającą takie obywatelstwo, a kredyt ten jest mu udzielany wspólnie z tą osobą,
• w dniu złożenia wniosku o udzielenie tego kredytu nie jest ani nie był stroną umowy innego kredytu hipotecznego, zawartej w okresie 36 miesięcy przed dniem złożenia tego wniosku w celu pokrycia wydatków ponoszonych w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego, domu jednorodzinnego albo spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, chyba że umowa ta została rozwiązana w związku z dokonanym na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym skutecznym odstąpieniem przez kredytobiorcę od umowy deweloperskiej albo umowy, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, 3 lub 5 tej ustawy,
• w dniu udzielenia kredytu kredytobiorca nie posiada i przed tym dniem nie posiadał prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego ani jeżeli prawa takiego nie posiada i w okresie pozostawania w gospodarstwie domowym kredytobiorcy nie posiadała osoba prowadząca z nim wspólnie to gospodarstwo oraz kredytobiorcy nie przysługuje i przed tym dniem nie przysługiwało spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego ani jeżeli prawo takie nie przysługuje i w okresie pozostawania w gospodarstwie domowym kredytobiorcy nie przysługiwało osobie prowadzącej z nim wspólnie to gospodarstwo domowe (należy zaznaczyć, że ustawa reguluje sytuacje, gdy powyższy warunek, pomimo posiadania prawa własności, czy przysługiwania spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, uznaje się za spełniony),
• w dniu złożenia wniosku o udzielenie kredytu kredytobiorca nie ukończył 45 lat (warunek uznaje się za spełniony również w przypadku, gdy bezpieczny kredyt 2% jest udzielany wspólnie dwóm osobom prowadzącym gospodarstwo domowe, a 45 lat nie ukończyła wyłącznie jedna z nich),
• kwota bezpiecznego kredytu 2% nie może przekroczyć 500 000 zł, a w przypadku gdy kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub w skład gospodarstwa domowego kredytobiorcy wchodzi co najmniej jedno dziecko – 600 000 zł.

Kredyt mieszkaniowy dla młodych: jakie zasady

Stopa oprocentowania bezpiecznego kredytu 2% jest ustalana na okres 60 miesięcy i stała w okresie objętym dopłatami do rat tego kredytu.

W okresie objętym dopłatami do rat spłata części kapitałowej bezpiecznego kredytu 2% następuje w częściach równych ustalanych z uwzględnieniem całego okresu spłaty tego kredytu. Po wygaśnięciu dopłat do rat spłata bezpiecznego kredytu 2% następuje w ratach równych, chyba że kredytobiorca złoży wniosek o utrzymanie dotychczasowego sposobu spłaty.

Dopłaty obejmują 120 pierwszych, spłacanych zgodnie z harmonogramem, rat kapitałowo-odsetkowych bezpiecznego kredytu 2%, a objętą dopłatą ratę obniża się o kwotę tej dopłaty.

Bezpieczny kredyt 2%: kiedy trzeba zwrócić

Ustawa określa także zdarzenia, których wystąpienie spowoduje, że dopłaty do rat wygasną a kwoty udzielonych dopłat będą podlegać zwrotowi do Rządowego Funduszu Mieszkaniowego, tj. w trzech przypadkach

Po pierwsze kredytobiorca zostanie prawomocnie skazany za przestępstwo określone w art. 297 § 1 lub 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny popełnione w związku z udzieleniem bezpiecznego kredytu 2% (wówczas kwoty udzielonych dopłat do tego kredytu podlegają zwrotowi do Rządowego Funduszu Mieszkaniowego w terminie 45 dni od dnia uprawomocnienia się tego wyroku, wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi dla kwoty każdej z tych dopłat od dnia spłaty raty, którą obejmowała dana dopłata),

Po drugie, w terminie 24 miesięcy od dnia zgłoszenia zakończenia budowy domu jednorodzinnego albo nabycia prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, czy nabycia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego z wykorzystaniem środków bezpiecznego kredytu 2%, kredytobiorca nie rozpocznie w tym lokalu albo domu prowadzenia gospodarstwa domowego (wówczas dopłaty do rat wygasają z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił upływ tego terminu, a kwoty udzielonych po tym dniu dopłat podlegają zwrotowi do Rządowego Funduszu Mieszkaniowego wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi dla kwoty każdej z tych dopłat od dnia spłaty raty, którą obejmowała dana dopłata),

Po trzecie kredyt trzeba będzie zwrócić gdy w okresie przysługiwania dopłat do rat bezpiecznego kredytu 2% wystąpi jedna z poniższych okoliczności:

• a) kredytobiorca zbędzie prawo własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego nabytego albo wybudowanego z wykorzystaniem środków bezpiecznego kredytu 2%, z wyłączeniem rozszerzenia wspólności ustawowej na podstawie art. 47 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz zbycia na rzecz drugiego z kredytobiorców,
• b) kredytobiorca zbędzie spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, nabyte z wykorzystaniem środków bezpiecznego kredytu 2%, z wyłączeniem zbycia na rzecz drugiego z kredytobiorców,
• c) kredytobiorca zmieni sposób użytkowania lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego lub jego części w sposób uniemożliwiający zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych,
• d) kredytobiorca nabędzie prawo własności innego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego albo nabędzie spółdzielcze prawo do innego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, chyba że prawo to nabędzie w drodze dziedziczenia,
• e) kredytobiorca wynajmie lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny lub jego część innej osobie lub użyczy tego lokalu albo domu innej osobie,
• f) kredytobiorca zaprzestanie na okres co najmniej 12 miesięcy prowadzenia gospodarstwa domowego w lokalu mieszkalnym albo domu jednorodzinnym,
• g) kredytobiorca udostępni do zamieszkiwania lub wspólnego z nim prowadzenia gospodarstwa domowego lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, osobie która w okresie 12 miesięcy przed dniem udzielenia bezpiecznego kredytu 2%, prowadziła z tym kredytobiorcą wspólnie gospodarstwo domowe albo będąc drugim rodzicem dziecka kredytobiorcy urodzonego albo przysposobionego przez kredytobiorcę przed dniem udzielenia bezpiecznego kredytu 2% nie prowadziła gospodarstwa domowego wspólnie z kredytobiorcą (w przypadku, gdy prowadzenie przez tę osobę gospodarstwa domowego wspólnie z kredytobiorcą w dniu udzielenia bezpiecznego kredytu 2% oznaczałoby naruszenie warunku, o którym mowa w art. 9a ust. 1 pkt 1 ustawy),
• h) w stosunku do kredytobiorcy ogłoszona zostanie upadłość,
• i) stroną umowy bezpiecznego kredytu 2% przestanie być kredytobiorca, który w dniu udzielenia tego kredytu jako jedyny spełniał warunek wieku (tzn. w dniu złożenia wniosku o jego udzielenie nie ukończył 45 lat), z wyjątkiem przypadku, gdy zdarzenie to nastąpiło w wyniku śmierci tego kredytobiorcy,
• j) dokona się przedterminowej spłaty części bezpiecznego kredytu 2%, chyba że spłaty takiej dokonana się po upływie 3 lat od dnia udzielenia tego kredytu lub spłata ta dotyczyć będzie części objętej gwarancją, lub łączna wysokość tej spłaty i wniesionego wkładu własnego kredytobiorcy nie przekroczy kwoty 200 000 zł lub łączna wysokość tej spłaty i zapłaconej przez kredytobiorcę raty tego kredytu nie przekroczy w danym miesiącu kwoty pierwszej, pomniejszonej o dopłatę raty tego kredytu,
• k) nastąpi zmiana sposobu oprocentowania kredytu ze stałego na zmienne.

Kredyt mieszkaniowy dla młodych: terminy

Bezpieczny kredyt 2% może zostać udzielony do dnia 31 grudnia 2027 r. Nie ma limitu dotacji więc dostanie go każdy kto spełnia warunki – czyli nie obowiązuje zasada, kto pierwszy ten lepsz lub udzielany do wyczerpania limitu.

Nie ma też uwarunkowań dotyczących ceny metra kwadratowego kupowanego mieszkania lub domu, jego lokalizacji czy warunku, że mieszkanie musi być nowe.

Wiadomo już, że od razu, od 3 lipca wnioski o Bezpieczny Kredyt 2% przyjmowały będą trzy banki: PKO BP, Pekao i Alior. Inne przygotowują swoją oertę, ale nie podały jeszcze terminów, kiedy w niej znajdzie się kredyt mieszkaniowy dla młodych. [email protected]) fot.pixabay © Materiał chroniony prawem autorskim